Tv-recensie | Wie gruwt van Andrew Tate kan gerust kijken naar de comedy ‘Haantjes’

Andrew Tate en zijn broer zaten vast in Roemenië op verdenking van verkrachting en mensenhandel, maar Trump heeft ze donderdag teruggehaald naar de VS. De Amerikaanse president en zijn rechterhand Elon Musk herkennen in Andrew Tate een medestrijder. De president dankte zijn verkiezingsoverwinning deels aan dezelfde boodschap van vrouwenhaat die de influencer uitdraagt.

Talkshow Bar Laat (NPO 1) besteedde aandacht aan de opmerkelijke wending in het lot van de zelfverklaarde levenscoach en pooier. Casper Thomas, correspondent van De Groene, ziet de vrijlating als „een cadeautje” voor de misogyne achterban van Trump. En als onderdeel van het „progressiefje pesten”, wat die achterban ook prachtig vindt.

Andrew Tate heeft een enorme invloed op de ‘manosfeer’, een machtige online beweging van jonge mannen die gewelddadige onderdrukking van vrouwen propageert. Tate en zijn gevolg stellen dat heteromannen in de verdrukking komen door de emancipatie van vrouwen en lhbtq-plussers. Schrijver Nienke ’s Gravemade, die geestige anti-manosfeerfilmpjes maakt, riep in Bar Laat progressieve mannen op om in verzet te komen: „Dit is niet meer een vrouwenzaak, dit is een mensenzaak.”

Michiel Servaes van Oxfam Novib wees erop dat dit ook in Nederland speelt. Hij hekelde minister Reinette Klever (Ontwikkelingshulp, PVV) die stopt met projecten voor vrouwenrechten en gendergelijkheid. Ze noemde Trump als voorbeeld.

Kostwinner

Een van de volgelingen van Andrew Tate zit in de nieuwe comedyserie Haantjes op Netflix. Hierin wordt de tv-producent Mike (Jeroen Spitzenberger) ontslagen waarna zijn vrouw als influencer de kostwinner wordt. Dat vindt Mike moeilijk. Hij is dan ook een eikel. Mike lag al onder vuur wegens zijn omstreden realityshow Fuck Island, nu zoekt hij wederom de controverse door manosfeer-influencer te worden. Boodschap: de man moet weer ongeremd het haantje kunnen zijn.

In Haantjes voelt een groep van vier veertigers zich in haar mannelijkheid aangetast omdat hun vrouwen meer macht, seks of vrijheid willen. Mannen hebben het moeilijk tegenwoordig – is het uitgangspunt. Ze moeten niet zeuren, zou je zeggen, maar dat doen mannen nu eenmaal graag. En met de huidige machthebbers kun je ze maar beter serieus nemen.

De mannen in Haantjes vormen overigens geen klassieke vriendengroep die alleen drinkt, lacht, voetbal kijkt en niet praat over gevoelens. Ze vertellen juist alles aan elkaar. De vriendengroep is verdeeld in twee macho’s en twee zachte mannen. Restauranthouder Ivo (Waldemar Torenstra) heeft sinds kort een open relatie maar hij wil dat eigenlijk niet. Liever gaat hij stiekem vreemd met de vrouw van zijn compagnon. Politieagent Daan (André Dongelmans) heeft geen seks meer met zijn vrouw die hem daarom verlaat voor een veel jongere personal trainer. De vierde vriend Greg (Benja Bruijning) is een gescheiden, zachte man die van zijn bazige dochter moet gaan daten.

Heel diep gaat het onderzoek naar ‘mannelijkheid’ niet; in de eerste plaats is dit een luchtige comedy over relatiegedoe, en in de tweede plaats een zedenschets, met een kijkje in de wereld van de influencers en het bijbehorende cursussencircuit. Haantjes is gebaseerd op de Spaanse serie Machos alfa (ook op Netflix) en doet verder denken aan soortgelijke series over vriendengroepen als Divorce, Papadag en Dertigers. Heel origineel is de serie ook niet, maar wel zeer vermakelijk, en ze zit goed in elkaar. Mensen die gruwen van Andrew Tate en zijn manosfeer kunnen gerust kijken: machismo wordt afgestraft, de feministische „nieuwe man” wordt beloond.

