Van deze kunst valt er dit najaar te genieten

De zomer is over, tijd voor werk, school, normaal. En dus ook: nieuwe tentoonstellingen, nieuwe muziek, nieuwe films, nieuwe cultuur! In deze special blikken we gretig vooruit naar culturele hoogtepunten. Een bijlage vol, zonder volledigheid of garantie. Wat heeft het nieuwe culturele seizoen ons te bieden?

Beeldende kunst

1 Underworlds Ellcock speurt op internet

Tienmaal bijen, afgebeeld in Engeland, Nederland, Italië, Turkije, Egypte en Japan, van ver voor Christus tot bijna nu, in allerlei technieken, genres, stijlen. In de boeken van verzamelaar Stephen Ellcock vind je wonderbaarlijk gewone voorwerpen, in vele vormen. Voor Ellcock lijkt alles even realistisch of sprookjesachtig: het levert een frisse nivellering van kunst op, zag NRC-redacteur Bianca Stigter.

Stephen Ellcocks nieuwste boek, Underworlds verschijnt eind september bij Thames and Hudson.

2Anselm Kiefer Schilderijen van formaat

Met zijn kolossale kunstwerken werd Anselm Kiefer een van de belangrijkste naoorlogse kunstenaars. Dit najaar is er veel aandacht voor zijn werk: Museum Voorlinden in Wassenaar bereidt een grote tentoonstelling voor en de documentaire Anselm – das Rauschen der Zeit draait vanaf oktober in de Nederlandse bioscopen. Wie niet kan wachten, kan alvast naar La Ribaute in Frankrijk, voor een unheimliche tocht langs wankele architectonische bouwwerken, in gips gehulde reuzenzonnebloemen, eeuwenoude eikenbomen, vliegtuigen van lood, karkassen van warmwaterbassins, glazen kassen en ondergrondse kelders.

Anselm Kiefer. Museum Voorlinden, Wassenaar. Van 14 oktober t/m 25 februari. Anselm – das Rauschen der Zeit, vanaf 26 oktober in de Nederlandse bioscopen. La Ribaute. Info: eschaton-foundation.com

3C.F. Hill Andersson en Tal R over de getroebleerde kunstenaar

De Zweedse kunstenaar C.F. Hill zag zichzelf als een Griekse God in het diepst van zijn gedachten, weggestopt voor de buitenwereld. Maar zijn pogingen om een groot schilder te worden strandden. Totdat hij een psychose kreeg. Kunstenaars Tal R en Mamma Andersson verzamelden talloze tekeningen die Hill in die periode maakte. „Hij maakte tekeningen van werelden die hij niet kende.”

Tal R & Mamma Andersson – About Hill is vanaf 11 november te zien in Museum MORE, Gorssel. Info: museummore.nl

Theater

4Cabaret Déconstruit Politiek met oog voor esthetiek

De naam doet wellicht anders vermoeden, maar de film Cabaret (1972) was niet de eerste inspiratie voor de voorstelling Cabaret Déconstruit. „Nee, we wilden ons zowel doordringend als lichtvoetig verhouden tot de verwarrende, problematische tijd waarin we leven en daarbij hadden we Bunuel’s Un Chien Andalou (1929) in ons achterhoofd”, vertelt maker Andrea Leine. De voorstelling is politiek, maar zonder te duiden of activistisch te worden.

Cabaret Déconstruit door LeineRoebana. Breda 14/10. Tournee t/m 19/01/24. Info: leineroebana.com

5 De Tocht Gevecht met de elementen

Wie na 26 jaar nog steeds wacht op een Elfstedentocht, kan straks in Friesland terecht. Vanaf oktober is daar namelijk De Tocht te zien, een musical over de Elfstedentocht. En het vindt niet in zomaar een theater plaats. „Als we deze voorstelling in een regulier theater zouden spelen, is een schaatser binnen vier, vijf slagen voorbij het publiek.” De oplossing: om de publiekstribune draait een gigantische schijf van ijs.

Musical De Tocht. Vanaf 1 oktober, Friso Theater, Leeuwarden. Info: musicaldetocht.frl.

