In de week nadat haar nieuwste album Hit Me Hard and Soft uitbracht, kondigde de popzangeres nog twee nieuwe releases aan. Exclusief te koop op haar website, voor slechts één dag. Nieuwe liedjes? Nee: hetzelfde album, maar dan in een ‘sped up’- en een ‘slowed & reverb’-versie. Eentje versneld dus, en eentje langzamer, met meer ‘reverb’, meer echo-effecten. Billie Eilish is niet de enige: zoek naar ‘sped up version’ of ‘slow version’ op je favoriete streamingdienst en je vindt officiële remixes van popartiesten als Sam Smith, Sia en Dua Lipa. Ook Nederlandse artiesten als Joost Klein en Broederliefde doen eraan mee. Zelfs kerstcrooner Michael Bublé heeft een snellere versie van ‘It’s Beginning To Look A Lot Like Christmas’ op z’n Spotify-pagina staan.
Zoals bij alle muziektrends anno 2024, speelt TikTok hier natuurlijk een rol. Snellere en langzamere remixes van liedjes, door gebruikers zelf gemaakt, gaan regelmatig viral op de app: ‘Bloody Mary’, een meer dan tien jaar oude albumtrack van Lady Gaga, werd dankzij een versnelde versie op TikTok (meer dan 100.000 video’s) ineens een van haar meest gestreamde nummers. Niet alleen popsterren zijn met deze trend geholpen: de Spotify-teller van ‘Them Changes’ funkbassist Thundercat staat dankzij een versnelde TikTokversie op meer dan 300 miljoen.
Middelbare school in Noorwegen
Waar komen deze trends vandaan? De sped up-remix, ook wel ‘nightcore’ genoemd, vindt z’n oorsprong op een middelbare school in Noorwegen in 2002. Thomas S. Nilsen en Steffen Ojala Soderholm maakten voor een schoolopdracht een album vol liedjes met razendsnel tempo en hoge piepstem, geïnspireerd door happy hardcore en de muziek van Duitse eurodance-act Scooter. Het duo noemde zichzelf Nightcore. In 2011, toen ze al jaren gestopt waren met hun muzikale hobby, bleek Nightcore zonder hun weten razend populair op downloadplatform LimeWire. En dat niet alleen: gebruikers postten hun eigen snellere versies van liedjes onder de noemer ‘nightcore remix’. Toen TikTok in 2017 werd gelanceerd, bleken nightcore remixes met hun snelle tempo uitstekend voor het doen van dansjes, toen zeer populair op de app.
De geschiedenis van de slowed & reverb remix gaat nog verder terug, naar de beginjaren negentig. In Houston, Texas vond hiphop-dj Screw een nieuw soort remix uit, de ‘chopped and screwed’: langzamer, met record scratches, overgeslagen beats en goed getimede stiltes, die hij met de hand mixte op zijn draaitafel. De chopped & screwed sound was van grote invloed op moderne hiphopartiesten als Travis Scott, en ook op YouTuber Slater, echte naam Jarylun Moore. Hij begon in 2017 als twintigjarige vanuit zijn slaapkamer in Houston een YouTube-kanaal met zelfgemaakte slowed & reverb- remixes van hiphopliedjes. Zijn eerste video had binnen twee maanden meer dan een miljoen kijkers. Niet lang daarna maakte de trend de sprong naar TikTok, waar hashtags als #slowedsongs en #slowedandreverb meer dan 200 duizend video’s bevatten.
Herkenbaar en verrassend
Waarom slaan TikTokgebruikers zo aan op deze snellere en langzamere remixes van bekende liedjes? Die combinatie van herkenbaar en verrassend is perfect voor de app, waar je binnen een paar seconden de aandacht van je kijker moet grijpen. Daarnaast zijn deze remixes makkelijk te maken, met een app op je telefoon, en zonder muzikaal talent. Maak een liedje 30 procent langzamer of sneller, zet het op TikTok, en wie weet heb je een hit te pakken.
De originele versie van zo’n liedje gaat dan vaak mee in de virale stroomversnelling, met hogere streamingcijfers als gevolg. Deze bootleg remixes brengen dus uiteindelijk geld in het laatje voor artiesten en platenmaatschappijen. Maar die labels ruiken natuurlijk ook geld bij het zien van de kijkcijfers van die officieuze remixes. Daarom brengen artiesten vaker zelf, via hun eigen kanalen, een officiële sped up en/of slowed & reverb remix uit. Zo pakken ze zelf die streams, en niet de fans die hun eigen remixes maken.
Ik laadde liedjes die ik leuk vond vroeger in Video Star, puur om naar de langzamere of snellere versie te luisteren omdat ik daar zo van hield
De snellere en langzamere remixes van het nieuwe album van Billie Eilish staan echter niet op streaming. Ze waren alleen als download te koop via haar website, voor slechts één dag. Dat heeft te maken met hoe de verkoop van albums in Amerika wordt gemeten: koopt een fan de remixversie van een album, dan telt die aankoop mee voor de verkoopcijfers van het origineel. Daarom brengen artiesten vaak meerdere versies uit van albums, met remixes, gastbijdrages en bonustracks. Maar achter deze twee specifieke remixversies zit voor Billie ook een persoonlijke motivatie, schreef ze bij de aankondiging op social media: „Ik laadde liedjes die ik leuk vond vroeger in Video Star [een videobewerkingsprogramma] toen ik twaalf was, puur om naar de langzamere of snellere versie te luisteren omdat ik daar zo van hield. Ik weet dat jullie net zo zijn en dat vind ik geweldig.”