Het UWV heeft sinds november 2023 berekeningsfouten gemaakt waardoor sommige mensen die een arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangen mogelijk geld zijn misgelopen. Dat laat de overheidsdienst voor werknemersverzekeringen maandag weten in een persbericht.
De berekeningsfouten zijn ontstaan bij de indexcijfers die worden gebruikt om het ‘maatmanloon’ te berekenen: het loon dat iemand verdiend zou hebben als diegene niet (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt zou zijn geraakt. Het maatmanloon wordt vervolgens gebruikt in de berekening van het arbeidsongeschiktheidspercentage, de mate waarin iemand niet in staat is te werken.
Door het gebruik van de verkeerde indexcijfers, die de stijging van de lonen in Nederland weergeven, zou het kunnen dat mensen die een uitkering ontvangen net in een andere categorie van mate van arbeidsongeschiktheid terecht zijn gekomen.
Omvang onduidelijk
Volgens een woordvoerder van het UWV is het waarschijnlijker dat mensen te weinig uitgekeerd hebben gekregen dan te veel. De berekeningsfouten hebben volgens de woordvoerder bij een „paar procent” van de nieuwe uitkeringsaanvragen (sinds november 2023) van een aantal verzekeringen tot verkeerde beoordelingen van de arbeidsongeschiktheid geleid.
Het is niet duidelijk om hoeveel mensen het precies gaat en of uitkeringsgerechtigden te veel of te weinig hebben ontvangen van het UWV. Het probleem is volgens de overheidsdienst vanaf half maart verholpen, half april verwacht het UWV de resultaten van een onderzoek naar de berekeningsfouten. In totaal ontvangen ruim 1,2 miljoen mensen een van de uitkeringen die het UWV aanbiedt.
Het UWV kwam vorig jaar in opspraak toen bleek dat er fouten waren gemaakt in de beoordeling van aanvragen van WIA-uitkeringen. Naar schatting ontvingen 25.000 tot 50.000 mensen daardoor verkeerde bedragen.
Lees ook
Fouten bij uitkeringen UWV: ‘Door fraude 100 procent uit te willen sluiten, creëer je je eigen probleem’
De zangeressen Froukje, Eefje de Visser en Roxy Dekker hebben maandagavond een Edison gewonnen. Ook de danshit ‘Pretty Girls’ van rapper Frenna is onderscheiden met een bronzen beeld.
Bij de Edisons Pop 2025 in het Afas Theater in Leusden werden prijzen in elf categorieën uitgereikt. De Edisons, de oudste muziekprijs in Nederland voor ‘muziekproducties van uitzonderlijke kwaliteit en impact’, bestaan 65 jaar. Sinds 2010 zijn al die muziekproducties van Nederlandse bodem.
Zangeres Froukje won het Beste Album voor haar album Noodzakelijk Verdriet. De jury noemt haar „een songwriter van het hoogste niveau”, met een album „dat opvallend wijs en openhartig is, maar tegelijkertijd ook thema’s aansnijdt die ontzettend herkenbaar zijn voor veel jongeren. Een jonge geest met een oude ziel.” Ook Eefje de Visser, winnares in de categorie Nederlands, is een boegbeeld „en heeft gezorgd voor een nieuw geluid in de popmuziek”. De jury vond haar „in topvorm op haar album Heimwee met prachtige samenzang en gelaagde composities”.
Roxy Dekker won in de categorie Pop, waarin al haar hitsingles vallen. Het is voor de pas 20-jarige zangeres, die vorig jaar nog de Edison Pop Nieuwkomer kreeg, een uitzonderlijk jaar. Haar debuutalbum Mama, I Made It kwam afgelopen week uit – de titel is een verwijzing naar haar dankwoordje vorig jaar bij de Edison-uitreiking. Ze won in januari ook de Popprijs.
Lees ook
Roxy Dekker is dé nederpop-sensatie van dit moment: ‘Niet weer een gouden plaat. Ik kon het gewoon even niet meer aan’
Openheid
De openheid van artiesten werd dit jaar speciaal geprezen. Zoals het album Leren Leven van rapper Fresku die won in de categorie hiphop. Of de muziek van néomi die met haar kwetsbare debuutalbum won in de categorie Alternative. Andere winnaars waren muzikant Bnnyhunna (Soul/r&b/funk), de rockers van Personal Trainer en Yves Berendse, bekend van hitsingle ‘Terug in de Tijd’, in de categorie Hollands.
