Tijdens festival Etmaal verbuigt Colin Benders de tijd met bassen, beats en synths

Reportage

Festival Etmaal Synthesizerverslaafde Colin Benders cureerde dit weekend zijn gedroomde eigen festival. Etmaal groeide buiten de kaders: het duurde 32 uur.

Colin Benders (eerder optredend als Kyteman) opent het door hem gecureerde festival Etmaal in TivoliVredenburg.
Colin Benders (eerder optredend als Kyteman) opent het door hem gecureerde festival Etmaal in TivoliVredenburg.

Foto Andreas Terlaak

. Alsof hij voor een gokkast staat, zo bedient Colin Benders met zijn rechterhand knoppen en toetsen. Lampjes branden en knipperen onder zijn vlugge vingers. De blik strak op de display gericht. Wat achter hem gebeurt, ziet hij niet. Maar hij voelt het wel.

De machine staat voor het lege podium op de dansvloer van de Ronda-zaal in TivoliVredenburg. Twee passen achter hem begint de eerste van steeds aangroeiende halve cirkels van toeschouwers die hem op de vingers kijken. Met zijn linkerarm steunt Benders twee uur lang op de kast, zoals een gokker die de fruitautomaat geroutineerd muntjes voedt. Maar hij voedt de machine met nieuwe geluiden, hij voedt de dansvloer met elektronische effecten en beats.

Benders is synthverslaafd. Dit is de opening van Etmaal, zijn gedroomde festival dat drie jaar lang in de maak was. Op vrijdagavond kwart over tien heeft hij de eerste knop opengedraaid. In weerwil van de naam zal de elektronische muziek 32 uur lang klinken. De zalen die deze nacht in gebruik zijn door dj’s en producers worden nauwelijks verlicht om de bubble van de club niet te verstoren.

Concert van Colin Benders tijdens het Etmaal festival.
Foto Andreas Terlaak

Tijdens zijn eigen ‘openingsceremonie’ spiekt Benders slechts een paar keer opzij naar de mensenmassa, daarna vindt zijn hoofd weer hevig knikkend de puls die hij zelf uit de knoppen draait. Zeker, soms dropt een beat als je hem nodig hebt, maar voorspelbaarheid is niet Benders’ stijl. Hij verbuigt de tijd. De snoeren die uit de kast krioelen weerspiegelen de kronkels in zijn composities.

Elders in het gebouw zet DJ Curling zijn eerste plaat op. Duistere electro, soms oude rave. Het publiek druppelt schoorvoetend de Pandora-zaal binnen. Zij die niet gaan slapen hebben nog een lange rit voor de boeg. De dansbaarheid zal langzaam worden opgevoerd met steeds meer bas en techno, van dj’s als Overmono en Speedy J en Steve Rachmad. Experiment staat centraal, zoals bijvoorbeeld bij Scalping, een vijftal uit Bristol dat industriële metal-techno maakt. Natuurlijk zijn er knoppen en laptops, maar ook drums en gitaar met veel distortion. Geen lichte kost.

Trompet

Ondertussen, in de aardedonkere Ronda, verlichten de veelkleurige lampjes van de synthesizer de tatoeage op Benders’ linker onderarm. Een trompet, een herinneringen aan een ander muzikaal verleden. Jaren geleden veroverde hij Nederland als Kyteman, aanvoerder van een hiphop-orkest en gangmaker van Kytopia, het laboratorium voor muziekpioniers. De trompet werd vervangen door de synthesizer, het megalomane bleef.

Ook dit Etmaal is uitgedijd. De samenwerking met TivoliVredenburg moest tijdens de pandemie meermaals worden aangepast of uitgesteld. Vervolgens gaf het lichaam van Benders aan dat hij een grens had overschreden. Een jaar geleden begonnen zijn organen plots te haperen: nieren, longen, hart. Oorzaak onbekend. Hij lag aan het infuus en knapte op, maar nachtenlang doorhalen is vermoedelijk geen goed idee. En toch, nu hij eindelijk van start mag, blijken er acht uur extra nodig om al zijn plannen in een etmaal te passen.

Het concert van Tsha op het Etmaal festival in TivoliVredenburg.
Foto Andreas Terlaak

Na twee uur draait Benders zich eindelijk om in de Ronda en neemt een blik bier en applaus in ontvangst. De jonge Londense dj Tsha heeft het dan al van hem overgenomen. Ze draait toegankelijke, poppy house met veel 90’s hints en soms breaks en dubstep. En welja, mengt ze daarna nou echt een stukje Macarena door de afrohouse? Het is een fijne opstap naar het zwaardere werk waarmee Overmono de nacht in gaat.

Overleven

Op de bar buiten de zaal staan croissantjes. Op zaterdagochtend valt het licht door de ramen het gebouw binnen. Etmaal heeft niet voorzien in eettentjes of andere horeca. Bezoeker Rudy Nieuwenhuis merkt dat het nog zoeken is naar de juiste sfeer voor dit evenement. Vannacht tussen zes en negen, toen er even geen acts waren „was het echt overleven”. Samen met een vriend dronk hij maar gewoon wat extra bier. Ze zijn vergevingsgezind. „Ik vind het een mooi experiment. Ik denk dat we de 32 uur gaan vol maken.”

In de chique Hertz-zaal is het om elf uur ’s ochtends nog steeds aardedonker en kun je wegzakken in het pluche. Schemerlampjes verlichten de handen van de Berlijnse producer Hainbach. Hij gebruikt audiotapes in zijn zwevende ambient-set. Wie de zaal weer verlaat moet maar niet naar buiten kijken, waar de markt op het Vredenburgplein in volle gang is. Straks, in de middag, komt de beat weer terug. Dan is het doordansen tot zondagochtend zes uur, als Colin Benders zelf afsluit met opnieuw een synthesizerceremonie.


Lees ook: Someone, DeWolff, Beatrice Rana: de opvallendste albums van de week