6 De Holidayshow Theatermaker Nottrot over drugscrimineel Frank Masmeijer

Frank Masmeijer was populaire televisiepresentator, bleek later ook drugssmokkelaar. Voor de veertigjarige artistiek leider van Het NUT in Utrecht, Greg Nottrot, was hij een jeugdheld. Over zijn gevallen held maakt hij dit najaar de voorstelling De Holidayshow, vernoemd naar het programma van de presentator met de vierkante kaaklijn en royale lach. „Ik zou wel willen dat ik wat meer kon zijn als hij.”

De Holidayshow, door Het NUT. Van en met: Joep Hendrikx, Floor Leene, Greg Nottrot. (Eind)regie: Ellen Goemans. Van 10 september t/m 26 november. Première 26 oktober. Info: het-nut.nl

Klassiek

7 Moeder Aarde Over duurzaamheid en klimaatkunst

Moeder Aarde is geen „zwaar en doemdenkerig” programma, benadrukt maker Jelte Althuis. In plaats daarvan moet het draaien om de band die we allemaal hebben met de aarde onder onze voeten. Het concert is daarom vooral „een aanzet tot gedachtevorming”. Hier klinkt muziek uit alle tijden, van barokcomponist Jean-Féry Rebel tot singer-songwriter Paul Simon, van Dvorák tot Stockhausen, en van Monteverdi’s adembenemende madrigaal ‘Hor che’l ciel e la terra’ tot de eigentijdse ‘Earth Song’ van koorcomponist Frank Ticheli. „Musiceren is gelukkig emissievrij”.

Moeder Aarde door Calefax Rietkwintet & Cappella Amsterdam. 30/9 t/m 15/10. Speellijst: calefax.nl & cappellaamsterdam.nl.

8 Innocence is een opera over een schietpartij

Innocence, in oktober te zien bij De Nationale Opera, is een van de belangrijkste nieuwe opera’s van de laatste jaren. In deze ‘thriller-opera’ ontvouwt zich voor het publiek het relaas over een schietpartij. Componiste Kaija Saariaho overleed in maart, maar NRC-redacteur Mischa Spel sprak haar twee jaar eerder. „Een ouder geeft zichzelf overal de schuld van.”

Innocence van Kaija Saariaho, door De Nationale Opera. Van 7/10 t/m 22/10. Info: dno.nl.

Pop

9De Jeugd van Tegenwoordig Een nieuw album na vijf jaar

Het eerste album na vijf jaar staat direct op nummer één en de tournee is stijf uitverkocht. De Jeugd van Tegenwoordig is nooit gestopt, wel waren ze even ‘andere dingen aan het doen’. De eigen sound zit zorgvuldig in het nieuwe album verwerkt. Dat is origineel, geëngageerd, dansbaar, verfrissend, en toch klinkt het als vintage De Jeugd. En de eeuwige jeugd? Dat zit wel snor, want: „Wij zijn talentvolle, maar toch wel irritante klootzakken”.

Het nieuwe album Moderne Manieren is nu te beluisteren.

10 Dolly Parton Dolly goes rock

De muziek van Dolly Parton was altijd tweeledig. Enerzijds is er de onvervalste diep doorvoelde country en bluegrass, anderzijds de buitenissige stadiumshows die tegen pop aanschurkten. Nu begint ze een rockavontuur. 21 covers, 9 nieuwe liedjes, om te laten zien dat ze het kan.

Rockstar van Dolly Parton is vanaf 17 november te beluisteren.

Film

11 Joosje Duk Ongemakkelijke gesprekken over seks

De eerste film van de 28-jarige regisseur en scenarioschrijver Joosje Duk gaat over het gebrek aan communicatie over seks binnen een relatie. Netflix vond het scenario zo goed dat de film wereldwijd op de streamer te zien zal zijn. NRC ging met haar in gesprek. „Volgens mij zitten we maatschappelijk op een mooi moment: er is veel aandacht voor consent en vrouwelijk genot. Maar het is moeilijker om dat naar je eigen relatie te vertalen.”

Happy Ending, vanaf vrijdag 1 september op Netflix.

Terug naar boven