Volgens juryvoorzitter en radio-dj Daniël Dekker was er dit jaar een luxeprobleem: „De kwaliteit is hoog”. Het afgelopen jaar is de Nederlandse muziekindustrie opnieuw gegroeid, met 12 procent naar 334 miljoen euro. In de top 10 van bestverkochte en meest gestreamde singles stonden maar liefst zes hits van eigen bodem.
Afgelopen donderdag werd de oeuvreprijswinnaar al bekend: De Jeugd van Tegenwoordig. Bij de uitreiking werd de rapgroep met een „onverminderd grote” impact op de Nederlandse muziek én taal, geëerd met een uitvoering van grote hit ‘Watskeburt?!’ door drie operazangers.
„Het is niet vijf voor twaalf, maar vijf over twaalf.”
„We kunnen de vraag naar zorg niet bijbenen. De druk op de zorgmedewerkers wordt steeds groter.”
„Behandel dit als een crisis die nú om actie vraagt.”
Aan waarschuwingen geen gebrek, maandagmiddag in de Tweede Kamer. Deskundigen kwamen langs om te praten over de arbeidsmarkt voor de zorgsector. Die staat er inderdaad belabberd voor.
De vraag naar zorg neemt komende jaren sneller toe dan dat er personeel bij komt, dankzij onder meer de dubbele vergrijzing (steeds meer ouderen, die steeds ouder worden). Over tien jaar is het tekort opgelopen tot 266.000 mensen, schreef minister Fleur Agema (Zorg, PVV) onlangs aan de Tweede Kamer op basis van een jaarlijkse prognose van onderzoeksbureau ABF Research.
Het tekort is groter dan ingeschat. Dat komt door een lagere productiviteitsgroei en een hoger verzuim. De grootste tekorten worden verwacht in de verpleeg- en verzorgingshuizen en de thuiszorg. Uitzendbureau Randstad gaat zelfs uit van een tekort van 290.000 over tien jaar.
‘Prioriteit’
Wat niet helpt, is dat ook het aantal aanmeldingen voor de mbo-opleidingen voor verzorgenden en verpleegkundigen afneemt, meldde de MBO Raad in februari. Waren dat er in 2019 ruim 16.000, in 2024 is dat geslonken naar ruim 11.000. „Een onheilspellend signaal”, zei Edwin Maalderink, bestuursvoorzitter van Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB).
En dan zijn er nog de nieuwe regels voor zzp’ers, iets dat opvallend genoeg niemand maandag aanstipte. Sinds 1 januari handhaaft de Belastingdienst actiever op schijnzelfstandigheid, daardoor stoppen veel zorginstellingen de samenwerking met zzp’ers. Uit cijfers van de Kamer van Koophandel blijkt dat de zorgsector in december 1.700 zelfstandigen verloor, in januari van dit jaar bijna 2.000, in februari nog eens 700.
Waarom stapt personeel op? Te laag salaris, te veel stress, te veel administratie, weinig perspectief,
Minister Agema heeft het aanpakken van het arbeidsmarkttekort tot haar „allergrootste prioriteit” gemaakt, schreef ze in haar Kamerbrief. „Het is ondenkbaar dat we dit op zijn beloop laten.” Agema wil de administratieve lasten en regeldruk verlagen zodat meer tijd overblijft om daadwerkelijk te ‘zorgen’. Kunstmatige intelligentie moet daarbij helpen. Ook moet het werkplezier van zorgmedewerkers omhoog door bijvoorbeeld een beter loopbaanperspectief, goede arbeidsvoorwaarden en meer inspraak bij de roosterindeling. Na een vergadering van de ministerraad in december zei ze dat de aanpak van het arbeidsmarkttekort de reden is „dat ik minister wilde worden. Het is heel belangrijk voor mij”.
Toch besloot dit kabinet te bezuinigen op onder meer het stagefonds (waarmee zorgaanbieders studenten meer stageplaatsen kunnen aanbieden en de begeleiding kunnen verbeteren) en het SectorplanPlus, bedoeld voor bij- en nascholing van zorgpersoneel en voor studenten die werken en leren combineren.
Werktijden
Dom, volgens bijna alle deskundigen. De bezuiniging op het stagefonds „gaat als een lopend vuurtje rond op de opleidingen”, zei Marjolein Heemels, directeur verpleegkunde van het Maastricht UMC+. „Daar zeggen ze: voor mij is er straks geen stageplek meer.”
„Je moet juist studenten verleiden om iets in de zorg te gaan doen”, zei Bianca Buurman, voorzitter van de beroepsvereniging voor verzorgenden en verpleegkundigen (V&VN). Schaf bijvoorbeeld het collegegeld af en laat basisschoolkinderen al kennismaken met het vak. „Willen we later de boodschappen op tijd bezorgd hebben of willen we een ambulance als je die echt nodig hebt?”
