N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Reportage
WK afstanden Zijn potentie was voor de WK afstanden al bekend, maar wat de Amerikaan Jordan Stolz in Heerenveen presteerde hadden weinigen voor mogelijk gehouden. Als eerste schaatser won hij drie keer een individuele wereldtitel.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data97652439-863044.jpg)
Foto Piroschka Van De Wouw / Reuters
Eén gouden medaille per dag. Jordan Stolz begon er bijna aan te wennen. Vrijdag sprintte hij naar de eerste plaats op de 500 meter, zaterdag won hij de 1.000 meter en zondag liet hij op het koningsnummer, de 1.500 meter, iedereen achter zich. Geflankeerd door Thomas Krol (brons) en Kjeld Nuis (zilver) stapte de achttienjarige Amerikaan met een ingetogen glimlach voor de derde keer de hoogste trede van het podium op. Hij is de jongste wereldkampioen ooit en de eerste schaatser die op drie individuele afstanden goud wint op een WK.
Hoewel zijn potentie bekend was – hij won dit seizoen al wereldbekerwedstrijden én vijf keer goud bij de WK junioren afgelopen maand – waren zijn concurrenten toch enigszins verbaasd over de dominantie van Stolz. „Ik had gehoopt dat hij moe zou zijn”, zei Kjeld Nuis lachend. De olympisch kampioen op de mijl was door een matige slotronde 0,23 seconden tekort gekomen voor het goud. Het bleek het kleinste verschil tussen Stolz en zijn tegenstanders dit weekend in Heerenveen – op de sprintafstanden had hij ze verder achter zich gelaten.
Superlatieven
Schaatsers en analisten kwamen superlatieven tekort om de prestaties van Stolz te duiden. Nuis noemde hem „een technisch fenomeen”, Thomas Krol vond zijn prestatie „fenomenaal voor een achttienjarige”. Beide Nederlanders hadden zich zaterdag ook op de 1.000 meter stukgebeten op de Amerikaan. Tegelijkertijd zeggen ze motivatie te halen uit de prestaties van Stolz, die met de drie gouden medailles zijn definitieve doorbraak bij de senioren beleeft. „We staan te popelen om aan de slag te gaan, want we moeten echt twee keer bijschakelen”, zei Krol. „We willen Jordan het leven komend seizoen zuur gaan maken.”
„Ik verwacht niet dat hij zoveel progressie blijft boeken de komende jaren. Hij is biologisch al best goed ontwikkeld”, wees Krol met gevoel voor understatement naar de fysieke vermogens van Stolz, die er een jaar met veel wedstrijden en zware trainingen op heeft zitten. Krol: „Hij zet een nieuwe standaard, die me een beetje doet denken aan Denis Joeskov.” De Rus reed in 2015 de concurrentie op de 1.500 meter bij de WK afstanden in Heerenveen op grote achterstand. „Hij was ook z’n tijd vooruit. Dat gat hebben we dicht gekregen en we hebben hem verslagen”, aldus Krol.
Maar er is een belangrijk verschil. Joeskov was destijds 25 jaar, zeven jaar ouder dan Stolz nu is. En de Amerikaan kan op alle afstanden goed uit de voeten, van de 500 meter, waarop hij in Thialf het meeste indruk maakte, tot de 5.000 meter. Volgens Stolz zelf zit er nog veel meer rek in. „Ik kan nog zeker 20 procent beter”, zei hij, eerder realistisch dan met bravoure. Uiterlijk blijft hij, ook na zijn grote successen, onbewogen. Zijn coach Bob Corby herhaalde nog maar eens dat zijn pupil alleen in hard schaatsen geïnteresseerd is, en verder in niets.
Eric Heiden
De Amerikaanse sportpers was al voor de WK een stuk chauvinistischer: ‘America’s next great speedskater is coming for the Dutch’, kopte The New York Times profetische woorden. Net als vele anderen trok de krant de vergelijking met de Amerikaanse schaatslegende Eric Heiden. Het is het lot van elke Amerikaanse schaatser die successen viert. Al dringt de vergelijking met Heiden zich bij Stolz wel duidelijker op. Net als Heiden komt Stolz uit de staat Wisconsin, waar hij met zijn coach Corby traint in Milwaukee. En ook Heiden won als achttienjarige zijn eerste WK, het allroundtoernooi van 1977 in Heerenveen. Drie jaar later, bij de Winterspelen van Lake Placid, won Heiden olympisch goud op alle vijf de afstanden. Ook Stolz is allround, en hoewel Corby hem graag alle afstanden zou zien rijden, lijkt een dergelijk succes in tijden waarin schaatsers zich meer specialiseren dan vroeger, uitgesloten.
Erben Wennemars raakte bij de NOS niet uitgepraat over de techniek van Stolz, over zijn „hoeken” en zijn „lijnen”. „Hij hangt echt in de bocht,” zei de voormalig schaatser bij de analyse van de 500 meter. „Met name in de laatste tweehonderd meter, waarin eigenlijk alle schaatsers bang zijn voor hun topsnelheid (…), versnelt hij gewoon door. Hij is helemaal niet bang voor die bocht”, aldus Wennemars. „Hij kan zijn kracht omzetten in snelheid.”
Omgaan met de druk
Naast de vele complimenten wierp menigeen ook de vraag op of Stolz met de nieuwe druk zal kunnen omgaan. „Hij moet het volgend jaar gewoon weer laten zien”, zei Krol. Coach Corby is er niet bang voor. Hij had Stolz voor de 1.500 meter gevraagd of hij druk voelde. „Nee hoor”, was het antwoord.
Met de WK zit het seizoen erop, ook voor Stolz. Woensdag wacht nog een wedstrijd voor fun, het sprintersbal in de Elfstedenhal in Leeuwarden, een evenement waarbij de beste internationale sprinters het over 100 meter tegen elkaar opnemen. Stolz’ opening op de 500 meter was met 9,62 seconden indrukwekkend en vormde de basis voor zijn tijd van 34,10, de op een na snelste tijd ooit gereden in Thialf op de kortste afstand. Later deze week gaat Stolz terug naar Wisconsin, waar hij eerst drie weken rust neemt – een week meer dan normaal.
