Verdriet, ongeloof en veel vragen bij huis Bouterse na zijn dood

„We gaan ervoor zorgen dat zijn nalatenschap blijft bestaan. En dat we als Surinamers een eenheid behouden binnen alle bevolkingsgroepen, want dat is wat hij wilde”, zegt Kleber Drenthe, van de jongerenafdeling van de Nationaal Democratische Partij (NDP). Samen met een groepje aanhangers en partijgenoten van de overleden ex-president Desi Bouterse staat hij in alle vroegte op Eerste Kerstdag bij het woonhuis van Bouterse in de wijk Leonsberg, aan de Surinamerivier. Er hangt een droevige sfeer, mensen troosten elkaar.

Als er één politicus is die Suriname al decennialang tot op het bot verdeelt, dan is het Desi Bouterse: gehaat door velen, geliefd door velen. Sommige aanhangers trokken midden in de nacht al naar het huis, nadat op sociale media berichten verschenen dat Bouterse zou zijn overleden. In het weekend waren er nog op diverse plekken huiszoekingen gedaan door justitie. Bouterse werd een jaar geleden in hoger beroep veroordeeld tot twintig jaar celstraf voor zijn rol bij de Decembermoorden, maar was op de vlucht geslagen. Ook bij zijn woonhuis waren invallen.

Zouden de geruchten wel waar zijn, vroegen velen zich op sociale media af, of werden ze opzettelijk verspreid als antwoord op de invallen? Uiteindelijk werd in de vroege ochtend van deze woensdag het overlijden van Bouterse officieel bevestigd door Albert Ramdin, minister van Buitenlandse Zaken van Suriname.


Lees ook

de necrologie van Bouterse

In mei 1996 is Desi Bouterse op verkiezingscampagne voor zijn partij NDP.

Tegen die tijd was het rondom zijn huis al drukker geworden. Drenthe toont trots zijn tatoeage. Met grote letters staat er DDB, de afkorting voor Desiré Delano Bouterse, de volledige naam van de oud-president. „Hij blijft voor altijd in mijn hart. En wat mij betreft is het de schuld van zijn tegenstanders, ook van Nederland, dat hij nu dood is. Het hele 8-decemberproces was een politiek proces. Maar iedereen mag weten: de NDP gaat door, de ideologie van Bouterse gaat door”, zegt Drenthe stellig.

Het proces draaide om de moord op vijftien opposanten van het toemalige militaire regime onder leiding van Bouterse in 1982. Op 8 december van jaar vonden de moorden plaats in het militaire hoofdkwartier Fort Zeelandia. Bouterse heeft altijd zijn rol ontkend.

Lijkschouwing

De doodsoorzaak van Bouterse is nog niet bekend woensdagochtend. Bouterses arts Rabindranath Khoen komt voor de lijkschouwing en stelt het overlijden vast, maar wil tegenover journalisten niet bevestigen of het om een natuurlijke dood gaat of niet. „Dat laat ik aan de justitie over. Mijn werk is om te bepalen: is hij overleden of niet? Verder kan ik er niets over zeggen”, zegt hij. Later in de ochtend arriveert een politiewagen en wordt het stoffelijk overschot in beslag genomen.

Een officiële doodsoorzaak is nog niet bekend

Hoe en wanneer zijn lichaam naar Bouterses huis is gebracht is ook niet bekend. Er gaan geruchten dat Bouterse zich op het laatst schuilhield in Commewijne, een district dicht bij Paramaribo, op een locatie die per boot of vliegtuig bereikbaar zou zijn. Het stoffelijk overschot zou mogelijk per boot via de rivier naar het huis zijn gebracht – Bouterses woonhuis ligt aan de Surinamerivier. Officiële mededelingen daarover zijn nog niet gedaan.

Pas als het lichaam van Bouterse weer wordt vrijgegeven door de autoriteiten „kunnen we nadenken welke verdere stappen we gaan ondernemen”, zegt Ramon Abrahams zichtbaar aangeslagen. Abrahams is een van de meest invloedrijke partijleden binnen de NDP en was jarenlang de rechterhand van Bouterse.

Het stoffelijk overschot van de overleden Bouterse is opgehaald vanaf zijn huis en overgebracht naar het mortuarium. Bouterse was een jaar lang voortvluchtig en is op een schuiladres overleden. Het is nog niet bekend hoe en wanneer het lichaam in zijn huis werd gebracht.
Foto Ranu Abhelakh/ANP

Een dochter van Bouterse moet nog vanuit het buitenland naar Suriname komen om de begrafenis bij te kunnen wonen, voegt hij eraan toe. Inmiddels zijn er zo’n honderd aanhangers bij het huis, ook partijgenoten zoals voormalig vicepresident van Bouterse, Ashwin Adhin. „Suriname zal nooit meer hetzelfde zijn. Hij vormde een groot deel van onze identiteit, vooral voor een jongere generatie waartoe ik ook behoor”, zegt hij.

Suriname zal nooit meer hetzelfde zijn

Ashwin Adhin
voormalig vicepresident van Bouterse

In een verklaring condoleert president Chan Santokhi de nabestaanden van ex-president Bouterse. Ook roept hij „een ieder op om waardig te blijven en kalmte te bewaren en rust en orde te handhaven”.

Eerder op de ochtend sprak vicepresident Ronnie Brunswijk op sociale media zijn deelneming uit aan de familie. „Zijn leven heeft een blijvende impact gehad op ons land, en zijn inzet zal niet vergeten worden”, aldus Brunswijk. Tijdens de Binnenlandse Oorlog (1986-1992) was Brunswijk Bouterses aartsvijand, later gingen beide leiders samenwerken.

Laurens Neede, een oud-militair en vertrouweling van Bouterse staat de pers te woord bij het huis van de overleden voortvluchtige oud-president Bouterse.
Foto Ranu Abhelakh/ANP

Nabestaanden van slachtoffers van Bouterse in Suriname hadden tot halverwege woensdagochtend lokale tijd nog niet gereageerd.

Met medewerking van Jason Pinas in Paramaribo.