Je moet studenten verleiden om iets in de zorg te gaan doen
Ook de bezuinigingen op bij- en nascholing van het bestaande zorgpersoneel lijken niet handig: het gebrek daaraan is een van de terugkerende grieven van medewerkers. Terwijl juist de uitstroom uit de sector een groot probleem is. Niet alleen 60-plussers vallen (definitief) uit, een fors deel van de opstappers is nu jonger dan 35 jaar.
De redenen die worden genoemd, zijn vaak dezelfde: te laag salaris, te veel stress en werkdruk, te veel administratie, weinig loopbaanperspectieven, te weinig bijscholingsmogelijkheden en weinig zeggenschap over bijvoorbeeld de werktijden.
Het ziekteverzuim in de zorg is ook nog eens hoog, bijna 8 procent. Medewerkers behouden of terughalen naar de sector, is dan ook de belangrijkste uitdaging. Volgens hoogleraar maatschappelijke participatie en gezondheid Cécile Boot „kost het enorm veel tijd om het verloop op te vangen”.
Kannibaliseren
Deskundigen zagen ook voor de politiek een belangrijke rol weggelegd: leg uit dat het niet meer wordt zoals vroeger. Het tekort aan zorgpersoneel blijft, je kan niet overal mensen vandaan halen. Maalderink van het SKB: „De zorg moet de arbeidsmarkt niet kannibaliseren. We hebben ook woningen en onderwijs nodig.”
De vraag naar zorg moet dus worden afgeremd. Irma van der Fluit, directeur van werkgeversvereniging Zorg en Welzijn, zei: „we gaan naar een andere maatschappij, waarbij de vraag is: wat kun je zelf nog doen? Wat kunnen je naasten doen?” Nu moeten zorgmedewerkers „dat soms moeilijke gesprek voeren”, zei Van der Fluit. „De politiek moet ook een steentje bijdragen. Zorg dat de maatschappij zich hier bewuster van wordt.”
Lees ook
De zorg is afhankelijk van zzp’ers, maar nu mogen de meesten van hen er niet meer werken
Volgens Calin Georgescu is zijn uitsluiting van de Roemeense presidentsverkiezingen een klap voor de wereldwijde democratie. Zondag waarschuwde hij op platform X: „Als de democratie in Roemenië valt, valt de hele democratische wereld! Dit is nog maar het begin. Zo eenvoudig is het! Europa is nu een dictatuur, Roemenië is een tirannie!”
Zondag besloot de Roemeense kiescommissie (Biroul Electoral Central, BEC) met tien stemmen voor en vier stemmen tegen dat de extreemrechtse kandidaat Georgescu niet mag deelnemen aan de uitgestelde presidentsverkiezingen op 4 mei. Hij voldoet niet aan de verkiezingsregels, aldus de commissie. Georgescu – bewonderaar van Poetin en fascistische leiders uit het Roemeense verleden, criticus van EU en NAVO – ging met 39 procent van de stemmen ruim op kop in de peilingen.
Het besluit leidde onmiddellijk tot veel protest, zowel op sociale media als op straat. Honderden aanhangers van Georgescu raakten zondagavond slaags met de politie bij het BEC-kantoor in Boekarest. Dertien agenten raakten gewond. Huurlingenleider Horatiu Potra, geestverwant van Georgescu, riep op tot geweld tegen de autoriteiten: „Ga naar jullie steden, ga naar Boekarest, met jullie hamer, hooivork, zeis en bijl.” Elon Musk citeert op X met instemming kritiek op het weren van Georgescu.
Betaalde influencers
De kiescommissie motiveert het besluit om de partijloze Georgescu uit te sluiten met een verwijzing naar een uitspraak van het Constitutioneel Hof. Op 6 december verklaarde het Hof de eerste ronde van de presidentsverkiezingen ongeldig, op basis van twee dagen eerder openbaar gemaakte rapporten van de Roemeense veiligheidsdiensten. Daaruit bleek dat Georgescu, die vanuit het niets een forse zege boekte, had geprofiteerd van een beïnvloedingsoperatie op videoplatform TikTok, zeer waarschijnlijk aangestuurd door Rusland. De diensten ontdekten een netwerk van betaalde influencers die Georgescu in korte tijd tot een ster op TikTok maakten.
