Ze is kansloos voor het presidentschap, en toch kan haar rol bij de komende Amerikaanse verkiezingen groot zijn: Jill Stein, de kandidaat van de Green Party. „De Democraten hebben de stem van de Arabische- en de moslimkiezers verloren”, zei ze eind september tegen persbureau Reuters. „Ze raken hierdoor zoveel stemmen kwijt in de swing states, dat ze die niet kunnen winnen.”
De islamitische organisatie CAIR berekende al dat er in sommige swing states evenveel stemmen van moslimkiezers naar Kamala Harris gaan als naar Jill Stein. In 2020 koos nog ruim twee derde van de islamitische kiezers voor de Democratische kandidaat. Afgelopen maandag verklaarde The Arab American Political Action Committee zich niet uit te spreken voor Harris, waar ze dat in 2020 nog wel deed voor Joe Biden.
Lees ook
Harris houdt zich het liefst op de vlakte over het Midden-Oosten, maar dat wordt steeds moeilijker
De Republikeinen spinnen garen bij de kandidatuur van Stein, en hebben haar zelfs geholpen om in zoveel mogelijk staten op het stembiljet te komen.
De Democraten richten zich op hun beurt sinds vorige week in reclamespotjes expliciet tegen haar, met de leus „een stem voor Stein is in werkelijkheid een stem voor Trump”. Begrijpelijk: in 2016 was het aantal stemmen voor Stein in diverse staten groter dan het verschil tussen Clinton en Trump. Wie is Jill Stein?
Succesvolste vrouwelijke presidentskandidaat
Stein wordt op 14 mei 1950 in Chicago geboren in een Joods-Russisch gezin. Als ze in 1973 magna cum laude afstudeert aan Harvard, in psychologie, sociologie en antropologie, besluit ze een vervolgstudie te doen aan de Harvard Medical School. Na haar afstuderen in 1979 gaat ze aan het werk als internist. In haar praktijk ziet ze hoe groot de invloed van woonomgeving is op gezondheid, en hoe kansenongelijkheid zijn weerslag heeft op de gezondheidszorg.
Eind jaren negentig protesteert ze tegen kolenmijnen in Massachusetts, de staat waarvan ze in 2002 en 2010 vergeefs probeert gouverneur te worden. Samen met drie andere wetenschappers schrijft ze in 2000 een boek over de effecten van vervuilde omgevingen op leerproblemen.
In 2012 is ze voor het eerst presidentskandidaat voor de Green Party, waarbij ze in dat jaar 0,36 procent van de stemmen binnenhaalt. Saillant detail is dat ze daarmee destijds de succesvolste vrouwelijke presidentskandidaat ooit was. Vier jaar later zit ze op ruim 1 procent van de stemmen. Ze uit in 2016 ook stevige kritiek op de invloed van bedrijven op het goedkeuringsproces van vaccins, wat haar vier jaar voor de coronapandemie het predicaat ‘anti-vaxxer’ oplevert. In 2020 doet Stein niet mee aan de verkiezingen, maar is Green Party-medeoprichter Howie Hawkins de presidentskandidaat van de groenen. Hij krijgt 0,26 procent van de stemmen: minder dan Stein.
Voor de verkiezingen van 2024 is Stein terug. Ze doet mee in achtendertig staten, waaronder de zes swing states Wisconsin, Pennsylvania, Michigan, Georgia, North Carolina en Arizona. Hamerend op het idee dat een tweepartijensysteem ondemocratisch is, benadrukt ze dat een stem op haar geen stem op de Republikeinen is. „No more Blue or Red. Vote Green instead”, is haar leus. Bij haar rally’s zijn borden te zien met ‘Abandon Harris’ [laat Harris in de steek]. Op haar socialmedia-accounts plaatst ze boodschappen die gericht zijn aan de Democratische kiezer op de linkerflank van de partij, zoals ‘Kamala Harris is a cop’ (waarbij ze voormalig openbaar aanklager Harris plaatst voor een Amerikaanse vlag waarvan de sterren zijn vervangen dvoor streepjes op de muur, zoals het clichébeeld van de gevangene die zo zijn dagen in de cel aftelt)[Kamala Harris is een politieagent], verwijzend naar Harris’ verleden als openbaar aanklager, wat slecht ligt bij de anti-racisme activisten die de politie het liefst willen afschaffen. Ook zet Stein regelmatig de volgens haar onvervulde beloften van de Democraten op een rij.
Beschuldiging genocide
Over de meeste buitenlandse kwesties is Stein niet erg uitgesproken. Over de rol van de VS inzake Taiwan of geopolitieke dreigingen laat ze zich niet uit. Ze was kritisch over wapenleveranties aan Oekraïne, maar gaf eind september wel aan dat ze Poetin een „oorlogsmisdadiger” vond. Ze heeft in haar buitenlandbeleid één duidelijk hoofdthema: de oorlog die Israël voert in het Midden-Oosten. Ze beschuldigt het land consequent van genocide. „Arresteer oorlogscrimineel Netanyahu”, zette ze onder een portret van de Israëlische premier. Ze valt de wapenleveranties en politieke steun aan Israël hard aan. En ze beschuldigt Harris ervan „genocide te steunen”, vanwege de steun van de Biden-regering aan Israël.
Het zal erom spannen hoeveel teleurgestelde kiezers ze met deze aanvallen van de Democraten af weet te pellen. Ze kan zelf niet winnen, maar wanneer de verschillen tussen Harris en Trump zo klein zijn als de peilingen voorspellen, bestaat de kans dat ze net als in 2016 bijdraagt aan het verlies van de Democraten.
