Ernstig bedreigde Europese paling belandt in Japanse sushi

De paling wordt ook wel Europese aal genoemd, ofwel Anguilla anguilla. Ze behoort tot de familie van de ‘echte palingen’ en staat op de rode lijst van bedreigde diersoorten – van de International Union for Conservation of Nature and Natural Resources – aangemerkt als ernstig bedreigd. De reden: veel jonge aaltjes, ofwel glasaal, worden uit hun natuurlijke habitat gehaald om er elders snel volwassen paling van te kweken.

In maart schreef NRC al over de groeiende illegale handel in Europese aal. Hoewel deze soort niet geëxporteerd mag worden, werd er in 2023 al ruim 470 kilogram aan glasaal onderschept op Europese havens en vliegvelden. De bestemming van al die aaltjes: Azië. Illegaal dus, maar waar ze precies belanden was tot nu toe onduidelijk.

Een recente studie van de University of Exeter vond bewijs dat Europese aal, unagi in het Japans, belandt op Aziatische borden. In verschillende vormen: in donburi geroosterd met kruidenolie, geserveerd op een bedje van kleverige rijst. Of in een unagi pie, waarbij de paling als zoete vulling dient. En opgerold in kleverige rijst omhuld met eetbaar wier. Precies, in de sushi.

Nauwelijks te kweken

De onderzoekers onderzochten 114 nieuwe en 311 oude dna-monsters van palinggerechten in restaurants uit het Verenigd Koninkrijk, het Europese vasteland, Noord-Amerika en Oost-Azië. Zij keken naar bepaalde codes in het dna en hoe deze overeenkwamen met verschillende soorten paling. Zo zou je verwachten dat ze de Japanse paling (Anguilla japonica) in Azië gebruiken, de Amerikaanse paling (Anguilla rostrata) in de Verenigde Staten en de Europese aal in Europa.

Niets bleek minder waar, in 41,5 procent van de Aziatische monsters vonden de onderzoekers de ernstig bedreigde Europese aal. De reden: de vraag naar paling is de afgelopen jaren dermate toegenomen dat ze niet meer uitkomen met lokale paling. Helaas is paling nauwelijks te kweken omdat men niet goed weet hoe deze glibberige vissen zich precies voortplanten. Dat gebeurt in het wild ergens in de Sargassozee, maar wil in kwekerijen nog niet goed lukken. De ‘oplossing’ is om de jonge palingen die terugkeren uit de Sargassozee te vangen voordat ze het zoetwater van Europa bereiken. Vervolgens worden ze opgekweekt tot volwassen palingen, bijvoorbeeld in Azië na illegale smokkel.

Ook de Japanse en Amerikaanse paling staan op de rode lijst als bedreigd. In alle monsters die de onderzoekers bekeken was meer dan 75 procent van de soorten bedreigd of ernstig bedreigd.

Een klein lichtpuntje: in het Verenigd Koninkrijk is de proportie Europese aal in de monsters met 57,9 procent afgenomen ten opzichte van vóór 2016. Daarnaast vonden de onderzoekers in eerder gepubliceerde data ook palingsoorten waar het relatief goed mee gaat zoals de shortfin eel (Anguilla australis), de giant mottled eel (Anguilla marmorata) en de whitespotted conger (Conger myriaster).

De palingconsument proeft kennelijk niet om welke soort het gaat. Paling is paling. VISwijzer adviseert dan ook: eet geen bedreigde paling.