Grofweg betichten de autoriteiten Georgescu van drie misstanden: een campagne met buitenlandse beïnvloeding, onduidelijke financiering van zijn campagne en niet voldoen aan verkiezingsregels inzake transparantie. „Het zou onacceptabel zijn voor het opnieuw begonnen verkiezingsproces om dezelfde persoon in aanmerking te laten komen voor het presidentschap”, aldus de kiescommissie.
Europa is nu een dictatuur, Roemenië is een tirannie!
Het was de tweede keer dat het Constitutioneel Hof zich vorig jaar uitsprak tegen een presidentskandidaat. Voorafgaand aan de eerste ronde sloot het Hof de extreem-rechtse Diana Iovanovici Sosoaca, lid van het Europees Parlement voor de partij SOS RO, uit van deelname. Ze deelt waarden met Georgescu: nationalisme, religieuze symboliek, afkeer van ‘woke’. Anders dan bij Georgescu gaven haar overtuigingen en uitspraken de doorslag bij haar uitsluiting. Sosoaca uit zich antisemitisch en anti-westers, en wil de banden met Moskou aanhalen. Dat is in strijd met de grondwettelijk verankerde euro-atlantische waarden van Roemenië, aldus het Hof vorig jaar. Een strafrechtelijk onderzoek tegen Georgescu heeft wel te maken met zijn opvattingen.
Georgescu probeerde de annulering van de verkiezingen door het Constitutioneel Hof ongedaan te maken via het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, maar werd daar vorige week in het ongelijk gesteld. Het Constitutioneel Hof heeft tot uiterlijk woensdagavond voor een oordeel over zijn beroep tegen het besluit van de kiescommissie. Niemand verwacht dat het definitieve besluit alsnog in het voordeel van Georgescu zal uitvallen. Komende zaterdag sluit de kandidaatstelling voor de presidentsverkiezingen.
Bedreigde rechtsstaat
De uitsluiting van Georgescu leidt ongetwijfeld tot verdere polarisatie binnen en buiten Roemenië. Veel pro-Europese Roemenen zijn opgelucht dat Georgescu van de kandidatenlijst is geschrapt, zij zien hem als een bedreiging voor de democratische rechtsstaat. Liberale Europeanen vreesden de politieke invloed van het Kremlin in nóg een EU-land in Midden- en Oost-Europa, na Hongarije en Slowakije.
Voor Georgescu’s aanhangers in Roemenië is het weren van hun held juist een bewijs dat de democratische regels worden geschonden. Ook internationaal stuit de zaak-Georgescu op kritiek. De Amerikaanse vicepresident JD Vance keerde zich in zijn toespraak op de Veiligheidsconferentie van München tegen de annulering van de verkiezingen. Voor MAGA-mannen als Vance, Musk en Steve Bannon bewijst de zaak dat de liberale Europese elite er alles aan doet om de macht te behouden en andersdenkende nieuwkomers te weren.
Lees ook
Roemeense presidentskandidaat aangehouden, tot onvrede van Elon Musk
De kritiek komt echter niet alleen uit illiberale en pro-Russische hoek. Elena Lasconi, de liberale tegenstrever van Georgescu in de geannuleerde tweede ronde, vindt het besluit van het Constitutioneel Hof onjuist. Over de kiescommissie zei ze: „Dit besluit moet goed worden uitgelegd. Anders worden mensen woedend, wantrouwig en ontvankelijk voor complottheorieën.”
Ook buitenlandse juristen plaatsen kanttekeningen bij de gang van van zaken rond de presidentsverkiezingen. Zowel het ongeldig verklaren door het Constitutioneel Hof als het uitsluiten van Georgescu door de kiescommissie zijn uitzonderlijke ingrepen in het democratische proces. Hoe waarschijnlijk de Russische beïnvloeding ook is, onomstotelijk bewijs is er niet. Sancties waren op hun plaats, aldus deze juristen, maar deze draconische interventie, met ongelukkige timing, heeft wellicht een averechts effect.
Daar komt bij dat extreemrechts met het uitsluiten van Georgescu bepaald niet is verdwenen uit de Roemeense politiek. Maandag had Georgescu al een ontmoeting met de leiders van twee extreemrechtse partijen, George Simion van AUR en Anamaria Gavrila van POT. Zij staan volledig achter Georgescu en vooral Simion wakkert de onrust graag aan. Bij de parlementsverkiezingen van begin december haalden AUR, SOS RO en POT, alle drie te kwalificeren als extreemrechts, 32,5 procent van de stemmen. De onvrede over de regerende middenpartijen is groot. Ook zonder Georgescu blijft de kans op een EU-kritische president van Roemenië aanzienlijk.
Lees ook
over de onverwachte zege van Georgescu in november