De regering van Venezuela zet Nederlandse, Franse en Italiaanse diplomaten het land uit. Dat schrijft Venezolaans minister van Buitenlandse Zaken Yván Gil Pinto dinsdagavond in een bericht op Telegram. Gil Pinto noemt het uitzetten van de diplomaten een reactie op het „vijandige gedrag” van de regeringen van de drie Europese landen.
Op de ambassades en consulaire posten van Nederland, Frankrijk en Italië mogen voortaan nog maar drie diplomaten werken. Volgens een woordvoerder van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken werken op de ambassade in Caracas, de hoofdstad van Venezuela, op dit moment zes Nederlanders. Daarvan moet de helft dus vertrekken. Andere diplomatieke posten heeft Nederland niet in Venezuela.
Nederlandse, Franse en Italiaanse diplomaten moeten daarnaast voortaan schriftelijk toestemming van de Venezolaanse regering hebben voor reizen verder dan 40 kilometer van het Plaza Bolívar in Caracas. Aan dat plein liggen de belangrijkste overheidsinstanties.
Westerse steun aan de oppositie
Gil Pinto verwijt de Europese landen steun te hebben gegeven aan extremistische groeperingen en zich te hebben gemengd in binnenlandse aangelegenheden.
Daarmee doelt de minister op de westerse steun aan de oppositie. Vrijdag werd Nicolás Maduro voor de derde keer beëdigd als president van het Zuid-Amerikaanse land, na zijn geclaimde overwinning bij de presidentsverkiezingen eind juli. Veel westerse landen, waaronder Nederland, trekken die uitslag in twijfel. Zij zien oppositieleider Edmundo González als de rechtmatige winnaar.
Nadat Maduro zichzelf in juli tot verkiezingswinnaar uitriep, vluchtte González naar Spanje. Nederland bood de oppositieleider toen kortstondig onderdak in de ambtswoning van de Nederlandse ambassadeur. Maduro heeft een prijs van honderdduizend dollar uitgeloofd voor informatie die leidt tot de arrestatie van González.
In een eerste reactie noemt minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (NSC) het uitzetten van de Nederlandse diplomaten een „escalatie van Maduro”, die een dialoog „nog ingewikkelder maakt”. Volgens Veldkamp zal Nederland zich samen met EU-partners beraden op een tegenreactie. Ook schrijft de NSC-minister dat hij de Venezolaanse zaakgelastigde – dat is een plaatsvervanger voor de ambassadeur – zal ontbieden en om opheldering zal vragen.
Lees ook
In Venezuela staat ‘operatie klop klop’ aan de deur
Rusland wint terrein in Oost-Oekraïne. Tegelijkertijd vecht Oekraïne zelf in de Russische regio Koersk. Beide landen lijken daarmee voor te sorteren op een goede onderhandelingspositie wanneer Donald Trump volgende week het Witte Huis betreedt, vertelt verslaggever Floris Akkerman. Wat betekent de komst van Trump voor het verloop van de oorlog?
Patrick T. Fallon/AFP
Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].
Verschillende eerdere Zuid-Koreaanse staatshoofden belandden al in de gevangenis, maar Yoon Suk-yeol heeft de twijfelachtige eer als eerste zittende president te zijn aangehouden. Een eerdere poging om Yoon op te pakken in zijn ambtswoning in Seoul liep op 3 januari nog op niets uit, maar dit keer liet hij zich na een ruim zes uur durende operatie meevoeren door onderzoekers van het agentschap voor corruptiebestrijding (CIO).
Yoon wordt door de Zuid-Koreaanse justitie verdacht van rebellie, een vergrijp waar levenslang of zelfs de doodstraf op kan staan – al wordt die in de praktijk al decennia niet meer uitgevoerd. De president zou zich daaraan hebben schuldig gemaakt toen hij op 3 december de militaire noodtoestand uitriep omdat het land volgens hem werd bedreigd door „anti-statelijke en pro-Noord-Koreaanse krachten”.
Hij gaf het leger daarbij opdracht te verhinderen dat de Nationale Assemblee bijeen kon komen om de maatregel weer op te heffen, zoals de grondwet toestaat. Dat mislukte, en de aanwezige parlementariërs wezen de machtsgreep diezelfde nacht unaniem af waarna het leger zich terugtrok en Yoon op zijn schreden moest terugkeren.
Afzetting
Nadat het parlement hem anderhalve week later bij het Constitutioneel Hof voordroeg voor afzetting en Justitie een strafrechtelijk onderzoek naar zijn optreden opende, verschanste Yoon zich in zijn ambtswoning in de welvarende wijk Hannam-dong. Zo kwam hij dinsdag niet opdagen bij de eerste hoorzitting die het Constitutioneel Hof over zijn afzetting hield.
Vanuit zijn residentie verzette Yoon zich met alle middelen tegen zijn aanhouding: zijn advocaten vochten de geldigheid van het aanhoudingsbevel aan, hij moedigde zijn aanhangers aan die op straat tegen zijn arrestatie demonstreerden, terwijl zijn beveiliging weigerde de agenten binnen te laten die eerder deze maand trachtten Yoon op te pakken.
Lees ook
Parlement Zuid-Korea zet president Yoon af na ‘zelfcoup’
Nadat die na een zes uur durende patstelling onverrichter zake waren afgedropen, barricadeerden Yoons beveiligers het complex met afzettingen van prikkeldraad en blokkeerden de toegangen met touringcars.
