Theatermaker Greg Nottrot: ‘Ik zou graag meer als Frank Masmeijer willen zijn’

‘Ik ben nooit een slecht mens geweest”, concludeert Frank Masmeijer in zijn autobiografie Frank en Vrij, uit 2017. In dat boek geeft hij zijn versie van zijn betrokkenheid bij drugshandel. Tien jaar lang (tussen 1983 tot 1993) was Masmeijer de populaire presentator van veelbekeken spelprogramma’s op zaterdagavond, zoals de Holidayshow. In 2014 werd hij, inmiddels een succesvol horecaondernemer, in België opgepakt wegens drugssmokkel in de Antwerpse haven. In 2017 volgde een veroordeling tot negen jaar gevangenisstraf.

Vorig jaar kreeg hij gratie en kwam hij vrij. In zijn boek betuigt Masmeijer spijt, maar alleen over het feit dat de drugshandel is mislukt en dat iemand hem erbij lapte. „Schandelijk. Vertrouwen is heel belangrijk. Zeker in dit soort gevallen”, is zijn commentaar.

Diezelfde Masmeijer was in zijn glorietijd het idool van de kleine Greg Nottrot, inmiddels een veertigjarige theatermaker. Op zaterdagavond lag de kleine Greg met gewassen natte haartjes voor de televisie, bakje chips en limonade paraat. „Ik hield van de glitters en van de manier waarop hij een trap afkwam, maar vooral van het enthousiasme en de energie waarmee hij de spelletjes leidde. Mensen beetpakken en erbij trekken. Bijna alsof hij het liefst zelf zou meedoen.”

Als kind wilde Nottrot óf heilige óf showmaster worden. „En mijn grote voorbeeld als showmaster was Frank Masmeijer.”

Over zijn gevallen held maakt Nottrot, artistiek leider van Het NUT (Nieuw Utrechts Toneel) dit najaar de voorstelling De Holidayshow, vernoemd naar het programma van de presentator met de vierkante kaaklijn en royale lach. Zijn fascinatie voor showmanschap leefde Nottrot deze zomer uit in de theaterhit Goed Goud Geld, de meest opwindende zomervoorstelling van het jaar. Onbeschaamd, zwierig en met veel gevoel voor manipulatie van het publiek haalde Nottrot geld op voor een project, waarvan hij pas aan het eind van elk optreden onthulde wat het was. Het resultaat was duizelingwekkend. Nottrot, showman en heilige tegelijk, praatte in twee maanden een ton bij elkaar.

Smartlap

Voor zijn eigen Holidayshow, die in oktober in première gaat, zag Nottrot deze maanden een complicerende factor opduiken: de comeback van Frank Masmeijer, met zijn single ‘Ga je mee naar de zomer’. Of de verslaggever hem al gehoord heeft, vraagt Nottrot in het kantoor van zijn gezelschap in Utrecht Leidsche Rijn. Op zijn telefoon toont hij de clip, waarin de gebruinde zestiger als volleerd volkszanger zijn vrolijke smartlap brengt. ‘Vergeet niet op tijd te genieten, iedereen is al zo druk. Je leeft maar een keer, pak je spullen en zoek het geluk’. Masmeijer knipoogt onmiskenbaar naar zijn eigen misstappen en countert karakteristiek laconiek: ‘Het leven heeft me geleerd dat het heel raar kan lopen. Soms gaat alles zo maar verkeerd, maar het komt altijd goed.’

Nottrot: „Het was juist zo aantrekkelijk dat hij vergane glorie was, een mythisch personage, afgezakt tot drugscrimineel. In mijn fantasie bleef hij een mysterie. Iemand die in de gevangenis tot inzichten komt. Alsof hij een jongetje is dat zoekt naar zijn plek in de wereld. Geen dader, maar slachtoffer. Daar zou ik met hem over praten en we zouden samen eindigen op de bank, allebei in tranen, over ware schoonheid. Terwijl de vraag overeind bleef: zit er achter de façade een kern?”

Paaien

In zijn werk manoeuvreert Nottrot altijd gretig tussen fantasie en werkelijkheid, tussen theatraal en documentair. Ook De Holidayshow, die hij maakt met Joep Hendrikx en Floor Leene (tevens zijn vriendin), heeft een documentaire lijn: de gefilmde zoektocht naar Masmeijer op locaties die met hem verband houden. „Dan zie je mij als het jongetje dat nog altijd zijn held wilt omhelzen.”

De tweede lijn is de spelshow zelf. „We gaan ook echt een spel en een quiz spelen met het publiek. Er zijn prijzen te winnen!”

De derde lijn laat zien wat echt is en wat bordkarton: „Wat voorkant, wat achterkant, zoals in de serie White Lotus, waarin je het bizarre verschil ziet in een luxe resort tussen de voorkant, de rijke gasten, en de achterkant, de ploeterende werknemers. Dat ongemak zit ook in De Holidayshow.”

Voor het documentaire deel deed Nottrot pogingen met Masmeijer in contact te komen. Dat is nog niet gelukt. „Wellicht denkt Frank dat ik een musical over hem ga maken, en dat ik wil dat hij komt zingen.” Maar dat is niet het idee? „Nee. Hoewel een duet met Frank een prachtig einde van de voorstelling zou zijn. Ik zou hem er graag toe verleiden.”

