De Amerikaanse autofabrikant Tesla heeft voor het eerst in vier jaar een lagere omzet gerapporteerd. Door stagnatie van de markt voor elektrische auto’s kwam de omzet het afgelopen kwartaal uit op 21,3 miljard dollar (20 miljard euro). Dat was 9 procent minder dan de 23,3 miljard van een jaar eerder.
Het jongste omzetcijfer van het bedrijf van Elon Musk viel lager uit dan analisten hadden verwacht – en die waren al niet optimistisch gestemd. Niettemin steeg het aandeel Tesla dinsdag nabeurs fors, meer dan 10 procent. Beleggers waren positief over de aankondiging dat het bedrijf de productie van een goedkoper model vervroegt. Veel analisten zien de lancering ervan als cruciaal voor Tesla om nieuwe markten aan te boren.
„De wereldwijde verkoop van elektrische auto’s staat onder druk”, zo verklaarde Tesla de lagere omzet bij zijn cijferpresentatie. Het verwees ook naar de brandstichting bij zijn fabriek nabij Berlijn en de onrust rondom de Rode Zee.
De kwartaalresultaten van Tesla, dat jarenlang bekendstond om sterke groei, konden dinsdag rekenen op bovengemiddelde belangstelling. Wereldwijd stagneert de markt voor elektrische auto’s; consumenten kijken meer naar hybrides en vinden elektrische auto’s duur en onhandig. Een doorbraak naar de massamarkt blijft uit.
Onder autobouwers heeft die ontwikkeling geleid tot een agressieve prijsoorlog, mede ingezet door Tesla. Dit weekend nog berichtte persagentschap Bloomberg dat het bedrijf in China de prijzen drastisch had verlaagd.
Tot extra verkoop leidt dat tot dusver niet. Begin april meldde Tesla al dat het in het eerste kwartaal 386.810 auto’s verkocht, ruim een vijfde minder dan in diezelfde periode een jaar ervoor. Deze maand maakte het bedrijf bekend ruim 14.000 mensen te ontslaan, ruim 10 procent van het personeelsbestand.
Dinsdagavond werden ook de financiële gevolgen zichtbaar van de gedaalde vraag en de prijsoorlog. Zo is de winstmarge per elektrische auto flink gedaald. Tesla verdient nu per auto ongeveer 8.000 dollar, berekende persbureau Reuters, waar dat in 2022 nog rond de 18.000 dollar was. Tesla’s winst halveerde tot ongeveer 1 miljard euro. Het heeft inmiddels een voorraad onverkochte auto’s waarmee het 28 dagen vooruit kan. Een jaar geleden was dat 15 dagen.
Onduidelijkheid
Toch hoorden beleggers dus ook goed nieuws, nadat de afgelopen tijd grote onduidelijkheid was ontstaan over de koers van Tesla. Een maand geleden berichtte Reuters dat het bedrijf plannen voor een goedkoper model voorlopig in de wacht had gezet. In plaats daarvan zou topman Musk zich vooral willen richten op robot-taxi’s. Hij ontkende dit bericht overigens.
Een dergelijke riskante keuze zou slecht vallen bij beleggers, zo bleek wel uit de koersdaling die volgde. Zij hebben juist hoge verwachtingen van een relatief laaggeprijsd massamarktmodel, waarmee het merk bij het grote publiek kan doorbreken. Dat zou helemaal nodig zijn nu Chinese concurrenten zich met verhoudingsgewijs goedkope elektrische auto’s op de wereldmarkt begeven.
Door de afwachtende markt en de – tegengesproken – Reuters-berichtgeving daalde het aandeel van ’s werelds meest waardevolle autobedrijf dit jaar al ruim 40 procent. Maar op de aankondiging dat de lancering van goedkopere modellen naar voren wordt gehaald, reageerden aandeelhouders dinsdag dus euforisch – hoe vaag Musk ook bleef over prijs, model en introductiedatum.
Geen autobedrijf
Bij de presentatie van de cijfers bleef de topman er tegenover analisten op hameren Tesla niet te zien als autobedrijf. Hij schetste een vergezicht van een onderneming die groot is in kunstmatige intelligentie (AI) en robotica, onder meer op basis van jaren eigen onderzoek naar zelfrijdende auto’s. Het bedrijf blijft zich ook richten op het tot stand brengen van een eigen netwerk van robot-taxi’s, aldus Musk.
Over de markt voor elektrische auto’s was dinsdag overigens ook een optimistisch geluid te horen. In een tegendraadse analyse concludeerde het Internationaal Energieagentschap (IEA) dat het aandeel batterijauto’s op de weg dit jaar flink blijft groeien. In weerwil van sombere berichten van meerdere fabrikanten stijgt volgens het IEA de wereldwijde verkoop in 2024 tot 17 miljoen stuks, tegenover 14 miljoen vorig jaar.
Lees ook
De Europese havens staan vol met elektrische auto’s, maar wie wil ze nog?
Mogelijk speelt in de afwijkende prognose mee dat het IEA ook nadrukkelijk kijkt naar hybride modellen, die zowel een batterij als een brandstofmotor hebben. Het lijkt er sterk op dat consumenten minder enthousiast zijn over volledig elektrische auto’s, maar wél hybrides aanschaffen.
