N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Theo Bertram en Nikki Soo | TikTok-vertegenwoordigers Met 150 miljoen gebruikers in Europa groeien de zorgen over het TikTok, dat zijn oorsprong in China heeft. Zijn gebruikers, en hun data, er wel veilig? TikTok reageert.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data97149382-50c13d.jpg)
Foto Lars van den Brink
De populaire sociale media-app TikTok ligt in Europa en de VS zwaar onder vuur. Of in de diplomatieke formulering van Theo Bertram, bij TikTok vice-president government relations for Europe: „Er is veel belangstelling voor ons bedrijf.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/12/data94409770-beb42a.jpg)
Lees ook: Wie is er bang voor TikTok? Hoe een dansjes-app een geopolitieke machtsfactor werd
In politiek en media gaan steeds meer stemmen op om de uit China afkomstige video-app te verbieden, vooral omdat persoonlijke gegevens er niet veilig zouden zijn. Een meerderheid in de Tweede Kamer wil, in navolging van het Amerikaanse Congres, verbieden dat rijksambtenaren TikTok gebruiken op hun werktelefoons. Bertram is samen met zijn collega Nikki Soo, die zich bij TikTok bezighoudt met de veiligheid en welzijn op het platform, twee dagen in Amsterdam om vragen over de omstreden app te beantwoorden.
Kunt u de bezorgdheid over TikTok begrijpen?
Bertram: „Natuurlijk. In de beginjaren van Google en YouTube lagen ook zij onder een vergrootglas. Het is logisch dat een nieuw platform als TikTok, met 150 miljoen gebruikers in Europa, nu eveneens vragen oproept. En dat onze oprichter Chinees is, roept nog extra vragen op.”
En niet alleen de oprichter. Is het bedrijf niet in Chinese handen?
„We worden altijd gezien als Chinees bedrijf, en dat is begrijpelijk. Maar we zijn heel internationaal. Onze oprichter, Zhang Yiming heeft bij Microsoft gewerkt. Zijn visie was om niet andere mensen content aan jou te laten aanbevelen, zoals bij klassieke sociale media gebeurt via delen, liken of retweeten. Maar: laat algoritmes content aanbevelen die toegesneden is op je persoonlijke smaak.
Ik ben het er niet mee eens dat TikTok onveilig is geweest
Theo Bertram vertegenwoordiger TikTok
„Op die basis ontwikkelde hij in China enkele apps, en buiten China TikTok. Hij is geen topman meer, maar heeft nog steeds zo’n twintig procent van de aandelen van moederbedrijf ByteDance. Zestig procent is in handen van grote Amerikaanse beleggers, zoals KKR, Sequoia Capital en General Atlantic. En de overige twintig procent is van werknemers.
„Uit de Chinese achtergrond komen twee zorgen voort: dat de Chinese staat toegang zou hebben tot persoonlijke data, en dat China content zou kunnen manipuleren.”
Maar er is nóg een grote zorg: de vraag of TikTok wel veilig voor kinderen, jongeren of mensen in een kwetsbare situatie is. Is het voor hen riskant om TikTok te gebruiken?
Soo: „Veiligheid is onze prioriteit. TikTok is een app voor dertien jaar en ouder. We voeren campagne, ook in Nederland, om dat duidelijk te maken. Als onze moderatoren aanwijzingen hebben dat iemand toch jonger is dan dertien jaar, dan wordt het account opgeheven. Afgelopen kwartaal gebeurde dat zo’n twintig miljoen keer. Voor gebruikers tussen dertien en zeventien jaar hebben we speciale privacy-instellingen. Zij moeten bijvoorbeeld goedkeuren wie hen kan volgen en dus ook wie commentaar kan geven op hun video’s.”
Erkent u dat TikTok mensen beschadigd heeft, zoals jongeren met eetstoornissen die ernstiger werden door het kijken van TikTok-video’s?
Soo: „We zijn altijd transparant geweest over de stappen die we zetten om de app veiliger te maken.”
Voor de geloofwaardigheid van uw goede voornemens kan het helpen te erkennen wat eerder is misgegaan.
Bertram: „Er is innovatie en vooruitgang, dat geldt voor de hele sector. We moeten steeds beter worden in het beschermen van jonge mensen. Maar ik ben het er niet mee eens dat TikTok onveilig is geweest.”
Filmpjes van mensen met een beperking, of met overgewicht, heeft TikTok een tijdlang weggedrukt.
Bertram: „Toen de app net begon was dit een goed bedoeld, maar misplaatst idee om pesten te voorkomen. Het was geen censuur, maar die filmpjes kwamen niet in de ‘Voor jou-feed’. Dat was verkeerd. Maar het is jaren geleden en gebeurt niet meer. TikTok is een platform waarop jonge mensen zich kunnen uiten zoals ze zijn.”
TikTok slaat data van Amerikaanse gebruikers tegenwoordig in de VS op, en gaat in Europa datacentra bouwen voor de gegevens van Europese gebruikers. Maar iemand uit China kan er dan nog steeds bij. Zo is het probleem toch niet opgelost?
Bertram: „Niet als dat de enige maatregel zou zijn. Maar we hebben meer gedaan dan alle data van Amerikaanse gebruikers overbrengen naar servers in de Verenigde Staten. Het Amerikaanse bedrijf Oracle heeft de controle over toegang tot die data. Zonder toestemming van Oracle kan niemand vanbuiten de VS erbij. Bij elkaar was dit een enorme operatie, die twee jaar en 1,5 miljard dollar heeft gekost.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/12/data88437597-f897ca.png)
„In Europa gaan we dit ook doen. Vorige week hebben we aangekondigd dat er drie datacentra komen in Europa. Alle data van Europese gebruikers, nu opgeslagen in de VS en Singapore, zullen daarheen worden overgebracht. En een derde partij zal de rol gaan spelen die Oracle nu in de VS speelt.
„Blijft nog de vraag: kan het algoritme op een of andere manier vanuit China gemanipuleerd kan worden? In de VS heeft Oracle volledige toegang tot de broncode. Alle aanpassingen moeten via Oracle lopen. Updates krijg je voortaan niet van TikTok, maar van Oracle.”
