Tv-recensie | Is dit niet meer dan een ‘ondoordachte beweging’?

Posted on January 21, 2025 by admin

Uiteindelijk was het best een normale dag. Er was wat gaande in Amerika, dat wisten we wel. Maar die hele fanfare doen ze daar elke vier jaar, en de man die deze keer de hoofdrol speelde had het al een keertje eerder gedaan. Toen vonden we dat nog best zorgelijk. Nu niet echt meer. Nu snapten we beter in wat voor context je al zijn grootse uitspraken moest plaatsen. Daarbij: de vorige termijn hadden we toch ook overleefd?

Dat leek maandag zo’n beetje de teneur op tv rond Donald Trumps inauguratie. De NOS-livestream zag ruimte voor een bespreking van Melania’s hoedje (die wierp een schaduw over haar halve gezicht: symbolisch?), en bij Eva (AvroTros) kwam Jort Kelder weer de stem der radicale redelijkheid vertolken. Hij had alvast naar de samenstelling van Trumps kabinet gekeken. „Je leest: allemaal idioten, extremisten… valt ook wel mee”, suste hij alwetend. „Er zitten ook een paar heule slimme jongens in. Ook een zwarte meneer. Ook een gay minister van Financiën. Ook een vrouwelijke stafchef.” Wat een weldaad. Dan maakt het in één keer niet meer uit wie je zoal wil uitzetten of bij de pussy wil grabben. Praise be!

Dat kalme, best gewone verloop van de inauguratie kwam heel gelegen, want tot mijn schaamte bleek ik een dag eerder twee gevierde tv-formats door elkaar te hebben gehaald: waar ik eerder zei naar The Floor te hebben gekeken, bedoelde ik The Jump. En nu er maandag toch niks bijzonders gebeurde, had ik mooi tijd voor een uitgebreidere blik op beide programma’s. Ter compensatie. Hierbij mijn conclusies:

Zowel The Floor als The Jump is een RTL-kennisquiz waarin de vloer een cruciale rol speelt – maar wel om verschillende redenen. Deelnemers aan The Floor kiezen een luikje op de vloer waarvan zij denken dat er een feitje op staat dat klopt. Als de stelling klopt blijft het luikje dicht, maar klopt-ie niet, dan opent het luikje onder de voeten van de deelnemer, die in een onheilspellende mist verdwijnt en tot onbekende dieptes door de vloer valt om niet terug te keren. Zo viel zondag een vrouw door dwars door de stelling: „Een etmaal duurt in totaal twaalf uur.” „Dat was niet goed”, besloot presentator Marieke Elsinga onverbiddelijk, terwijl de teamgenoten van de door de vloer opgeslokte vrouw zwetend toekeken.

Bij The Floor staan de deelnemers intussen ieder op een zelfgekozen kenniscategorie. De een weet alles over topo, de ander over broodbeleg. Doel is om zo veel mogelijk categorieën en dus een zo groot mogelijk deel van de vloer te veroveren in kennisduels. Het gebrek aan The Jump-achtige sensatie wordt gecompenseerd door uitstekende vooraf opgenomen oneliners. De broodbelegkandidaat zegt bijvoorbeeld: „Ik noem mezelf een Bossche bol: ik ben rond, ongezond, maar wel lekker.” Ook geeft het ongekend veel voldoening om te kijken naar een spelronde die ‘Hoe heet dit gerecht?’ heet, heel groot een hamburger in je scherm te zien verschijnen en dan een man zeer ernstig „hamburger” te horen zeggen.

Musk

Na die verdere verdieping in vloergerelateerde spelshows zag ik het staartje van Bar Laat (BNNVARA). Sophie Hilbrand toonde een viraal filmpje: Elon Musk (rijkste man ter wereld, baas van X en Trumps nieuwe minister van Overheidsefficiëntie) stak na een speech zijn rechterarm gestrekt in de lucht, wijzend in de richting van het jaar 1940. „Wat zien we hier nou weer?”, vroeg Hilbrand aan Amerikanist Kenneth Manusama. „Het doet wat vrezen als een witte Zuid-Afrikaan zo doet”, zei hij. „Maar goed – laten we er niet al te veel conclusies aan verbinden. Het is een ondoordachte beweging.”

Die ondoordachte beweging maakte Musk maandag twee keer op een rij. Zelf was ik wel geneigd daar een conclusie aan te verbinden. Die conclusie was, in één woord: ‘Hitlergroet’. Maar blijkbaar was het geen dag voor conclusies. We hadden nog vier jaar aan normale dagen te gaan.

