De zeventienjarige Sana Yousaf plaatste video’s over huidverzorging, haar mooiste outfits voor Eid en sketches over het studentenleven. Daarmee bereikte de Pakistaanse 800.000 volgers op TikTok en bijna 500.000 op Instagram. Maar nu lopen haar accounts vol met condoleances en uitingen van ongeloof. Maandag werd Yousaf thuis in Islamabad neergeschoten, voor het oog van haar moeder en tante. De vermoedelijke dader zou een bekende zijn, verbolgen dat hij door de vrouw was afgewezen. Yousaf overleed onderweg naar het ziekenhuis.
In Pakistan is geschokt gereageerd op de moord. Door de zaak laait de discussie op over de veiligheid en sociale positie van (jonge) vrouwen, vooral van diegenen die in de schijnwerpers staan. Zij zouden zich daarmee niet gedragen conform conservatieve sociale normen of de verwachtingen van hun familie.
Lees ook
Lees ook: Het trieste verhaal van de social media-ster die gewurgd werd door haar broer
In de afgelopen jaren werden meerdere vrouwelijke artiesten en influencers slachtoffer van geweld. Pakistaanse journalisten refereren nu bijvoorbeeld aan Qandeel Baloch, die bekend werd vanwege een talentprogramma en uitgroeide tot een van de eerste Pakistaanse socialemediasterren. Volgens haar broer bracht ze met haar vlogs hun familie ten schande; hij wurgde haar in 2016 . In januari bekende een man zijn 15-jarige dochter te hebben gedood vanwege haar TikTok-video’s.
‘Maatschappelijke rot’
Volgens mensenrechtenorganisaties als Human Rights Watch en de Pakistaanse mensenrechtencommissie blijven huiselijk geweld tegen vrouwen en eerwraak een groot probleem. Hoewel er op papier strenge wetten gelden worden die in praktijk vaak niet toegepast, zelfs in zaken die daarvoor in aanmerking komen. Die „maatschappelijke rot” blijkt duidelijk uit de reacties op de moord op Yousaf, leest een redactioneel commentaar van de krant Dawn: „De ene helft van het land toont medeleven over het verlies van een jonge vrouw, terwijl de rest juicht omdat zij ‘een TikTokker’ was.” Yousaf sprak zich in video’s vaker uit over vrouwenrechten en de rol van jongeren in Pakistan.
De bekende presentator Anoushey Ashraf vertelt in een video dat haar ergste angsten over het mogelijke lot van jonge vrouwen zijn bevestigd: „Blijkbaar kunnen mensen in deze maatschappij het niet verkroppen dat een jonge meid haar eigen online profiel gebruikt om zich te uiten, om leuke dingen uit haar leven te delen.”
Lees ook
Dit zijn de trieste verhalen van de eerwraakdoden in Pakistan
De politie wist dinsdag de verdachte op te pakken, met Yousafs telefoon op zak. De 22-jarige man zou haar hebben neergeschoten omdat zij zijn avances had afgeslagen. Met de snelle actie krijgt de politie van Islamabad vooralsnog de goedkeuring van diegenen die nu #JusticeForSanaYousaf eisen.
Hoofdinspecteur Syed Ali Nasir Rizvi zei in een persconferentie dat „we het moeten waarderen dat jonge vrouwen – onze dochters of zusters – zich als influencer willen ontwikkelen”. Daarmee propageert de politiechef in ieder geval geen patriarchale victim blaming, klonk het. De nationale commissie voor vrouwenrechten hoopt op een transparant onderzoek en rechtszaak waarin „zaken als maatschappelijk stigma, of valse verhalen over eer” geen rol spelen.
