Het idee is slim. Er zijn in Nederland 6,5 miljoen wandelaars. Als een klein deel daarvan betaalt om de uitstekende Nederlandse hiking-film The North online te kijken, ben je al uit de kosten. Wandelfilms- en boeken zijn populair: zie onlangs The Salt Path met Gillian Anderson en Jason Isaacs.
The North valt ook elders op. Zo prefereert The Guardian hem boven The Salth Path: „The North might be the ultimate hiking film.” Dat zie je niet vaak bij een Nederlandse film die bovendien ieders sympathie verdient, want geheel buiten de gebaande paden gemaakt: het Filmfonds gaf geen geld.
Een wandelfilm kun je prima maken zonder bekende acteurs, het gaat immers meer om het landschap dan om de figuren erin. En met dat landschap zit het wel goed in The North. De film werd opgenomen in de ruige Schotse Hooglanden en volgt de route van twee wandelpaden: de West Highland Way en met name The Cape Wrath Trail. In totaal zeshonderd kilometer, waarvan cast en crew daadwerkelijk de helft aflegden om de film te maken. De ontberingen die je in The North ziet, ervoeren zij ook echt: regen, storm en vooral midges (knutten), minuscule steekvliegjes die in groten getale hinderlijk om je hoofd zoemen. Waar cast en crew van The Salt Path ’s avonds comfortabel in hotels verbleven, sliepen de makers van The North in tentjes. Vaak in barre omstandigheden, zie de ‘making of’ op YouTube. Overdag liep iedereen – twee acteurs, een camera- en geluidsman, de regisseur en de behind the scenes-documentairemaker – met rugzakken van tussen de 20 en 30 kilo. De draaiperiode besloeg vijf weken.
Twee vrienden
Het resultaat van de lowbudgetfilm mag er zijn. Regisseur-scenarist Bart Schrijver, zelf een ervaren hiker, voert twee vrienden op die in Schotland gaan wandelen. Ze kennen elkaar al lang, maar zijn een beetje van elkaar vervreemd. De Nederlandse Chris is met zijn hoofd nog bij zijn werk, een gestresste collega belt hem op gezette tijden. Zijn Spaanse vriend Lluis wil alles het liefst ‘old school’: geen GPS maar echte wandelkaarten, geen contact met het thuisfront en niet smokkelen met de route door stukjes over te slaan. Voor hem is dit vooral een spirituele tocht: „Een slechte dag in de natuur is altijd nog beter dan een goede dag op werk”. En waarom is werk eigenlijk zo belangrijk voor ons? Is het hebben van een connectie met de natuur niet veel belangrijker?
De twee vrienden verschillen van elkaar: de sociale Chris wil kinderen, Lluis is het liefst alleen. Zoals het hoort in een wandelfilm komen ze onderweg meer over elkaar en zichzelf te weten, al houdt Schrijver alles prettig impliciet, met terloopse onthullingen die in Hollywoodtermen nauwelijks gelden als ‘drama’.
Drassige mossen
Het fabuleuze Schotse landschap is prachtig vastgelegd door cinematograaf Twan Peeters. Van mistige dalen tot drassige mossen: alles is adembenemend – geen wonder dat Visit Scotland partner van de film is. Naast deze bijdrage, en die van andere sponsors, deed de film het met het bescheiden budget van 75.000 euro – bijeen gebracht middels een crowdfundactie, een lening en subsidie van het Amsterdamse Fonds voor de Kunst. Het Filmfonds gaf geen geld omdat de productie niet voldoet aan zijn Fair Practice Code, een eerlijke beloning voor alle betrokken makers. Daar heeft productiebedrijf The Tuesday Studio vooralsnog niet de middelen voor.
Dat lijkt een nadeel want zonder Filmfonds geen reguliere distributie in filmtheaters. Maar het biedt ook kansen. The North toont een toekomst van filmdistributie: waarom kun je dat via een platform niet zelf doen? Als er minimaal 7.500 liefhebbers van wandelen, backpacken en hiken naar de film kijken, is de film al uit de kosten. Bovendien creëer je zo je eigen fanbase en doelgroep. Mensen die Schrijvers eerdere hiking-film Human Naturezagen, willen vast ook The North zien. En vinden ze die goed, dan vertellen ze het door aan anderen.
Zo zijn er weinig marketingkosten en kan gemakkelijker een nieuwe film op stapel worden gezet. Opnieuw een wandelfilm, dat spreekt voor zich.
