N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Partijstandpunten Welke opvattingen heeft BBB, los van een hekel aan ‘drang en dwang’, over thema’s als asiel en migratie, kernenergie en Europa?
Ze vielen op bij campagnebijeenkomsten van de BoerBurgerBeweging, de oprechte vragen uit het publiek: wat voor partij is BBB? Een partij voor het platteland en de boeren ja, en tegen de stikstofaanpak van het kabinet-Rutte IV. Een partij ook die veel zetels lijkt te gaan halen bij de Provinciale Statenverkiezingen. Maar waar staat BBB nog meer voor?
Zelf zegt partijleider Caroline van der Plas dat ze in de Tweede Kamer ook wel naast GroenLinks zou kunnen zitten, of de SP. Dat ze in de rechterhoek is geplaatst van PVV, FVD, JA21 en de Groep Van Haga zegt volgens haar niets over de keuzes en standpunten van BBB.
Rechts, zegt Van der Plas, is haar partij als het gaat om asiel en migratie. „Dan trekken we vaak samen op met JA21.” Maar JA21 stemde tegen de PVV-motie van 9 februari: dat Nederland moet stoppen met het toelaten van „asielzoekers die parasiteren op onze verzorgingsstaat”. Van der Plas stemde voor, net als FVD, Groep Van Haga en de PVV.
„Het is taalgebruik waar wij zelf nooit voor zouden kiezen”, zegt Henk Vermeer, ambtelijk secretaris van de BBB-fractie. „Maar het gaat ons om de inhoud. Mensen die níét vluchten voor oorlog en geweld en alleen komen voor de voorzieningen die je hier hebt, willen wij niet. Wij zijn wel voor een systeem van werkvergunningen.”
BBB steunt daarmee wel een motie waarin mensen worden vergeleken met ongedierte. Vermeer: „Het is voor ons een continue worsteling wat vóór moet gaan: de inhoud of de titel van zo’n motie. Misschien zijn we er in dit geval te makkelijk overheen gestapt: het is nooit in ons opgekomen dat je hiermee mensen vergelijkt met ongedierte. Dat willen we ook niet.”
Asielopvang in Rwanda
BBB is ook voor een tijdelijke asielstop, en steunde half februari net als FVD, PVV, Van Haga, Omtzigt, CDA en VVD een motie van JA21 om na te gaan of Nederland samen met Denemarken en andere EU-landen asielzoekers naar een Afrikaans land als Rwanda kan sturen. Die moeten dan dáár de uitkomst van de asielprocedure afwachten.
„Maar alleen”, zegt Van der Plas daarover, „als het goed geregeld is in zo’n land en mensen daar goed worden opgevangen. Anders gaat het feest niet door.”
Samen met de PvdA diende Van der Plas vorig jaar een motie in om Oekraïense studenten in Nederland ook studiefinanciering te geven. Daar stemde de hele coalitie tegen, en ook PVV, FVD, Groep Van Haga, JA21 en Omtzigt. Met Volt kwam Van der Plas met het idee dat er een aparte en veilige opvang moest komen voor vrouwen die in opvanglocaties werden geïntimideerd of bedreigd. Ook dat idee haalde het niet.
Sociaal gezien is BBB overwegend links, zegt Van der Plas. Haar partij is voor verhoging van het minimumloon – maar niet automatisch tot verhoging van de gekoppelde bijstandsuitkeringen. Want: „Werk moet lonen.” De basisbeurs voor studenten komt terug en daar staat BBB achter, maar de partij vindt de bedragen te laag.
Lees ook dit artikel: Hoe betrouwbaar is Agrifacts, BBB’s hofleverancier van informatie?
Er moet meer geld komen voor de bestrijding van criminaliteit „op het platteland”, staat in het algemene verkiezingsprogramma van BBB. Tegelijkertijd is de partij voor legalisering van softdrugs.
BBB gelooft in kernenergie. De partij is tegen het nationale klimaatakkoord en het aardgasvrij maken van woningen, omdat dit „onrealistisch” en „onbetaalbaar” zou zijn en geen draagvlak zou hebben.
Over Europa en de euro is BBB kritisch. De partij is niet voor een „harde Nexit”, maar vindt wel dat de macht van Brussel afgebouwd moet worden tot een economische unie. Ook is BBB niet tegen de euro, wel voor een noordelijke en een zuidelijke munt in Europa.
Net als D66 wil BBB gekozen burgemeesters en bindende referenda. Burgers moeten wetgeving zelf kunnen tegenhouden.
World Economic Forum
Wat in deze campagne opvalt: bij Nieuwsuur zei Van der Plas dat haar partij niets moet hebben van „drang en dwang”. De BBB wil geen verplichte verzekering voor zzp’ers, niet dat het Rijk bouwlocaties gaat aanwijzen, en is tegen (maatschappelijke) dienstplicht of gedwongen opvang van asielzoekers.
Maar er is niet altijd één BBB. Uit kieswijzers blijkt dat bepaalde provinciale afdelingen dwang soms juist aanmoedigen. In Flevoland bijvoorbeeld. Daar is de partij het „helemaal eens” met de stelling ‘Als gemeenten onvoldoende statushouders huisvesten, moet de provincie ingrijpen’. In Noord-Holland is BBB het daar juist helemaal niet mee eens. Maar wel met de stelling: ‘Noord-Holland moet meer geld uittrekken voor de integratie van asielzoekers met een verblijfsvergunning’.
Drang en dwang, zegt Henk Vermeer, ligt bij BBB ingewikkeld omdat het ook speelt bij de stikstofplannen. „Daar willen wij dat zeker niet, dus daar komt onze spagaat vandaan. Wij hebben ook het idee dat dit kabinet steeds vaker naar het instrument van dwang grijpt.”
Lees ook dit artikel: Kabinet komt met uitkoopbod voor veel meer piekbelasters
Wat niet ingewikkeld ligt bij BBB, volgens Vermeer: moties of stellingnames als het gaat om het World Economic Forum. Voor complotdenkers is dat platform een bron van heel veel kwaad. Maar BBB is tegen netwerkbijeenkomsten waar afspraken worden gemaakt die, zegt Henk Vermeer, „buiten ons democratische stelsel om gaan”.
In het najaar steunde BBB dus ook de motie van FVD’er Pepijn van Houwelingen waarin het „wenselijk” werd genoemd dat het koningshuis de banden met het WEF zou verbreken. Het WEF werd in de motie „een private buitenlandse organisatie met globalistische doelstellingen” genoemd die bij „een groeiend deel van de Nederlandse bevolking uiterst omstreden zijn”.
Behalve door FVD zelf en BBB werd de motie ook gesteund door de SP, PVV, Van Haga en Omtzigt. De motie die het kabinet-Rutte IV opriep om álle banden te verbreken met het WEF werd gesteund door al diezelfde fracties, alleen niet door Omtzigt.