Opinie | Wachtkamer

admin
January 22, 2025
0

Ik zit in de wachtkamer van de cardioloog, wachtend op mijn man. Er komt een echtpaar binnen. Zij pakt de NRC uit haar tas, hij kijkt net als ik naar de televisie die aan de muur hangt. Plotseling zegt hij tegen zijn vrouw: „Nederland in Beweging, je ochtendprogramma. Misschien kun je meedoen met deze mevrouw.” Hij wijst daarbij naar mij. Ik bedank voor de eer, waarop hij reageert: „Ik vind het ook helemaal niks.” Vanachter de krant klinkt het „Ja schat, daarom zitten wij nu hier.”

Anita Mensing

Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]

Als PSV het moeilijk heeft, kan het altijd terugvallen op een beproefd wapen: de kopkracht van Luuk de Jong

admin
January 21, 2025
0

Het spel kan wisselvallig zijn, de verdediging instabiel, de aanval rommelig, het vertrouwen enigszins tanende na een paar slechte resultaten. Maar ook in mindere tijden, is er een wapen waar PSV op kan terugvallen. Waar het verschil mee kan worden gemaakt, als het even niet op een andere manier gaat.

In een duel dat werd gezien als de belangrijkste in dit seizoen tot dusver, uit tegen Rode Ster Belgrado in de Champions League, was het meest beproefde wapen doorslaggevend. De hoekschoppen van PSV-spelmaker Joey Veerman, de kopkracht van spits Luuk de Jong. Twee doelpunten in zes minuten, na een kwart wedstrijd. Alles onder controle – zo leek het.

In een winters Belgrado, waar sneeuwballen richting de bezoekers vlogen, won PSV na een rode kaart voor Ryan Flamingo uiteindelijk moeizaam met 3-2. De club staat nu op elf punten in de Champions League en is vrijwel zeker van plaatsing voor de tussenronde in februari, voor een plek in de achtste finales.

Volgende week woensdag gaat het er in Eindhoven tegen Liverpool FC, het laatste duel in de hoofdfase, vooral om op welke plek PSV precies eindigt. Bij een hoge ranking kan het, op papier, gunstiger loten in de knock-outfase.

Riante positie

Zo verkeert PSV in een riante positie, iets waar kort voor de aftrap nog geen sprake van is. In een ijskoud Stadion Rajko Mitić vertelt coach Peter Bosz voor de camera van Ziggo Sport dat „meer dan de helft van de selectie ziek is”. Middenvelder Ismael Saibari ontbreekt, basisspelers hebben ook last van klachten. „Er heerst griep.”

Wat helpt, is het niveauverschil. Op het gladde veld oogt Rode Ster hoekig, onhandig, zonder ritme. Door de lange winterstop in de Servische competitie, speelde de club al een maand geen officieel duel. Toch is de eerste kans voor Rode Ster, nadat Olivier Boscagli de bal knullig verspeelt in de opbouw. Spits Cherif Ndiaye ontsnapt, schiet op de rechterarm van doelman Walter Benítez.

**De Jong na zijn 1-0** tegen Rode Ster Belgrado uit een hoekschop.

Het lijkt er zo simpel uit te zien, de goal uit de hoekschop in de zeventiende minuut. Veerman draait de bal in, Luuk de Jong staat ruim tien meter van het doel. Ogenschijnlijk te ver om gevaarlijk te kunnen zijn.

Maar dan gebeurt het, in een fractie van een seconde. Drie ploeggenoten duwen enkele tegenstanders weg, om ruimte te creëren voor De Jong. De spits, de beste kopper in het Europese topvoetbal, komt vrij. Hij hangt even naar achteren, als een basketballer die aanlegt, en stoot dan met zijn hoofd. 0-1, hard in de rechterbovenhoek.

Ook zijn tweede is een fraai samenspel. Opnieuw een indraaiende hoekschop van Veerman, als hij eerst bekogeld wordt met op het oog kleine, ijzige sneeuwballetjes. Verdediger Flamingo zet een cruciaal blok op de directe bewaker van De Jong. Hij kopt deze keer van dichtbij binnen, nadat de bal nog de kruin van Guus Til schampt: 0-2.

**De Jong (links) en Guus Til** vieren de 0-2 tegen Rode Ster Belgrado.

Kantelmoment

PSV is oppermachtig, na de twijfelachtige vertoningen tegen AZ, Excelsior en PEC Zwolle. De overtuiging in het aanvalsspel is terug, PSV snijdt soepel door de defensie, krijgt veel kansen.

