‘Nu de religie verdwijnt, zit de ethiek in de lift.” Aan het woord is Mémien Holboog, een ethica en psycholoog die in de jaren negentig af en toe in het tv-programma Keek op de Week haar zegje mocht doen en graag een intiem gesprek voerde. Ze gaf (niet geheel geslaagde) cursussen om van verslaving af te komen, zoals aan de man die graag benzine tankte of aan de man die elk half uur moest masturberen. En in de zogeheten ‘Weekspreek’ ontving ze gasten die een beetje buiten de samenleving stonden omdat ze een probleem hadden waar niet echt een luisterend oor voor was.
Mémien Holboog, een typetje van Wim de Bie, die samen met Kees van Kooten het satirische programma Keek op de Week presenteerde, was een verzorgde dame van middelbare leeftijd met een keurig kapsel en oorbellen die altijd voortreffelijk pasten bij haar trui. Haar brede mond, standaard netjes gestift, stond vaak een beetje in een vierkante tuit die constant wilde zeggen: „Tut-tut, niet zo snel.” Ze verkoos inhoud boven alles en stelde vragen omdat dat de rol van een ethica is, legde ze in een van de uitzendingen uit: „Ik maak ethisch gezien de verschillende problemen inzichtelijk, maar de ethiek is een conglomeraat van heersende opinies.”
Mémien Holboog was een vrouw van veel woorden, die soms ook best in een oneliner hadden gepast, maar daar deed ze niet aan, waarom zou je iets in één minuut zeggen als het ook in een uur kan? In feite was ze haar tijd ver vooruit. In de jaren negentig was er weinig animo voor haar wereldbeeld, werd ze wat al te zweverig en humorloos gevonden, maar nu Mémien de gedaante van een man heeft aangenomen blijkt dat de tijdgeest rijp is voor haar gedachtegoed. Of in de woorden van Pieter Omtzigt, partijleider van Nieuw Sociaal Contract, zelf: „Ik ervaar dit als een opdracht die op mijn pad is gekomen.”
Om de ontwikkeling van de tijdgeest te vangen, staan hieronder tien uitspraken. Aan u de vraag van wie ze zijn: van Mémien Holboog óf van Pieter Omtzigt. Welke spreekt u het meest aan? Had Holboog de ideale premierskandidaat kunnen zijn voor NSC?
1. „Het leven is mijn enige onderwerp.”
2. „Ik denk dat je duidelijk kan zijn zonder te schreeuwen.”
3. „Ik geloof dat wij hier staan voor een grote testcase in onze samenleving.”
4. „De dijken van vertrouwen en samenwerking zijn doorgebroken.”
5. „We zijn zo eerlijk, we zijn zo gevoelig. We kunnen even niet tegen die grote boze wereld.”
6. „Er is maar een ding dat helpt en dat is even helemaal niet reageren. Voor mij was dat ook wel een goede oefening.”
7. „Ik ben helaas de eerste 420 avonden al bezet.”
8. „Wij zien koeien als de dragers van het cultuurlandschap van Nederland.”
Mochten de oneven uitspraken u het meest zijn bevallen: dan bent u duidelijk toe aan een vrouwelijk premier, maar dan wel een type verbinder als Mémien Holboog. Mocht u daarentegen voor de even uitspraken zijn gevallen: die zijn van Pieter Omtzigt. Denkt u in dat geval gerust nog even na – handelen kan altijd nog.