SER aan nieuw kabinet: verlofstelsel moet simpeler. Want nu blijft arbeidspotentieel onbenut

Posted on January 12, 2024 by admin

Het huidige stelsel van wettelijke verloven is te gecompliceerd. Dat schrijft de Sociaal-Economische Raad (SER) aan het volgende kabinet. Volgens het adviesorgaan zijn de situaties waarvoor verlofregelingen bestaan „vaak inherent stressvol”. Dat maakt het lastig om op zo’n moment te proberen een ingewikkelde regeling te doorgronden.

Rond het krijgen van een kind zijn er nu zes vormen van verlof, zo illustreert de SER. Die hebben allemaal verschillende voorwaarden en eigenschappen en moeten op wisselende momenten aangevraagd worden.

De adviesraad bepleit daarom een nieuwe wet waarin de huidige regelingen worden versimpeld en gebundeld. In dat nieuwe stelsel komen er drie pijlers voor verlof: zorg voor kind, zorg voor naasten en persoonlijk verlof. Per pijler moeten de voorwaarden zoveel mogelijk gelijk getrokken worden.

„Met name voor bedrijven in het mkb zijn de huidige regelingen te complex”, zegt SER-kroonlid Nicolette van Gestel. „Zij hebben geen hr-afdeling die zich hiermee bezig kan houden. Door het stelsel toegankelijker te maken, hopen we het draagvlak voor verlofopnames te vergroten.”

Werknemers melden zich nu soms ziek als er geen mogelijkheid is om verlof op te nemen voor rouw of mantelzorg. Door een op de drie werknemers die zich in 2018 langer dan twee weken ziek meldden, werd problemen in de balans tussen werk en privé als reden genoemd.

De SER ziet betere verlofmogelijkheden dan ook als middel om de krapte op de arbeidsmarkt tegen te gaan. Steeds meer werkenden moeten hun baan combineren met zorg voor een kind of ouder. Ze kiezen er dan voor om parttime te werken. Daardoor blijft arbeidspotentieel onbenut. „Dan is het belangrijk om het combineren van werken en zorgen zo goed mogelijk te faciliteren”, zegt SER-voorzitter Kim Putters.

Overheid moet meer betalen

De SER wil dat de overheid meer gaat meebetalen aan verloven. Zo krijgen partners bij de eerste week geboorteverlof nu hun salaris volledig doorbetaald door de werkgever, terwijl bij het aanvullende verlof van maximaal vijf weken het UWV een uitkering verstrekt. De adviesraad wil dat het UWV voortaan ook in de eerste week al 70 procent van het loon vergoedt; 30 procent moet dan komen van de werkgever.

Niet iedereen die recht heeft op aanvullend verlof maakt daar nu gebruik van omdat lage inkomens met 70 procent van hun inkomsten, uitgekeerd door het UWV, niet rond kunnen komen. De raad bepleit daarom de invoering van een minimumbedrag voor het geboorteverlof en het betaald ouderschapsverlof.

Nu is het vaak de moeder die ouderschapsverlof opneemt, omdat zij minder verdient dan de vader. Zo blijft het inkomensverlies voor het gezin beperkt, maar wordt de economische ongelijkheid tussen man en vrouw juist groter.

Mantelzorg

De overheid doet steeds meer een beroep op burgers om mantelzorg te verlenen aan hun naasten. Tegelijkertijd is er wettelijk niet voldoende geregeld om werkenden de ruimte te geven om die zorgtaken op te pakken. De SER stelt daarom voor om het huidige kortdurende zorgverlof (2 weken met 70 procent loon betaald door de werkgever) samen te voegen met het langdurende zorgverlof (6 weken onbetaald).

Het nieuwe mantelzorgverlof zou nog steeds uit een betaald en een onbetaald deel moeten bestaan. Maar waar de loonkosten tijdens het kortdurende zorgverlof nu door de werkgever betaald worden, wil de SER dat de overheid daar ook een bijdrage aan gaat leveren. De kabinetsadviseur werkt aan een apart advies over mantelzorg in combinatie met werk.

Persoonlijk verlof

De SER signaleert dat zowel in de maatschappij als in de politiek de wens leeft om meer vormen van verlof mogelijk te maken dan er nu zijn. Denk daarbij aan rouwverlof, maar ook bijvoorbeeld transitieverlof voor mensen die een geslachtsverandering ondergaan.

Zulke verloven moeten in het nieuwe stelsel onder de pijler ‘persoonlijk verlof’ gaan vallen. De kabinetsadviseur geeft daar nog geen dichtgetimmerde definitie van. „We bieden hiermee een opening om het verder uit te werken”, zegt SER-kroonlid Van Gestel. Tegelijkertijd wil de adviesraad voorkomen dat er voor elke specifieke situatie een nieuwe regeling opgetuigd wordt, waardoor opnieuw een complex stelsel zou ontstaan. Niet alles hoeft wettelijk geregeld te worden, stelt de raad, maar er kunnen wel minimumeisen opgesteld worden die tijdens cao-overleg verder uitgewerkt moeten worden.

Pro-Palestijns protest op Mediapark, omdat NOS ‘Israëlisch frame’ zou overnemen

admin
November 26, 2024
0

Actiegroep XR Justice Now, een tak van klimaatgroep Extinction Rebellion, protesteert dinsdagochtend bij het NOS-gebouw op het Mediapark in Hilversum. Ongeveer twintig demonstranten, sommigen gehuld in witte pakken met afdrukken van rode handen erop, scanderen „NOS, schande, bloed aan je handen”. Ook hebben ze spandoeken aan het gebouw opgehangen met de leuzen „NOS stop legitimatie van genocide” en „Taal is niet neutraal”. Drie aan elkaar vastgeketende actievoerders met gezichtsbedekking liggen voor de ingang.

