VN-onderzoekers: Nicaraguaanse regering schendt mensenrechten, creëert ‘klimaat van vervolging’

Onderdrukking Uit onderzoek van de Verenigde Naties blijkt dat het regime van de Nicaraguaanse president Ortega zich systematisch schuldig maakt aan onder meer standrechtelijke executies, willekeurige arrestaties, marteling en belemmering van de rechtsgang.

Een muurschildering van de Nicaraguaanse president Daniel Ortega, waar iemand met graffiti het Spaanse woord voor 'moordenaar' op heeft geschreven.
Een muurschildering van de Nicaraguaanse president Daniel Ortega, waar iemand met graffiti het Spaanse woord voor ‘moordenaar’ op heeft geschreven.

Foto Esteban Felix/AP

Onder goedkeuring van het regime van de Nicaraguaanse president Daniel Ortega vinden systematisch mensenrechtenschendingen plaats. Dat concludeert een onderzoeksgroep van de Verenigde Naties in een donderdag gepubliceerd rapport. Uit het onderzoek komt een beeld naar voren van een regering die de oppositie op talloze manieren onderdrukt, waaronder met standrechtelijke executies.

Het VN-onderzoek richtte zich op de periode sinds de protesten tegen de president in 2018. In plaats van de 100 tot 350 doden te onderzoeken, gaf de regering-Ortega politieagenten en verwante gewapende groepen amnestie. De onderzoekers zijn „niet op de hoogte van veroordelingen”, schrijven ze. „Integendeel, verschillende hoge functionarissen die betrokken zouden zijn bij het hardhandige optreden werden gepromoveerd.” De onderzoekers roepen op tot vervolging van en sancties tegen de regering.

Sinds 2018 is in Nicaragua een „klimaat van vervolging” ontstaan tegen kritische stemmen, luidt een van de conclusies. Internationale organisaties, studenten, kunstenaars en journalisten moesten volgens de onderzoekers het land uit of zijn gedwongen tot zelfcensuur. „Vrijwel alle onafhankelijke media en mensenrechtenorganisaties opereren nu vanuit het buitenland.”

Marteling en verkrachting

De onderdrukking heeft volgens het VN-rapport ook een duidelijk seksistische dimensie. Verkrachting werd ingezet als straf in politiebureaus, en ook familieleden van slachtoffers werden verkracht. Vrouwenrechten zijn verder achteruitgegaan omdat organisaties die voor die rechten opkomen, moesten sluiten.

Op een eerlijke rechtsgang hoefden slachtoffers niet te rekenen. Ze werden zonder grondslag gearresteerd en vastgehouden en in sommige gevallen gemarteld, schrijven de onderzoekers. Gewapende bendes werkten daarbij samen met de politie. „De regering van Nicaragua heeft het strafrecht omgebouwd tot instrument om oppositie mee te onderdrukken.”

Banden met Nederland verbroken

Deze „wijdverbreide en systematische aanval” gaat nog steeds door, aldus de onderzoekers, en vindt opzettelijk plaats onder verantwoordelijkheid van president Ortega en vicepresident Rosario Murillo. De regering heeft niet gereageerd op vragen van de onderzoekers en zou het onderzoek juist hebben tegengewerkt.

In oktober 2022 verbrak Nicaragua de diplomatieke betrekkingen met Nederland. De Nederlandse ambassadeur in Nicaragua kondigde aan de bouw van een ziekenhuis niet langer te financieren vanwege de verslechterde mensenrechtensituatie in het land, een zet die de Nicaraguaanse regering bestempelde als „neokolonialisme”.


Bekijk ook deze fotoserie: In Nicaragua klampt president Ortega zich op bloedige wijze vast aan de macht