De mooiste goal, van Flamingo, komt ook uit een hoekschop. Veerman neemt, de bal komt via het hoofd van Til voor de voeten van Flamingo, waarop de talentvolle verdediger in één keer volleert, met een streep hoog in de hoek. 0-3, kort voor rust.

Uitstekende eerste helft, vormdip naar de achtergrond gedrukt – toch? Vijf minuten na rust, hapt Flamingo in het één-tegen-één duel met de opkomende Nemanja Radonjić. Tot woede – al lijkt het meer ongeloof – bij PSV geeft de Roemeense arbiter István Kovács rood. Zonder meer zwaar bestraft – Flamingo raakt slechts licht de rechtervoet van Radonjić.

**Woede en ongeloof** bij PSV-aanvoerder De Jong na een rode kaart voor centrale verdediger Ryan Flamingo, begin tweede helft.

Het kan, zomaar, een kantelmoment in een seizoen zijn. Als coach van Borussia Dortmund maakte Bosz mee dat zijn ploeg een 4-0 voorsprong weggaf in de derby tegen Schalke 04, na een rode kaart voor spits Pierre-Emerick Aubameyang. Niet veel later werd Bosz ontslagen.

PSV flirt nu ook met zo’n totale ineenstorting. De druk neemt met de minuut toe. Eerst maakt Ndiaye met het hoofd de 1-3, doordat centrale verdediger Boscagli onder de bal door duikt. En Cherif Ndiaye kopt zes minuten later snoeihard de 2-3 binnen uit een hoekschop. Opnieuw is het Boscagli die tekort komt – nu in duelkracht.

Met nog een kwartier te gaan heeft Rode Ster, bijna uitgeschakeld met slechts drie punten, opeens de geest. Het combineert vlot door de wankele defensie. Maar PSV knokt zich met kunst- en vliegwerk door die moeilijke fase. Laat op de avond in Belgrado, wordt alvast een bescheiden feestje gevierd. Met voorop Luuk de Jong.

Aanpak van winkeldieven stokt door gebrekkige medewerking van de politie

admin
January 21, 2025
0

Zeker twintigduizend winkeldieven hoefden afgelopen jaar geen schadevergoeding te betalen aan de winkels waar ze hadden toegeslagen. Dat komt doordat de politie sinds begin 2024 nauwelijks nog gegevens van gearresteerde winkeldieven doorgeeft aan winkeliers. Supermarkten en andere winkelbedrijven kunnen de dieven daardoor niet aansprakelijk stellen en 181 euro schadevergoeding eisen.

Dat vertellen Stichting DAAD (een onafhankelijke organisatie die toezicht houdt op deze vorm van civiele aansprakelijkstelling) en de twee belangrijkste organisaties die voor winkels de schadevergoeding innen tegen NRC.

Het probleem is niet een-twee-drie op te lossen

Politie

Los van de strafrechtelijke aanpak door politie en justitie, is het voor winkeliers mogelijk dieven civielrechtelijk aan te pakken voor het plegen van een onrechtmatige daad. De pleger van zo’n daad is wettelijk verplicht om de schade te vergoeden. Deze civielrechtelijke benadering werd het afgelopen decennium populairder. Uit het recentste jaarverslag van Stichting DAAD blijkt dat in 2023 ruim 31.000 winkeldieven civielrechtelijk werden aangesproken, een stijging van bijna de helft in twee jaar tijd. Maar over 2024 valt dat aantal naar verwachting fors lager uit.

Directeur Niels van Os van SODA, dat naar eigen zeggen als gemachtigde voor zo’n 80 procent van alle winkels (waaronder Albert Heijn en Jumbo) de boetes int voor winkeldiefstallen, stelt dat deze organisatie sinds februari van zeker twintigduizend winkeldieven niet de gegevens heeft ontvangen van de politie.

Problemen

Ook Rogier Bakker, directeur van Overlastregistratie Nederland dat onder meer voor Vomar boetes int, zegt dat hij sinds februari nog maar een fractie van de opgevraagde gegevens ontvangt. „Door organisatorische problemen bij de politie worden ondernemers nu ernstig beperkt in het verhalen van de schade van winkeldiefstal”, constateert Stichting DAAD-bestuurder Lex Westerman.

