Ruben van der Meer, Theo Maassen en Ilse Warringa in de vijfde aflevering van Cast.
Beeld NTR
N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Interview
Komedie Schrijvers en regisseurs Ilse Warringa en Niek Barendsen kozen voor hun satirische serie Cast de acteerwereld als arena om moderne hete hangijzers als inclusiviteit en wangedrag tegen het licht te houden. „Het moest vooral geen activistisch pamflet worden.”
De zelfspot is een verademing in de nieuwe komedieserie Cast. Een groot Nederlands castingbureau wordt ‘gecanceld’ nadat de baas (Gijs Scholten van Aschat) in het oog van een #MeToo-storm belandde. Zijn companen Mike (Michiel Nooter) en Helen (Jacqueline Blom) moeten alle zeilen bijzetten om een doorstart te maken en zowel klanten als acteurs weer voor zich te winnen.
„We wilden een satire maken die vooral deze tijd aan de kaak stelt”, zegt Ilse Warringa, een van de twee scenaristen én regisseurs. „De samenleving is extreem gepolariseerd: de oude én de nieuwe generatie zetten allebei hun hakken in het zand en botsen over werkelijk alles. De grappen komen vooral voort uit dat gedrag, niet zozeer uit de denkbeelden zelf.” De makers zeggen zelf geen stelling in de discussie te willen innemen, maar laten in Cast vooral zien hoe die confrontaties nooit tot zinvolle oplossingen leiden. „Mensen lijken de wereld alleen maar te willen verdelen in deugzakken en klootzakken. Dat is nooit het geval, het ligt áltijd genuanceerder.”
Warringa en Niek Barendsen kozen voor de acteurswereld als arena omdat zij deze goed kennen, maar óók omdat in dit speelveld alle heikele onderwerpen langskomen. „Inclusiviteit, cancellen, seksueel wangedrag. Maar het zijn natuurlijk onderwerpen die in de hele samenleving tot dit soort discussies en situaties leiden.”
Barendsen klopte in 2019 aan bij de NTR, die meteen warm liep voor het project: „Ik heb sinds de Academie voor Kleinkunst rondgelopen bij diverse castingbureaus en heb altijd mijn ogen uitgekeken vanwege de mensen die daar langskomen en de gesprekken die er worden gevoerd.” Al vrij snel ontstond het idee om de serie samen met Warringa te gaan maken. „We hebben samen al heel veel theatervoorstellingen gemaakt”, vertelt Barendsen. „En we schakelen heel snel. Als ik ’s nachts om twee uur een nieuwe versie doorstuurde naar Ilse, had ik een uur later alweer een reactie van haar.”
Intuïtief proces
In het genre satire passeerden recent op Nederlandse televisie zowel geslaagde (Promenade) als minder geslaagde (Five Live) voorbeelden de revue. De vraag wat goede satire maakt, vinden beide schrijvers lastig te beantwoorden. „Het gaat in mijn geval om de manier waarop ik naar de wereld kijk”, denkt Barendsen. „Ik kijk met een satirische blik naar alles wat ik irritant vind en lach er dan maar om. Ik moet bijvoorbeeld heel hard lachen om mensen die altijd maar denken het gelijk aan hun zijde te hebben. Met zo’n rigide houding kom je nooit verder.”
Warringa noemt het vinden van de juiste toon „een heel intuïtief proces. Er komen tientallen scriptversies langs voordat we tevreden zijn, we debatteren over elke komma of vraagteken. Maar de basis is voor mij dat ik vanuit de personages denk.” Ze noemt als voorbeeld ‘millennial’ Kiki (Claire Bender), de intimiteitscoördinator die het castingbureau moet aanstellen. „Als ik eenmaal in haar hoofd kruip, dan komen de venijnige dialogen vanzelf. Een personage kan je veel extremere zinnen in de mond leggen dan jezelf.”
In de loop van de acht afleveringen wordt Cast langzaam meer drama dan satire. „Voor mij is het maken van een lange dramaserie een nieuwe vertelvorm”, vertelt Barendsen. „Maar we wilden dat de personages wel een ontwikkeling zouden doormaken. Voor een serie is dat ook nodig: we willen wel aantonen dat de verschillende kampen naar elkaar toe kunnen groeien als ze daar een beetje moeite voor doen.” Dat beaamt Warringa: „Het moest vooral geen activistisch pamflet worden.”
Uitvergrote BN’ers
Opvallend is dat een groot aantal Bekende Nederlanders in de serie uitvergrote versies van zichzelf spelen: van Karin Bloemen tot Birgit Schuurman, van Leo Alkemade tot Willeke van Ammelrooy. „In een castingbureau komen de hele dag door BN’ers over de vloer”, stelt Warringa. „Dus het leek ons leuk en logisch dat die bekende mensen zichzelf zouden parodiëren. Het is leuk voor de kijker en ook heel leuk voor ons om die mensen hele gekke dingen in de mond te kunnen leggen. Het had niet gewerkt als heel bekende hoofden bedachte BN’ers zouden hebben gespeeld.”
De bekende collega’s reflecteren zelf ook op hun eigen verleden. Zo verwijst Ferry Doedens naar zijn ervaringen met pornosite OnlyFans en brengt Imanuelle Grives haar arrestatie voor drugshandel op een Belgisch festival ter sprake. Elise Schaap knipoogt naar haar verleden vol generieke romantische komedies. „Er waren ook mensen die het niet aandurfden, of die het niet bij zichzelf vonden passen om mee te doen”, bevestigt Warringa. „En dat is ook helemaal goed. Al hebben we daardoor soms wel scènes moeten herschrijven. En een paar goeie grappen weg moeten gooien.”
Cast, elke donderdag op NPO3. En in zijn geheel op NPO Start.
