Het gaat bergaf. Dat is bekend. Daarom is het belangrijk om iedere dag te letten op de kleine goede dingen. Eén zo’n klein goed ding is de piano in de stationshal. Die staat in zo’n twintig treinstations. Iedere amateurpianist mag daarop spelen voor een publiek van voorbijbenende treinpassagiers.
Daar heeft RTL een talentenshow omheen bedacht: De Piano (RTL 4). Deelnemers spelen in een stationshal voor presentatrice Chantal Janzen terwijl een vakjury stiekem op een scherm meekijkt zonder dat de pianisten weten dat ze worden beoordeeld. Een soort blind auditions maar dan andersom. De jury wijst elke week een winnaar aan die op het eind van het seizoen in het Concertgebouw in Amsterdam mag spelen.
Aardig is dat er allerlei stijlen langskomen. Bach en Schubert natuurlijk. Maar ook J-pop, hiphop, neoklassiek, Queen en een improvisatie. Sympathiek, origineel programma, leuke jury, Janzen is als altijd een aangename presentatrice. En degenen die niet worden verkozen voelen zich geen verliezers want ze wisten niet dat er een wedstrijd was. Het duurt wel lang. Vijftien kandidaten is te veel. Dat vond de editor blijkbaar ook want op het eind heeft hij er vijf kandidaten razendsnel doorheen gedraaid.
Uit de interviews tussendoor blijkt dat de meeste deelnemers pianospelen gebruiken als zelftherapie. Dat komt goed uit want geen talentenshow zonder emotionele achtergrondverhalen. Dus heeft de pianospelende bodybuilder een moeder met een spierziekte. Een vader heeft een lied geschreven om de dood van zijn dochter te verwerken.
Schrikbeeld
De arts op de spoedeisende hulp lachte de ouders uit. Uw dochter heeft gewoon xtc gebruikt, daarom doet ze zo raar. Niets aan de hand. Hij stuurde de 18-jarige Isa met haar ouders weer naar huis. Niet veel later raakte Isa in een coma. Nu is ze overleden.
Het schrikbeeld van iedere vader en moeder met een puber thuis: op een dag slikt of drinkt ze te veel. Van de wereld (NPO 3) portretteert vier jongeren die niet meer onder ons zijn. Drie ervan slikten xtc, de vierde is een student die na een avondje drinken de gracht in liep.
Isa ging met vriendinnen naar een Brabants dancefestival waar ze voor het eerst xtc nam. Ze dronk vervolgens te veel water – xtc verstoort het urineren – en stierf aan een watervergiftiging. In een decor van een kleine gele kamer vertellen vriendinnen en familieleden Isa’s verhaal. Een feestbeest, een gangmaker die altijd iedereen optrommelde om naar café De Bommel te gaan. Maar ook iemand met meerdere gezichten, die thuis juist stil was, die haar hoogbegaafdheid en haar liefde voor haar pony’s liever verborgen hield voor haar vrienden.
Van de wereld komt voort uit het programma Break Free, over jongeren die verongelukten in het buitenland. Dat is weer een variant is op Over mijn lijk, over jongeren met een ongeneeslijke ziekte. Jongeren die sterven, hoe ga je daarmee om als nabestaande? Een vriendin van Isa zei bij de herdenking: „Wij beloven dat we in jouw naam altijd doorfeesten.” De vader zei: „Het maakt ons heel erg trots dat Isa toch het maximale eruit heeft gehaald.” Het maximale? Hm, een nogal wrang epitaaf.
Na afloop denk je dat dood door xtc een enorm probleem is in Nederland. De ongeruste kijker gaat dan snel naar de site van het Trimbos-instituut. Dokter Trimbos stelt hem gerust: ongeveer zes doden per jaar door xtc en de puurdere poedervorm MDMA. We hebben zo’n 50.000 xtc-gebruikers in Nederland dus de kans op overlijden is extreem klein. Tenzij je er natuurlijk iets bij drinkt (2.400 doden per jaar) of rookt (20.000). Opgelucht kan de tv-kijker gaan slapen en morgen gezond weer op.
Wilfred Takken en Amber Wiznitzer zijn benoemd tot vaste tv-recensenten van NRC. Zij vielen al tijdelijk in voor Rinskje Koelewijn en zullen voortaan de rubriek Zap om de week verzorgen.