Frank Masmeijer maakte mensen gelukkig, maar wat zie je als je zijn soort geluk niet zoekt?

Daar spreekt de fanboy: de kleine jongen die het liefst zelf „de koning van spelletjes” wil zijn. „Ik vind het leuk om quizjes en spelletjes te bedenken. En om te spelen. En ik ben altijd net iets te fanatiek. Want er is niks lekkerder dan winnen. Ken je dat gevoel: dat je bij Catan weet dat je gaat winnen, maar het nog niet kan zeggen? Ik heb niks met drugs, maar ik denk dat coke dezelfde rush, dezelfde stoot adrenaline creëert.”

Voor de documentaire ging hij langs bij een voormalig restaurant van Masmeijer en bij het huis van zijn dochter. „Stond ik voor haar huis in de tuin, me afvragend: mag dit wel? Ik nam wat steentjes mee, alsof het heilige objecten zijn, om in de voorstelling te gebruiken. Dat roept vragen op over mijn moraal. Mag ik mij meer permitteren omdat hij liegt? Mag ik dan ook liegen? Of verlaag ik me dan tot een niveau dat ik bij anderen veroordeel?”

De theatermaker twijfelt er niet aan dat Masmeijer zich in zijn boek naïever voordoet dan hij is om zichzelf vrij te pleiten. Hij ziet ook dat Masmeijer opschept over rijkdom, status, en de pracht en praal in zijn leven. Maar hij wil niet te negatief zijn. „Frank werd niet alleen gedreven door geld. Hij valt ook voor de romantiek rond de maffia, voor het idee van saamhorigheid, en voor foute figuren met sterke verhalen. Dat zijn tenminste geen saaie ‘sleurmensen’, schrijft hij. Het motto van zijn vader was: ‘Je moet het pakken op de heenweg.’ Zo ziet hij het leven ook.”

Onbezorgd

In het voormalig restaurant sprak hij een Vlaamse serveerster die Masmeijer nog had meegemaakt. „Ze zei: ‘Als hij er was, was er altijd een ambiance.’ Als je Frank ziet, zie je alleen maar buitenkant. Maar het is wel een joviale, gulle buitenkant. Hij zorgde ervoor dat er altijd feestjes waren. Dat is zijn vorm van kunst. Ik zou wel willen dat ik wat meer kon zijn als hij. Dat ik wat meer onbezorgd kon genieten en niet altijd maar een verantwoord maker en mens zou willen zijn. Niet altijd maar denken aan wat kankerverwekkend is, aan het klimaat.”

Nottrot ziet in Masmeijer ook een ongelofelijke optimist. „In dat opzicht spiegel ik me aan hem. Ik ben in essentie ook een positief ingesteld mens. Ik heb een Griekse moeder en ben Grieks-orthodox gedoopt, maar niet religieus opgevoed. God is voor mij geen verklaring voor wat dit leven is. Maar ik geloof in fundamentele goedheid. Het mantra van mijn moeder luidt: ‘Alles is voor het goede.’ Elke mislukking kan ik aan vanuit die gedachte. Alles draagt bij. Dat geeft me veel rust.”

Alle tegenstrijdigheden in hem en in Masmeijer hoopt hij over te kunnen brengen aan het publiek. „Het is makkelijk om Franks ijdelheid en hebzucht te veroordelen. Als leeg en dom. Maar die hebzucht is ook de motor van ons economisch systeem, de ziekte waarop onze maatschappij is gebouwd. Het is leegte die verkocht wordt als groei, welvaart en vooruitgang. De vraag die ik wil opwerpen, is of we niet moeten erkennen dat we genieten van die vakanties, die luxe, van het bordkarton dat we zo najagen. En het mooiste is het als het publiek zich er straks op betrapt dat ze zichzelf in Frank Masmeijer herkennen.”

Ja, hij heeft oude afleveringen van De Holidayshow teruggekeken. „Verschrikkelijk.” Zelfs het onderdeel waarbij kandidaten boven een waterbak hangen en de verliezers erin vallen? „Er zijn onderdelen die nog leuk zijn. Maar het tempo is ontstellend laag. Het is vooral fantastisch om te zien hoe geluk in de jaren negentig werd voorgesteld: een vakantie winnen was een ultieme prijs. Een cadeau waar je normaal het hele jaar voor werkt. We willen allemaal in een droom stappen die zorgeloosheid suggereert. De Holidayshow heeft dat verlangen versterkt: dat mooie leven was dichterbij dan ooit.”

Deze zomer bezocht hij met zijn dochters een dag Aqua Mundo, een ‘tropisch zwemparadijs’ van Center Parcs. „De hel. Ik probeer het antropologisch te ondergaan, maar ik kan niet zwemmen en niet zo goed van glijbanen af. Ik voel me een loser. Maar mijn dochters zijn in de hemel. Die genieten volledig. Dat zegt me veel over overgave en perceptie. Wat zie je als je ergens in gelooft? Wat zie als je anders kijkt? Dat zijn ook mijn vragen bij Frank: hij maakte mensen gelukkig, maar wat zie je als je zijn soort geluk niet zoekt?”