N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Uitbreiding NAVO
Finland en Zweden hadden vorig jaar maar heel even bedenktijd nodig, nadat het Russische leger Oekraïne was binnengevallen. In één klap maakte die daad van agressie een einde aan de geopolitieke neutraliteit waarop beide noordse landen generaties lang hadden vertrouwd.
Dinsdag kwam daar wat betreft Finland officieel een einde aan, toen het land als 31ste lid toetrad tot het NAVO-bondgenootschap. Het zegt veel over Finland (én Rusland) dat het NAVO-lidmaatschap geen grote rol speelde in de verkiezingscampagne de afgelopen weken. De premier die Finland de NAVO inloodste verloor, maar niet hierdoor, en ook een nieuwe regering zal geen toenadering zoeken tot het vroeger in Finland zo invloedrijke Rusland.
Vooral door toedoen van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan en de Hongaarse premier Viktor Orbán zit Zweden vooralsnog in de wachtkamer. Terwijl in het hart van Europa een huiveringwekkende oorlog woedt misbruiken beide leiders de NAVO-uitbreiding opzichtig voor intern gebruik en andere politieke belangen.
Met de toetreding van Finland krijgt het Noord-Atlantische defensieblok er een bijzondere partner bij. De Finnen maken de verdragsorganisatie in militair opzicht ontegenzeggelijk sterker.
Finland raakte door schade en schande wijs, niet alleen omdat Sovjettroepen het land eind 1939 waren binnengevallen. De Finse geschiedenis staat bol van de Russische invasies. De laatste, de ‘Winteroorlog’, leidde tot grote verliezen aan de Russische zijde, maar toen de vijandelijkheden staakten was Finland bijna 10 procent van zijn grondgebied kwijtgeraakt.
De agressie vanuit Moskou zette de Finnen óók aan tot de opbouw van een uiterst modern en flexibel leger, gespecialiseerd in oorlogvoering onder extreme, arctische omstandigheden. Ondanks de beperkte bevolkingsomvang van 5,5 miljoen inwoners kan het Finse leger – dankzij zijn uitgebreide dienstplicht – in oorlogstijd beschikken over 280.000 goed getrainde militairen en 900.000 reservisten.
Anderzijds leidt de Finse toetreding tot de NAVO vermoedelijk ook tot spanningen die er tot nu toe niet waren. De grens met Rusland strekt zich uit over 1.340 kilometer, de facto een verdubbeling van het grensgebied tussen de NAVO en het land waartegen de bondgenoten zich willen beschermen.
Maar ondanks de dreigende taal die president Poetin en zijn handlangers al hebben geuit is deze NAVO-uitbreiding een weloverwogen en proportioneel antwoord op de bloedige oorlogspolitiek van Moskou. Zoals secretaris-generaal Jens Stoltenberg dinsdag zei: de NAVO wordt sterker, en Finland veiliger.
De NAVO-uitbreiding onderstreept vooral nog eens de kolossale misrekening die Poetin in februari vorig jaar maakte toen zijn troepen Oekraïne binnenvielen. Dat Kyiv het NAVO-lidmaatschap nastreefde was een van Poetins voorwendselen voor zijn invasie. Zweden en Finland lieten zich er allerminst van weerhouden om ruim zeventig jaar na de oprichting van de NAVO alsnog veiligheidsgaranties te zoeken. Integendeel, de Russische agressie in Oekraïne is hun voornaamste reden.
Het is te hopen, niet alleen voor Zweden maar ook voor de veiligheid en stabiliteit in noordelijk Europa, dat Turkije en Hongarije hun politieke gijzeling van de NAVO en hun nieuwste bondgenoot, snel beëindigen. Mogelijk komt er schot in het Zweedse toetredingsproces als de parlements- en presidentsverkiezingen in Turkije, volgende maand, achter de rug zijn. Want linksom of rechtsom lijkt het slechts een kwestie van tijd, voordat de NAVO haar 32ste lid welkom mag heten.