Delen

Mail de redactie

Het stond zo mooi in de „gemeenschappelijke basislijn over het waarborgen van de Grondwet, de grondrechten en de democratische rechtsstaat” van net iets meer dan een jaar geleden. Onder punt drie spraken de huidige coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB in februari 2024 tijdens de formatie af dat „rechterlijke uitspraken worden uitgevoerd en nageleefd”.

Verder waren „onafhankelijke instituties, zoals rechtspraak, wetenschap en media” van groot belang voor het goed functioneren van de democratische rechtsstaat. Zij zouden „gerespecteerd en beschermd worden”. Allemaal open deuren in rechtsstaat Nederland, zou toen nog gedacht kunnen worden. Of een extra waarborg in een kabinet met een partij waarvan de leider rechters eerder „knettergek” noemde.

Toch voelen de president van de rechtbank Amsterdam, de hoofdofficier van justitie en de deken van de Amsterdamse orde van advocaten zich deze week genoodzaakt de noodklok te luiden via De Telegraaf. „De rechtsstaat kalft af”, waarschuwen zij. Het evenwicht tussen wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht is volgens hen verstoord, wat leidt tot verminderde effectiviteit bij de uitvoering van gerechtelijke taken. Waardoor de bescherming van de burger in het geding komt.

Bovendien signaleren ze dat rechterlijke uitspraken steeds vaker worden afgedaan als „ook maar een mening” – zelfs door Kamerleden die beter zouden moeten weten, en kabinetsleden wier partijen dus vorig jaar iets anders beloofden.

Zo sprak minister Faber (Asiel, PVV) vorige week nog van „een zwarte dag”, nadat de rechter oordeelde dat haar besluit om drie islamitische predikers een inreisverbod op te leggen onvoldoende was onderbouwd. Faber ging dan wel „niet in discussie” over het besluit, maar andere politici hielden „het beeld in stand dat sprake was van extremistische sprekers”, zei rechtbankpresident Bart van Meegen tegen NRC. Burgers deelden de naam en foto’s van rechter en zijn partner vervolgens veelvuldig op X. Inhoudelijke kritiek hebben op een vonnis mag, twijfel zaaien over de betrouwbaarheid van de persoon van een rechter niet; doxing mag nooit.

Dergelijk sentiment is al langer te zien: rechters die op sociale media worden neergezet als kwaadaardige elite, advocaten die worden bedreigd terwijl zij hun werk doen door verdachten te verdedigen, en vonnissen die gezien worden – ook door politici – als politiek gemotiveerd. Vorige maand benadrukte de rechtbank Den Haag in de zaak die Greenpeace had aangespannen tegen de Nederlandse staat over stikstofneerslag in haar oordeel dat het niet aan de rechter is „om politieke keuzes voor te schrijven”. Daarmee vooruitlopend op dergelijke kritiek.

Terecht dat de drie Amsterdamse togadragers waarschuwen. Daarbij impliciet en ook terecht verwijzend naar Polen en Hongarije, waar de rechterlijke macht sluipenderwijs werd ondermijnd.

Terecht óok dat zij de hand in eigen boezem steken, en aan jongeren – maar waarom alleen aan hen? – willen uitleggen „hoe de rechtsstaat functioneert en waarom dat belangrijk is”. Dat had al veel eerder moeten gebeuren. De rechtspraak is een gesloten bolwerk, vonnissen zijn voor de gewone burger onbegrijpelijk, functies onduidelijk. Rechtbanken krijgen te veel zaken, hebben te weinig personeel en geld. Wetgeving is complex en laat het soms afweten tegenover de burger die erdoor moet worden verdedigd.

Wie nu pas zijn bestaansrecht moet gaan uitleggen, is daarmee rijkelijk laat. Hopelijk niet te laat.

