Tv-recensie | Drie therapeuten die goed naar hun cliënten luisteren – echt luisteren

Woensdagavond, zelfzorgavond bij NPO3. Eerst het eerste deel van Moordpillen? gekeken. Dionne Slagter, podcastmaker en youtuber, onderzoekt daarin haar ADHD-diagnose en bijbehorend medicijngebruik. Ze noemt de driedelige serie een documentaire, ik zag een videoverslag van een zoektocht naar zichzelf – wie is ze als ze haar ADHD-medicatie niet slikt. „Wat blijft er zonder die pillen van mij over.” Het is ook een verkenning van wat anderen daarover te zeggen hebben. Mensen met en zonder ADHD, de recreatieve gebruiker komt ook voorbij, die student die af en toe een pilletje ritalin gebruikt om een avond geconcentreerd te studeren.

Maar eigenlijk leidt het verhaal van de anderen af van wat volgens mij de hoofdvragen zijn: ‘helpt’ medicatie Dionne Slagter of laat medicatie haar op een niveau functioneren dat ze misschien eigenlijk niet aankan? Zou ze beter tot haar recht komen als ze „zichzelf” kon zijn – dromerig, chaotisch en altijd alles kwijt? Zorgen de pillen ervoor dat ze zich makkelijker kan voegen in wat de samenleving van haar vraagt, en wat voor baat heeft ze er zelf bij?

Met twee keer per dag 5 milligram dexamfetamine ervaart Dionne Slagter meer energie, heeft ze minder last van de herrie in haar hoofd en kan ze lekker doorwerken. Alleen, hoe valt te verklaren dat ze achtereenvolgens aan één oog blind raakte – het bleek een flinke migrainevariant. Flauwviel – en met haar hoofd tegen de muur klapte. Tegen een stalen pin aanliep – gat in haar kop. Daarna reed ze haar auto in de prak. Dat lijkt me wel iets om uit te zoeken, ja. In de volgende aflevering gaan we mee met haar naar de psychiater.

Intimiteit

Daarna begon Therapie, en daar begónnen we bij de hulpverlener in de behandelkamer. In dit eerste van vier delen zagen we drie therapeuten aan het werk met echte cliënten. De cliënten komen niet in beeld, hun stemmen worden ingesproken door acteurs en er wordt gefilmd met onbemande camera’s om de gesprekken niet te verstoren. Op voorhand leek me dat een geforceerde bedoening, maar het bleek zo levensecht dat het me boeide en zelfs raakte.

Dafna Zwarts, psychotherapeut gespecialiseerd in jeugd en trauma, heeft de eerste sessie met Dina (21). Haar beste vriendin heeft zelfmoord gepleegd. Ze voelt zich niet schuldig, zegt ze. Helemaal niet. Nee, echt niet. Cocky Drost is relatietherapeut en bespreekt met Gerben (61) en Ellie (57) hun problemen met intimiteit. Hij knuffelt graag en veel, zij voelt zich door hem besprongen. Imane El Boujdaini, GZ-psycholoog, heeft Sanae in behandeling. Het meisje is door haar moeder na de vakantie zonder pardon het huis uitgezet. Ze sliep twee nachten in haar auto, inmiddels heeft ze onderdak gevonden bij een tante, maar haar baan is ze door alle heisa kwijtgeraakt.

Wat me vooral trof is hoe goed deze drie therapeuten luisteren. Echt luisteren. Je ziet in hun ogen dat ze geraakt worden door wat hun cliënt vertelt. „Ik ben er stil van”, zegt El Boujdaini als Sanae zegt dat het moeder niet boeit of ze naar school gaat of niet, dat ze er niet om maalt of er eten in huis is, zolang er maar sigaretten, koffie en joints in huis zijn. Haar vader ziet ze niet of nauwelijks meer sinds haar elfde. Of ze wel eens suïcidale gedachten heeft, vraagt de therapeut. Ja, zegt Sanae. „Toen ik jong was, 19 of zo.” Ze is nu 20. Ze deed een poging. „Ik sliep twee dagen achter elkaar.” En toen ze wakker werd, bleek niemand thuis iets te hebben gemerkt.

Met de therapeuten gaan we ook mee naar huis. We zien Dafna Zwarts pottenbakken, Cocky Drost vertelt over de vier kinderen die ze in vier jaar tijd kreeg en we zien Imane El Boujdaini met man en zoontje aan het strand. Welk doel dient dat? De serie heet toch Therapie en niet Therapeut?

Praten over zelfdoding kan bij de landelijke hulplijn 113 Zelfmoordpreventie. Telefoon 0800-0113 of www.113.nl.