Aan benadeelden van een strafbaar feit mag de politie gegevens over de dader verstrekken. Van winkeldieven werden die jarenlang automatisch verstrekt. Toen dat strijdig met de privacyregels bleek, werd een nieuwe werkwijze ingesteld. Daarbij werden de gegevens van winkeldieven eerst handmatig en op basis van het vierogenprincipe gecontroleerd door politiemensen, alvorens te worden doorgestuurd. De privacydesk van de eenheid Midden-Nederland was verantwoordelijk voor alle verstrekkingen.

De huidige problemen ontstonden in februari, toen de eenheid Midden-Nederland besloot niet langer de landelijke gegevens te verstrekken. Sindsdien moeten winkelbedrijven en hun vertegenwoordigers, zoals SODA, aankloppen bij alle tien afzonderlijke politie-eenheden. „Die hebben allemaal een eigen beleid rondom verstrekkingen. In de praktijk leidt dit ertoe dat nog nauwelijks gegevens van winkeldieven worden gedeeld”, zegt DAAD-bestuurder Westerman.

Er bestaan twee vormen van civiele aansprakelijkstelling. Bij de ene variant wordt de aansprakelijkstelling in de winkel afgehandeld, zonder aangifte, zonder tussenkomst van de politie. Voorwaarde is dat de winkeldief zich identificeert en doorgaans ook direct 181 euro betaalt. Bij de andere variant verschijnt de politie wel ter plekke, bijvoorbeeld omdat het een veelpleger betreft of een dief die zich niet wil legitimeren. Bij deze variant stokt de gegevensverstrekking .

Vervolging

Politie en justitie zitten al langer in hun maag met de hoeveelheid tijd die winkeldiefstal ze kost. Ze willen juist minder met de arbeidsintensieve arrestatie en vervolging van winkeldieven bezig zijn, omdat dit ten koste gaat van de aanpak van zwaardere misdrijven.

Zo werd in 2022 het ‘reprimande-beleid’ ingevoerd. Sindsdien krijgt een meerderjarige winkeldief die voor het eerst wordt aangehouden slechts een waarschuwing – mits de buit bescheiden is. Hij wordt niet vervolgd en krijgt geen strafblad.

Politie en justitie willen juist minder tijd besteden aan de arbeidsintensieve arrestaties en vervolgingen van winkeldieven

Momenteel bespreken politie en justitie een nieuw vervolgingsbeleid, waarbij ‘lichte’ delicten, zoals winkeldiefstal, in principe niet meer vervolgd worden. De huidige korpschef Janny Knol deed ervaring op met een dergelijke aanpak in haar vorige functie als hoofd van de eenheid Oost-Nederland. OM-topman Rinus Otte noemde een dergelijke benadering tegen NRC vorig jaar „een heel aansprekende”. De civiele aanpak van winkeldiefstal wordt dan juist belangrijker, omdat de strafrechtelijke aanpak achterwege blijft.

In dit licht vindt toezichthouder Westerman de gang van zaken bij de politie moeilijk te plaatsen. Hij wijst erop dat de Tweede Kamer eind vorig jaar juist twee moties aannam om de gang van zaken rond winkeldiefstal te versoepelen. Zo prijst een motie van de Kamerleden Michon-Derkzen (VVD), Kisteman (VVD) en Boswijk (CDA) de effectiviteit van civiele afdoening van winkeldiefstal. Ook wordt in de motie het kabinet opgeroepen met een plan van aanpak te komen om de publiek-private samenwerking bij winkeldiefstal te verbeteren.

181 euro

In een reactie op vragen van NRC erkent de politie dat „een aanzienlijke hoeveelheid” aan verzoeken over de gegevens van winkeldieven openstaat. Dat probleem is echter niet „een-twee-drie op te lossen” onder meer vanwege capaciteitsproblemen, ook moeten werkprocessen en privacywetgeving worden aangepast. Volgens de politie wordt gewerkt aan de invoering van een uniform landelijk proces voor gegevensverstrekking, maar heeft dat „nog tijd nodig”.

Een rekensom leert dat bij SODA aangesloten winkels tot nog toe een kleine 4 miljoen euro aan schadeloosstelling misliepen. Volgens directeur Van Os is de schade echter niet alleen in geld uit te drukken. De civiele aansprakelijkstelling en 181 euro die winkeldieven moeten betalen, weerhouden het gros van nogmaals in de fout gaan. Dat recidive zo wordt verminderd, baseert Van Os op interne gegevens over civiele aansprakelijkstelling die zonder tussenkomst van de politie tot stand komt. „In de 14.000 zaken die we de afgelopen twee jaar op die manier hebben afgewikkeld, zien we twee recidivisten.”