Ze zijn een soort yin en yang, de twee verdachten die maandag voor de rechtbank in Groningen verschenen. Frits van Eerd is in een donkerblauw pak gestoken en maakt een vermoeide indruk. Voor het eerst uit de voormalig Jumbo-topman zich in het openbaar over de verdenkingen van witwassen, valsheid in geschrifte en het zich laten omkopen. Misstappen waarvan het Openbaar Ministerie hem beschuldigt.
Autohandelaar Theo Eggens, gekleed in een witte trui, reageert vooral stekelig op de vragen die hij krijgt van de rechtbankvoorzitter. Hij wordt verdacht van belastingfraude, valsheid in geschrifte en omkoping. Dat laatste is de reden dat de twee losse zaken tegelijkertijd worden behandeld: Eggens zou Van Eerd hebben omgekocht.
Volgens het OM zou Eggens aan Van Eerd onder meer dure gereedschapskisten, crossmotoren en een oplegger hebben gegeven. In ruil daarvoor zou Van Eerd ervoor zorgen dat Jumbo bepaalde coureurs via Eggens ging sponsoren, waarna hij persoonlijk een deel van het sponsorgeld terugkreeg.
Van Eerd ontkent: „Ik heb helemaal niets gekregen van meneer Eggens, ik heb alles gekocht.” Eggens zegt: „Ik denk niet dat die man om te kopen is.” Hij zegt wel af en toe iets te hebben gegeven, maar dat zou dan onderdeel zijn geweest van een „eerdere of latere deal”.
Tijdens de zitting worden de verdachten bevraagd over afgeluisterde gesprekken waarin wel de indruk wordt gewekt dat er een verband is tussen de spullen en de sponsoring. „Waarom zou ik dat zo regelen?” vraagt Van Eerd. „Ik heb dat toch niet nodig? Ik kan prima zelf over die spullen beschikken.” „Dat is vooral een vraag die u aan uzelf moet stellen”, zegt de rechtbankvoorzitter.
Contant geld
De zaak begon in september 2022, toen de FIOD een inval deed bij zowel Van Eerd als Eggens. In de woning en op de werkplek van Van Eerd, die op dat moment de hoogste post bij Jumbo had, werd 448.000 euro aan contant geld aangetroffen, waaronder veel biljetten van 200 en 500 euro.
Is dat crimineel geld, wil de rechter weten. „Dat is absoluut niet het geval, het is legaal”, zegt Van Eerd. „We praten over contanten alsof dat per definitie zwart of crimineel geld is, maar dat is natuurlijk niet zo.”
We praten over contanten alsof dat per definitie zwart of crimineel geld is, maar dat is natuurlijk niet zo
Waarom had de supermarktondernemer zoveel cash in huis, en waarom werd dat ook op plekken zoals in de koelkast van zijn werkplek aangetroffen? „U zult begrijpen dat als ik wist dat ik in een rechtszaal zou moeten verklaren waarom ik geld in de koelkast heb liggen, ik het daar waarschijnlijk niet had weggelegd. Het was geld waar ik hobbymatig mee werkte. Ik vind dat leuk, ben verzamelaar en gebruikte het daarvoor. Ik wilde niet alles op één plek leggen en die koelkast was er niet eentje waar iedereen binnen het bedrijf gebruik van maakte. Alleen ik kon daar komen.”
Explosieve informatie
Van Eerd en Eggens kennen elkaar al lange tijd uit de motorsportwereld. Jumbo sponsorde verschillende coureurs uit het team van Eggens. Daar komt een einde aan als er in 2014 een strafrechtelijk onderzoek naar de autohandelaar komt. Hij wordt veroordeeld voor het witwassen van drugsgeld en zit daar momenteel voor vast. De supermarktketen verscheurt de sponsorcontracten.
Lees ook
Hoe kwam Jumbo-topman Frits van Eerd terecht in de wereld van louche autohandelaar Theo Eggens?
Waarom bleef de topman dan zelf wel contact houden met Eggens? „Die vraag begrijp ik goed”, zegt Van Eerd, hij laat een stilte vallen. „Voor mij was het onbegrijpelijk wat er toen gebeurde. Ik kende Eggens al heel lang. Ik brandde van de nieuwsgierigheid: hoe heeft het zo ver kunnen komen?” Volgens Van Eerd kreeg hij te horen dat de verdenkingen niet klopten. „Het verhaal dat hij mij vertelde, was zeer aannemelijk.”
Er speelde nog iets: in het onderzoek uit 2014 was Van Eerd zelf kortstondig verdachte. „Ik werd daarin meegezogen. Gelukkig heb ik dat met gesprekken kunnen verklaren, waardoor ik niet langer verdachte was, maar getuige werd in die zaak.” Eggens wist dat Van Eerd verdachte was geweest. „Dat was voor mij zeer explosieve informatie, maar het is nooit naar buiten gekomen. Moet ik hem dan van me afduwen of moet ik hem dicht bij me houden?” Van Eerd koos voor het laatste: „Om de zaak een beetje te volgen, dat hopelijk de situatie dan zou blijven zoals hij is, dat niemand weet dat ik verdachte was in die zaak.”
De zaak wordt dinsdagochtend vervolgd met de strafeis van het OM. Dat zou best een gevangenisstraf kunnen zijn, legt de rechtbank Van Eerd voor. „Daar heb ik niet over nagedacht en daar wil ik niet over nadenken. Ik heb het niet gedaan.”
Lees ook
Colette van Eerd over het turbulente jaar van Jumbo: ‘We zijn dol op elkaar en dat blíjven we’
