Voorlichting tijdens Week van de Liefde op het speciaal voortgezet onderwijs: ‘Wat is dumpen?’

„Meester Djay, heeft u al een Valentijn?” Leraar Djay Brito knikt, hij staat voor de eerste klas van het Heuvelrugcollege voor speciaal voortgezet onderwijs in Zeist. Vrijdagochtend, op Valentijnsdag, kregen de kinderen les over de liefde.

„Wie is het dan?”, vraagt de 13-jarige Giorgi.

„Wie denk je?”

„Je vriendin.”

„Juist”, zegt Brito. „En ik heb er nog een: mijn kat. Ik houd van alle twee. Maar ik zoen alleen mijn vriendin, niet mijn kat.” Brito heeft speciaal voor vandaag een rode trui aangetrokken, voor de dag van de liefde. „Meester, heeft u ook een valentijnsonderbroek aan?”

In de klas in Zeist wordt vandaag aandacht gegeven aan verschillende soorten liefdes. „Liefde kun je voelen voor je ouders, voor je vrienden of zelfs je huisdier. En ook voor je relatie, je soulmate”, zegt Brito tegen de ongeveer elf leerlingen. „Maar je gaat wel op een andere manier met iedereen om.”

Van maandag tot en met zondag was het de Week van de Liefde, die dit jaar voor de achtste keer werd georganiseerd door Soa Aids Nederland, GGD en kenniscentrum Rutgers. Het is een themaweek waar 140 scholen (met in totaal zo’n 73.000 leerlingen) aan meedoen. Deze scholen, voor het voortgezet (speciaal) onderwijs en mbo, krijgen pakketten opgestuurd om docenten en leerlingen kennis te laten maken met seksuele voorlichting.

„Een soort goodiebags”, zegt Evelien Spek, expert seksuele vorming bij Soa Aids Nederland. Daarin zitten onder meer posters die in de schoolgangen gehangen kunnen worden, een anonieme vragenbox voor leerlingen en informatieboekjes met bijvoorbeeld lesmethodes. „Leraren kunnen daar verder zelf mee aan de slag.”

Scholen die meedoen aan de Week van de Liefde, krijgen een lespakket van de betrokken organisaties, waaronder kenniscentrum Rutgers. Foto Simon Lenskens

Individuele begeleiding

In de gang van het Heuvelrugcollege hangt inderdaad een poster van de Week van de Liefde, met een foto van knuffelende tieners. De leerlingen zelf hebben de boel ook versierd, met slingers van zelfgevouwen hartjes en A4’tjes met woorden als romantisch en hartje. Op het whiteboard in de gang hangt een zelfgemaakte poster: „Klas 3C, wil je mijn Valentijn zijn?”

Op deze school wordt niet alleen deze week maar het hele jaar aandacht besteed aan relationele en seksuele vorming. Docent Marion van Nimwegen geeft elke klas ieder jaar tien achtereenvolgende weken les over liefde, relaties, je lichaam en seks. Ook is er individuele begeleiding, met hulp van zorgprofessionals, en kunnen de kinderen, als ze willen, aansluiten bij groepssessies, met thema’s als sociale media of ‘Girls Talk’. „Het zijn heel kwetsbare kinderen. Mijn lessen gaan altijd over wensen en grenzen, ook die van anderen”, aldus van Nimwegen.

Expert Spek van Soa Aids Nederland moedigt het aan als scholen ook naast de Week van de Liefde deze onderwerpen bespreken. Want: „jongeren hebben nou eenmaal andere vragen op andere leeftijden. Een kind van 15 heeft heel andere vragen dan iemand van 18.”

„Dani, jij vindt een meisje leuk. Hoe zou jij aan iemand laten weten dat je die leuk vindt?”, vraagt de leraar. Dani (12 jaar) haalt zijn schouders op, maar zijn klasgenoten antwoorden voor hem: „Gewoon zeggen”, vindt Arantza (13 jaar).

„Mijn zusje zorgt dat iemand haar leuk vindt om hem dan te dumpen”, zegt Giorgi. „Dumpen gebeurt vaak, hoor.” Arantza vraagt wat ‘dumpen’ is.

Sociale media

De Week van de Liefde is er ook om misvattingen en desinformatie over seks en liefde tegen te gaan. De informatie die jongeren krijgen, leren ze namelijk niet alleen op school, maar meer nog van filmpjes over persoonlijke ervaringen op TikTok en YouTube. Al helemaal in speciaal onderwijs – waar kinderen zitten die om verschillende redenen niet goed meedraaien in het reguliere onderwijs – moeten de docenten continu ondersteuning bieden over dingen die de kinderen online hebben opgepikt. Brito vraagt dan altijd door: waar heeft een leerling dit gezien, wat denken ze dat ermee bedoeld wordt en in welke situatie is het gepast of ongepast?

Als de leraar over zoenen begint, barst de klas uit in gegiechel. Brito: „Ja, want dat kan wel gebeuren hè.”

„Nee dankjewel”, zegt Arantza.

„En als je dan kriebels krijgt voor iemand. Hoe zou je dat willen laten zien?”, vraagt de leraar.

Giorgi: „Je moet iets groots doen, wat je normaal nooit zou doen.”

„En wat is dan bij uitstek een goede dag om dat te doen?”

Giorgi: „Als ze in een goede bui zijn?”

Eerder heeft de brugklas al een les gehad over anticonceptie, en een les over hoe het lichaam verandert in de puberteit. Twee weken geleden kregen de jongeren een gastles over lhbtiq+ van een transman en een lesbische vrouw. Aan hen mochten ze allerlei vragen stellen. Vandaag doet de klas een quiz.

Op het tv-scherm komen stockfoto’s voorbij van allerlei soorten relaties, de leerlingen moeten kiezen over wat voor soort liefde het gaat. Een plaatje van een gezin: de klas kiest unaniem voor ‘familie’. Een plaatje van twee mensen die hand in hand lopen. „Dat is echte liefde”, vindt de een. „Nou, dat doe ik ook met vriendinnen”, zegt de ander. Dan komt er een foto in beeld met vier jonge, vrolijke mensen. De meeste stemmen gaan naar ‘vriendschap’, een enkeling heeft gekozen voor ‘relatie’.

Brito aarzelt even: „Meestal heb je met één iemand een relatie. Het kan ook wel met meer mensen, dat is misschien een onderwerp voor volgend jaar.”

Delen





Mail de redactie