Delen

Mail de redactie

Mijn vader belde uit Uruguay. Na wat openingsgemopper over de NAVO en Oekraïne, bleek hij opgewekt over de verdubbeling van Die Linke bij de Duitse verkiezingen. Die was te danken aan geïnformeerde jonge kiezers.

Misschien was die jeugd het hoopgevende dat ik zocht. Voor een opdrachtgever moet ik iets schrijven over dingen die hoopvol stemmen. Hoe ze daarvoor bij mij uitkwamen is mij ook een raadsel. Ik put hoop uit dingen als het vogelgriepvirus dat in de Verenigde Staten stilletjes naar koeien muteert. Elk ander virus dat de mensheid decimeert vind ik ook prima, maar dat is vast niet het verhaaltje waarop die opdrachtgever zit te wachten.

Dat juist jongeren op Die Linke stemden, is begrijpelijk. Jongeren moeten het nog jaren met deze samenleving doen. Die hebben politici nodig die zorgen dat miljardairs de basisvoorzieningen van volkeren niet opkopen. Politici die op zijn minst klimaatverandering serieus nemen. Jongeren kunnen zich geen stilstand permitteren met een onderbuikstem op populisten die niet kunnen regeren.

De Duitsers hoeven maar naar de buren te kijken om te zien waar dat toe leidt. Als in een disfunctioneel gezin zijn PVV’ers Wilders en Faber de boze ouders die de hele tijd foeteren op buitenlanders en dreigen met maatregelen die ze helemaal niet kunnen waarmaken. Andere politici hangen als puberkinderen achterover, zo van: doe maar. Ondertussen smeren de BBBaby’s het hele huis onder met hun eigen poep. Binnenkort worden de pubers volwassen en verlaten ze het huis. Dan blijven Marjolein en Geert alleen achter met de baby’s. Waarschijnlijk verklaren ze zichzelf soeverein.

De meest linkse president waaronder ik staatsburger was, was de Uruguayaan Pepe Mujica. In het laatste interview dat hij de BBC gaf, zei hij dat mensen een doel in het leven nodig hebben. Voor mensen met een doel – zij het de wereld een betere plek maken of een molecuul isoleren – wordt spullen kopen secundair. Zonder doel, loert het gevaar dat de markt je inkapselt. Dan werk je alleen om spullen te kopen en aflossingen te betalen. „Dan ben je functioneel voor de mechanismen van de markt en uiteindelijk verwar je hebben met zijn.”

Links of niet, op zulke preken ga ik als wind op de woestijn. Mujica pleit voor soberheid. Hij was de president die in een Volkswagen Kever reed. Die tijdens zijn ambtstermijn bedankte voor de presidentiële residentie en met zijn vrouw in hun driekamerwoning bleef. Met meer leiders zoals hij was de mensheid misschien niet dit overconsumerende gedrocht geworden: leiders die miljardairs tot miljonairs zouden belasten, die luxeconsumptie aan banden zouden leggen. Die niet leiden conform de markt, maar die burgers beschermen tegen marktwerking.

Nu is de markt onze leider en is Mujica, negenentachtig jaar oud, gestopt met zijn behandelingen tegen kanker. Het voelt een beetje of links doodgaat. Niet dat rechts dan zal overleven. Nu er nog minder wordt gedaan tegen menselijke uitstoot, luxeconsumptie en vervuiling, zal klimaatverandering ons allemaal komen halen. Als dat virus haar tenminste niet voor is. De capriolen van de huidige pseudoleiders zijn als het mythische orkestje op de Titanic: een act ter verstrooiing terwijl we ten onder gaan.

‘Nee joh”, zei mijn vader. „Zaterdag is Mujica er gewoon bij.” Zaterdag is de inauguratie van de nieuwe Uruguayaanse president, dat wordt Mujica’s opvolger op links, na vijf jaar een conservatief. Mijn vader: „Dan praat die ouwe langer dan twee presidenten die na hem kwamen samen.”

Nu kijk ik uit naar zaterdag, maar hoopvol ben ik niet. Voor hoop heb ik mijn vader.

Carolina Trujillo is schrijfster.

Delen

Mail de redactie