Nederland stuurt evacuatievliegtuigen naar Jordanië voor burgers in Soedan

Soedan Omdat de veiligheidssituatie steeds verder verslechtert, heeft Japan woensdag als eerste land besloten om burgers uit Soedan te evacueren.
Rook hangt boven de Soedanese hoofdstad Khartoem door de aanhoudende gevechten tussen het leger en de paramilitaire militie RSF. Daarbij kwamen zeker 270 mensen om het leven.
Rook hangt boven de Soedanese hoofdstad Khartoem door de aanhoudende gevechten tussen het leger en de paramilitaire militie RSF. Daarbij kwamen zeker 270 mensen om het leven. Foto Ahmed Satti/Anadolu Agency

Nederland stuurt twee transportvliegtuigen naar Jordanië voor het geval de evacuatie van Nederlanders uit Soedan mogelijk is. Dat heeft minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken, CDA) woensdag bekendgemaakt. Nederland staat hierin niet alleen, ook Japan kondigde woensdag aan vliegtuigen te sturen om burgers te evacueren. Hoekstra benadrukte dat het om een voorbereiding gaat: of en wanneer evacuatie kan plaatsvinden, is nog onduidelijk.

Zo wordt er nog steeds gevochten in Soedan, ondanks de wapenstilstand die woensdagmiddag werd afgesproken door het Soedanese leger en de paramilitaire militie RSF. Het staakt-het-vuren zou om 18.00 ingaan, maar volgens de eerste berichten van televisiezender Al-Jazeera is het geweld na de afgesproken tijd nog niet gestaakt. Aan een eerdere staakt-het-vuren, die onder internationale druk tot stand gekomen was en dinsdag om 18.00 uur in moest gaan, hebben de strijdende partijen zich niet gehouden.

Bij de gevechten tussen het leger en de Rapid Support Forces (RSF) in Soedan zijn inmiddels 296 mensen om het leven gekomen. Minstens drieduizend mensen raakten gewond, terwijl lang niet alle ziekenhuizen nog in staat zijn om mensen te helpen. In de hoofdstad Khartoem werd woensdag onder andere vlakbij het presidentiële paleis zwaar gevochten.

Lees ook dit profiel over de legerleiders: Wie zijn de twee Soedanese generaals die elkaar bevechten, ten koste van de bevolking?

Volgens persbureau Associated Press ontvluchten vele Soedanezen de hoofdstad, met alle bezittingen die ze kunnen dragen. Ze hoopten dat de tijdelijke wapenstilstand een veilig moment zou bieden om zich te verplaatsen, maar zagen geen andere oplossing omdat het vechten aanhoudt. Sinds het uitbreken van het geweld afgelopen zaterdag zitten burgers in de hoofdstad opgesloten in hun huizen, waar de voorraden van voedsel en drinkwater opraken.

Japanse evacuatie

Omdat de veiligheidssituatie steeds verder verslechtert, heeft Japan woensdag als eerste land besloten om burgers uit Soedan te evacueren. Het gaat om zo’n zestig Japanners, inclusief medewerkers van de ambassade. Het land stuurt een militair vliegtuig om de Japanners op te halen. De Nederlandse aankondiging volgde later op de dag.

Volgens het Duitse weekblad Der Spiegel heeft Duitsland in het geheim geprobeerd mensen uit Soedan te evacueren, maar keerden de drie vliegtuigen leeg terug. Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken kon de berichten niet bevestigen. Andere ambassades roepen mensen op binnen te blijven en contact te maken met hun ambassade.

Het werk van de Verenigde Naties ligt inmiddels helemaal stil in Soedan, zegt Martin Griffiths, coördinator noodhulp, tegen Al-Jazeera. „Mensen kunnen zich niet verplaatsen, voorraden zijn geplunderd en we weten niet welke voorraden er nog zijn”. Hij maakt zich extra zorgen om de gedwongen lockdown omdat veel Soedanezen momenteel meedoen aan de ramadan en omdat de temperaturen rond de 40 graden liggen. Griffiths roept de generalen op „het vechten te stoppen en te reageren op de behoeften van hun volk”.

Sinds zaterdag vechten twee eenheden binnen het Soedanese leger met elkaar: het regeringsleger staat tegenover de Rapid Support Forces (RSF), een machtige militie-eenheid. Het geweld volgt op een periode van oplopende spanningen tussen de generaals Abdel-Fattah Burhan en Mohamed Hamdan Dagalo, ook Hemedti genoemd, die aan het hoofd staan van respectievelijk het leger en de RSF.

Zij raakten afgelopen week in conflict tijdens gesprekken met een coalitie van burgergroepen over een nieuw overgangsbewind. Sinds een militaire coup in 2021 is de macht in handen van een groep legerleiders. De generaals konden het niet eens worden over de integratie van de RSF in het reguliere leger.

Lees ook deze analyse: Dit moet je weten om het conflict in Soedan te begrijpen, waar een burgeroorlog dreigt