Voor complexe behandelingen van kanker en vaatziekten kunnen patiënten vanaf 2026 enkel nog bij ziekenhuizen terecht die dergelijke ingrepen vaak uitvoeren. Dat meldt Zorginstituut Nederland dinsdag in een persbericht, nadat medisch specialisten, ziekenhuizen, zorgverzekeraars en patiëntvertegenwoordigers het eens werden over nieuwe, verhoogde landelijke ‘volumenormen’.
Deze ‘volumenormen’ bepalen hoe vaak een ziekenhuis jaarlijks een bepaald type behandeling moet uitvoeren om die zorg te kunnen verlenen. Momenteel gelden de normen voor de behandeling van hoofd-halskanker, alvleesklierkanker, longkanker, maag- en slokdarmkanker, nierkanker, aorta aneurysma en een behandeling voor vernauwde halsslagader.
Door de nieuwe afspraken komen tientallen ziekenhuizen niet langer in aanmerking voor het uitvoeren van bepaalde behandelingen, stelt de Volkskrant. Het Arnhemse ziekenhuis Rijnstate haalt bijvoorbeeld de norm voor slokdarmoperaties niet, het Rotterdamse Maasstad-ziekenhuis voert ’te weinig’ longverwijderingen uit en het Haagse ziekenhuis Haga ’te weinig’ nierbehandelingen.
De maatregel moet de zorg ontlasten. In Nederland neemt het aantal zorgbehoevende ouderen toe, evenals het aantal mensen met meerdere aandoeningen. Tegelijkertijd is er nog altijd een toenemend tekort aan zorgpersoneel, zegt Zorginstituut Nederland.
Geen behandeling Friesland en Zeeland
Het plan heeft gevolgen voor grote en streekziekenhuizen. Zo voldoen 33 van de 48 ziekenhuizen die complexe nierkankeringrepen doen, niet aan de nieuwe norm. En 19 van de 41 ziekenhuizen die longverwijderingen uitvoeren, doen dat niet ‘genoeg’. Ook wordt er in 16 van de 61 ziekenhuizen ’te weinig’ complex onderzoek naar alvleesklierkanker gedaan. Als er niks verandert, kunnen Friese en Zeeuwse patiënten met maag-, slokdarm- of alvleesklierkanker vanaf volgend jaar niet in hun eigen provincie terecht voor een behandeling, aldus de Volkskrant. Patiënten kunnen (soms) nog wel voor een controle naar een ziekenhuis in de buurt.
Het zorginstituut noemt het juist „goed nieuws” voor patiënten. Volgens de belangenbehartigers krijgen patiënten door de maatregel meer zekerheid dat complexe behandelingen van kanker en vaatziekten in de toekomst van „dezelfde goede kwaliteit” beschikbaar blijft, is te lezen in het persbericht.
De nieuwe normen vloeien voort uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) uit 2022. In dat akkoord spraken patiënten, zorgverleners, zorgverzekeraars en de overheid af om de zorg toekomstbestendig te maken en anders in te richten.