3.200 politieagenten
Ook bij deze tweede arrestatiepoging had het aanhoudingsteam van het CIO, dat dit keer werd bijgestaan door 3.200 politieagenten, hindernissen te overwinnen. Buiten het complex vormden partijgenoten en advocaten van Yoon een menselijke keten, en waren er ondanks het vroege uur (half vijf ’s ochtends) en de barre kou (zes graden onder nul) duizenden aanhangers van de president op de been.
Agenten waarschuwden de conservatieve parlementariërs en de demonstranten met luidsprekers dat zij arrestatie riskeerden als ze Yoons aanhouding trachtten te voorkomen. Het kwam tot kleine schermutselingen tussen de politie en sommige demonstranten. Zeker één persoon raakte gewond, al was de toedracht daarvan niet direct duidelijk.
Waarnemend president Choi Sang-mok, die de laatste weken veel kritiek kreeg omdat hij zich op de vlakte hield over de kwestie en weigerde de presidentiële beveiligingsdienst opdracht te geven aan de aanhouding mee te werken, had alle partijen vooraf opgeroepen af te zien van geweld. Toen de operatie gaande was zei hij nog eens dat „een onderlinge confrontatie tussen verschillende overheidsdiensten ontoelaatbaar is”.
Zo’n confrontatie bleef inderdaad uit toen politieagenten, drie uur na aanvang van de operatie, met een ladder de hekken van het complex over klommen en het pad heuvelop naar Yoons woning insloegen. Weliswaar stuitten ze op die route op verschillende barricades, maar Yoons beveiligers zelf hadden zich teruggetrokken.
Lees ook
Machtsgreep president Zuid-Korea stuit op het parlement en op zijn eigen partij: na enkele uren wordt militaire noodtoestand weer opgeheven
Bij de derde van zes hindernissen werd een delegatie van rechercheurs opgewacht door Yoons stafchef Chung Jin-suk, die hen escorteerde naar de ambtswoning. Daar zouden zij volgens Yoons advocaat hebben onderhandeld over een compromis, waarbij Yoon – die eerder drie oproepen voor een verhoor negeerde – aanhouding zou ontlopen door zich vrijwillig te laten ondervragen.
Maar daar wilde het anticorruptieagentschap niets van weten, maakte het op een persbriefing duidelijk. Iets na half elf ’s ochtends lokale tijd, zo’n zes uur na het begin van de operatie, werd Yoon aangehouden. Volgens het CIO is dit keer door Yoons beveiliging geen geweld gebruikt.
Yoon zei na zijn aanhouding dat hij daar alleen maar mee heeft ingestemd „om bloedvergieten te voorkomen”. Volgens hem is zijn aanstaande verhoor onderdeel van „een illegaal onderzoek”.
Verhoor
Yoon zal voor zijn verhoor worden overgebracht naar het kantoor van het anticorruptieagentschap in de voorstad Gwacheon. Waarschijnlijk zullen het CIO een rechtbank dan om Yoons formele arrestatie vragen. Anders komt de president na 48 uur op vrije voeten.
Buiten de presidentiële residentie reageerden Yoons aanhangers op zijn aanhouding door zijn naam te scanderen. Ook zwaaiden zij met Zuid-Koreaanse en Amerikaanse vlaggen en riepen ze op tot de arrestatie van oppositieleider Lee Jae-myung.
Elders in Seoul gingen tegenstanders van Yoon de straat op om hun opluchting over de aanhouding te uiten. Toen doordrong dat de politie het complex van de president was binnengedrongen, ging gejuich op.
De Amerikaanse beurstoezichthouder SEC heeft Elon Musk aangeklaagd vanwege het te laat melden van de aankoop van meer dan 5 procent van de aandelen Twitter in maart 2022, ruim een half jaar voordat hij het platform overnam. Dat melden internationale persbureaus in de nacht van dinsdag op woensdag op basis van gegevens van de federale rechtbank in Washington.
Volgens de SEC kon Musk door het te laat melden doorgaan met het kopen van aandelen tegen kunstmatig lage prijzen. Hij zou minstens 150 miljoen dollar te weinig betaald hebben.
Aandeelhouders moeten binnen tien kalenderdagen melden als ze een belang van meer dan 5 procent verwerven in een bedrijf. Musk deed dat pas elf dagen na de deadline toen hij al meer dan 9 procent van de aandelen Twitter had verworven. Nadat dat bekend werd schoot de koers van Twitter met meer dan 27 procent omhoog.
Schikkingsvoorstel
Vorige maand deed de SEC een schikkingsvoorstel in de zaak, maar daar is Musk niet op ingegaan. De toezichthouder wil nu dat hij een boete krijgt en de onterecht behaalde winst terugbetaalt.
Volgens zijn advocaat Alex Spiro heeft Musk niks verkeerd gedaan. „Iedereen ziet wat voor een schijnvertoning dit is”, schrijft hij in een e-mail aan persbureau Reuters.
Elon Musk nam uiteindelijk in oktober 2022 na maanden van getouwtrek Twitter over voor 44 miljard dollar en doopte dat later om in X. Mede dankzij dat platform heeft hij inmiddels een belangrijke rol op het politieke toneel zij aan zij met aankomend president Donald Trump.
Lees ook deze boekrecensie
Zodra Elon Musk en zijn ‘schurken’ Twitter binnenstappen, volgen de bizarre anekdotes elkaar op