Servië en Kosovo stemmen in met implementatie EU-plan om banden te normaliseren

Kosovo De Servische president Vucic en de Kosovaarse premier Kurti zijn het eens over de uitvoering van een EU-plan om hun banden te normaliseren, zei EU-buitenlandchef Josep Borrell na onderhandelingen in Noord-Macedonië. Wel blijven er punten van onenigheid.

Premier Albin Kurti van Kosovo spreekt met de media na een ontmoeting met de Servische president Aleksandar Vucic, belegd door EU-buitenlandchef Josep Borrell, zaterdag in de resortplaats Ohrid in Noord-Macedonië.
Premier Albin Kurti van Kosovo spreekt met de media na een ontmoeting met de Servische president Aleksandar Vucic, belegd door EU-buitenlandchef Josep Borrell, zaterdag in de resortplaats Ohrid in Noord-Macedonië.

Foto Boris Grdanoski / AP

De leiders van Servië en Kosovo hebben in principe ingestemd met de implementatie van een plan van de Europese Unie om hun betrekkingen na decennialange spanningen te normaliseren. Dat heeft EU-buitenlandchef Josep Borrell zaterdagavond verklaard na bijna twaalf uur van onderhandelingen tussen de twee partijen, meldt AP.

De Servische president Aleksandar Vucic en de Kosovaarse premier Albin Kurti „zijn het eens geworden over hoe dit moet worden gedaan”, zei Borrell op een persconferentie na de besprekingen in de resortplaats Ohrid in Noord-Macedonië – al waarschuwde hij dat er nog wel punten van onenigheid zijn.

De twee leiders gingen vorige maand akkoord met de tekst van een EU-plan van elf punten om de banden tussen de twee buurlanden te normaliseren na hun oorlog in 1998-1999. Kosovo verklaarde zich in 2008 onafhankelijk van Servië, maar dat land erkent de soevereiniteit van zijn voormalige provincie niet. Dat leidt regelmatig tot spanningen.

Pad naar de EU

„Het doel vandaag was om het eens te worden over hoe het akkoord dat bij de vorige topontmoeting is aanvaard, moet worden uitgevoerd”, aldus Borrell. Hoewel hij de onderhandelingen in ging met „een ambitieuzere tekst” dan uiteindelijk werd overeengekomen, „zal deze een integraal deel worden van hun pad naar de Europese Unie”, zei hij.


Lees ook: Spanningen in Kosovo: de woorden oorlog en Balkan vallen weer in één onheilspellende zin

Beide landen hopen op toetreding tot de EU. Voorwaarde daarvoor is dat ze hun relaties verbeteren. Oplossing van het conflict tussen Servië en Kosovo is bovendien urgenter geworden door de oorlog in Oekraïne, wegens vrees dat Rusland instabiliteit zou kunnen oppoken in de Balkan, waar Moskou van oudsher invloed heeft.

Het EU-plan, opgesteld door Frankrijk en Duitsland met steun van de VS, roept beide landen op goede betrekkingen te onderhouden en elkaars documenten en nationale symbolen te erkennen. Als het wordt uitgevoerd, zou het Servië ervan weerhouden pogingen van Kosovo te blokkeren om lid te worden van de Verenigde Naties en andere internationale organisaties. Het plan roept niet op tot expliciete wederzijdse erkenning, maar wel tot aanvaarding van de huidige grenzen.

Hoewel Vucic vorige maand in principe akkoord ging, leek hij later terug te krabbelen op enkele kernpunten na druk van uiterst-rechtse groepen in Servië. Hij heeft eerder gezegd Kosovo nooit te zullen erkennen en liet donderdag weten „niets te zullen tekenen”, ondanks dat Kurti daar wel op aandrong. „Het is nu aan de EU om het internationaal bindend te maken”, zei Kurti.