Vader wil zichzelf wat aandoen, moeder is vijftien kilo afgevallen. ‘Ik zal mijn broertje nooit vergeven’

De zaak

Snikkend neemt de oudste dochter het woord. „Beste Edelachtbare. Ik kreeg de eer om de eerste stap in ons nieuwe huis te zetten. Daarna volgde de rest van het gezin. We bezochten met vreugde alle kamers en hebben die lege woning in de jaren daarna met bloed, zweet en tranen opgebouwd. Maar wat is begonnen als een droom, lijkt te vergaan in een nachtmerrie.”

Drie ambtenaren van de gemeente Rotterdam staren strak voor zich uit terwijl de vrouw met steeds hogere uithalen haar verhaal vervolgt. „Wat mijn broertje ons heeft aangedaan, kan ik niet onder woorden brengen. Ik zal hem nooit vergeven. Mijn vader is in staat zichzelf wat aan te doen. Mijn moeder smelt voor onze ogen. Sinds november is ze vijftien kilo afgevallen.”

Na een reeks meldingen bij Meld Misdaad Anoniem viel de politie eind november de woning van het Rotterdamse gezin met Pakistaanse wortels binnen. In een tas op de slaapkamer van een van de zonen werd meer dan een kilo harddrugs aangetroffen, waaronder 876 gram cocaïne. In een koelbox op zolder was zo’n 300.000 euro cash verstopt.

Het drama is groot. Sinds de arrestatie van hun zoon worden de ouders met de nek aangekeken op straat

Genoeg aanleiding voor een strafzaak dus. Vader, moeder, dochter en een van de andere zonen zitten deze donderdag echter tegenover de bestuursrechter. Wegens overtreding van de Opiumwet wil de Rotterdamse burgemeester Carola Schouten hun woning voor drie maanden sluiten. En via een kort geding probeert het gezin die sluiting van tafel te krijgen.

Er staat namelijk nogal wat op het spel, vertelt hun advocaat Angelique Bhagwandin. Het gezin kocht de woning in 2007 van de Rotterdamse corporatie Woonstad, mét erfpacht. Vanwege de drugsvondst en daaropvolgende woningsluiting heeft Woonstad – zoals contractueel kan – de erfpacht opgezegd en een boete van 53.000 euro opgelegd. Zonder erfpacht mag de woning er niet staan. De hypotheekverstrekker heeft volgens Bhagwandin al laten weten dat de hypotheek dan wordt opgezegd en het gezin aangemeld voor het fraude- en incidentenregister van financiële instellingen. Een nieuwe hypotheek elders kunnen ze dan ook vergeten. „Het zijn communicerende vaten”, aldus de advocaat.

Het persoonlijk drama is nog groter. Sinds de arrestatie van hun zoon worden de ouders met de nek aangekeken op straat. De schaamtecultuur in de Pakistaanse gemeenschap is groot. Bhagwandin haalt medische verklaringen aan waaruit blijkt dat de vader suïcidale gedachten heeft. „De crisisdienst staat stand-by.”

Een crisisdienst die stand-by staat? Daar heeft de jurist van de gemeente nog nooit van gehoord. Ze is ook kritisch op de medische verklaringen over de suïcidaliteit, want die komen van de huisarts en dat is niet iemand met een specialisatie in psychische problematiek.

Bhagwandin betoogt dat het niet noodzakelijk is om de woning te sluiten. In maart is de dealende zoon veroordeeld. Hij is door zijn ouders verstoten en zal nooit meer in het huis terugkeren. De avond voor de zitting heeft Bhagwandin een mail van de officier van justitie doorgestuurd waaruit blijkt dat de ouders niet meer verdacht worden van betrokkenheid bij de drugshandel en het witwassen.

Sluiten is een duidelijk signaal: drugspanden worden niet getolereerd

Carola Schouten
burgemeester van Rotterdam

Vanwege de zware gevolgen van een woningsluiting, waardoor de ouders – en met hen de inwonende schoondochter en zesjarige kleindochter – op straat zouden komen te staan, is de sluiting volgens de advocaat eveneens niet evenwichtig.

De burgemeester ziet dat anders. „We hebben gehoord dat er een mogelijkheid is om naar Frankrijk te gaan”, zo verwijst haar jurist naar de optie voor de kleindochter om bij de familie van haar moeder in Frankrijk in te trekken. „De burgemeester begrijpt dat dit geen ideale situatie is”, vandaar dat ze ook wijst op de mogelijkheid om contact op te nemen met Centraal Onthaal: het Rotterdamse loket voor dak- en thuislozen.

De problemen voor het gezin doen volgens haar niets af aan het feit dat de sluiting wel degelijk noodzakelijk is vanuit veiligheidsoogpunt. „Het geeft een duidelijk signaal: drugspanden worden in Rotterdam en vooral binnen dit gebied niet getolereerd.”

Het oordeel

Met een inlevende blik hoort de rechter het emotionele verhaal van de dochter aan. „Dank u wel, u heeft het goed verwoord.”

In de uitspraak twee weken later loopt de rechter de stappen uit het beoordelingskader voor dit soort zaken langs: is de burgemeester bevoegd om de woning te sluiten? Is daar een noodzaak voor? Is de sluiting evenwichtig?

De bevoegdheid van de burgemeester staat niet ter discussie. Ook begrijpt de rechter dat de burgemeester de noodzaak tot sluiting ziet nu de woning gezien de drugs- en geldvondsten een rol binnen de keten van drugshandel speelt. Al wijst de rechter erop dat de ouders niet (meer) als medeverdachten gezien worden en de zoon is veroordeeld en de toegang tot de woning is ontzegd.

Evenwichtig vindt de rechter de sluiting zeker niet. De ouders wisten ogenschijnlijk niet van de drugs en het geld in hun huis. Vader heeft suïcidale gedachten omdat hij zijn woning mogelijk verliest en kan dan ook geen nieuwe woning kopen. En daar komen de „ingrijpende” gevolgen voor het kleinkind nog bij.

De rechter twijfelt of de burgemeester de juiste belangenafweging heeft gemaakt en schorst de woningsluiting. In de lopende bezwaarprocedure kan de burgemeester motiveren waarom een minder vergaand middel, zoals een laatste waarschuwing of last onder dwangsom, niet volstaat.