De actiegroep vindt dat de publieke omroep geweld en genocide „legitimeert”, omdat het „klakkeloos” de „Israëlische framing” zou overnemen, zo is te lezen in een verklaring op de Instagram-pagina van de groep. XR Justice Now geeft in de verklaring geen voorbeelden van de gehekelde berichtgeving.

NOS ontstemt

De demonstranten roepen de NOS op om „haar plicht” na te komen door op een „onbevooroordeelde en waarheidsgetrouwe” manier verslag te doen van de situatie in het Midden-Oosten. Ze vinden dat de woordkeuze van NOS-journalisten „direct invloed” heeft op de werkelijkheid.

De NOS is niet te spreken over de actie. “Over onze journalistieke keuzes of ons woordgebruik gaan we altijd graag met iedereen in gesprek. Dit is alleen niet de manier”, laat Giselle van Cann, hoofdredacteur van NOS Nieuws weten. „Ik vind het onaanvaardbaar dat deze demonstranten de toegang tot onze redactie vanochtend blokkeren, en dat mijn collega’s zich onveilig voelen,” zegt ze.

Politie aanwezig

De politie is aanwezig, maar grijpt vooralsnog niet in, schrijft de NOS. Volgens een woordvoerder van de publieke omroep heeft het protest geen invloed op de programmering.

De subgroep van Extinction Rebellion zegt ook de aandacht te willen vestigen op de „systematische Israëlische aanvallen” op journalisten die volgens de actiegroep als „oorlogsmisdaden” moeten worden bestempeld. XR Justice Now had het protest live uitgezonden op Instagram en trok zo’n twintig kijkers.

Politie op twee gevallen na tevreden over optreden tijdens pro-Palestijnse studentenprotesten UvA

admin
November 26, 2024
0

De politie heeft tijdens de studentenprotesten op campussen van de Universiteit van Amsterdam (UvA) afgelopen voorjaar in twee gevallen buitenproportioneel geweld gebruikt tegen pro-Palestijnse demonstranten. Dat concludeert de politie op basis van een intern onderzoek. In het algemeen zou het geweld „goed toegepast” en „uitlegbaar” zijn geweest, schrijft de politie.

In navolging van grootschalige studentenprotesten op campussen in de Verenigde Staten, organiseerden Nederlandse pro-Palestijnse actiegroepen afgelopen voorjaar ook demonstraties in Amsterdam. Zowel op de Roeterseilandcampus als bij Oudemanhuispoort, twee locaties van de UvA, kwamen honderden demonstranten samen met de intentie om daar te overnachten. Ze zetten tenten op, brachten eten mee en wierpen barricades op om de politie tegen te houden. Op beide locaties gebruikte de politie geweld om de demonstranten uiteindelijk weg te krijgen.

‚Naar de grond gewerkt’

In één geval zou een politiemedewerker zijn uitgescholden voor „vuile kankerlijer”, waarna de agent de persoon „naar de grond werkte”. Dat had niet mogen gebeuren, stelt de politie. In het andere geval zou een agent van de Mobiele Eenheid (ME) meermaals een demonstrant hebben geslagen met de wapenstok terwijl die geen kant op kon en geen gevaar vormde. Ook dit vond niet „binnen het wettelijk kader” plaats, oordeelde de hulpofficier van justitie.

In totaal hebben 59 mensen klachten ingediend vanwege het politieoptreden bij de UvA-protesten. In meer dan de helft van de gevallen kwamen die van mensen die de demonstraties niet zelf hadden bijgewoond maar filmpjes hadden gezien. Met die klachten doet de politie niets. De overige klachten, van mensen die fysieke of emotionele schade zeggen te hebben opgelopen, leidden uiteindelijk tot vier aangiften, die het OM nog moet wegen.

De Amsterdamse politiechef Peter Holla schrijft in een brief naar de veiligheidsdriehoek dat hij het betreurt als mensen nog steeds last hebben van het politiegeweld. Hij vraagt ook om begrip voor de agenten. „Agenten zijn bekogeld met stenen en zwaar vuurwerk, werden met brandblussers in hun gezicht gespoten en werden zelfs aangevallen met ammonia.” Tien agenten zijn gewond geraakt, van wie één blijvende tinnitus heeft opgelopen.

Tv-recensie | Laat quizmarathondeelnemers af en toe even op hun rug liggen en naar de wolken kijken

admin
November 26, 2024
0

„Laat de mensen maar leven, als ze dat willen, en daarna doodgaan, ieder op zijn beurt”, schreef Wisława Szymborska in 2002. „Zij, de wolken, hebben met heel dat vreemde gedoe niets te maken.” De woorden van de Poolse dichteres stonden aan het eind van Even lucht (EO) in de wolken geschreven, als een wijsheid die de korte documentaire in perspectief moest plaatsen. De afgelopen twintig minuten waren gevuld geweest met beelden van mensen die op hun rug in de achtertuin, op een grasveld of naast een kippenhok lagen. Op verzoek van de documentairemakers namen ze daar de tijd om midden op de dag hun blik omhoog te keren. Met hun ogen op de wolken vertelden ze waar hun gedachten nu naartoe gingen.

Bij de jonge deelnemers richtten die gedachten zich vooral op de toekomst en alle angsten en verlangens die daarbij kwamen kijken, terwijl de oudere deelnemers veelal terugblikten op het verleden: soms tevreden, soms met spijt. De thema’s die de wolkenkijkers bezighielden varieerden van behapbaar en concreet tot beangstigend groot. Latrelaties en terminale ziektes, vliegvakanties en klimaatverandering. Ik kwam er niet over uit of ik dat troostrijk of juist beangstigend vond: het idee dat je die dromen en zorgen met zo veel mensen deelt. En dat het de wolken die aan je voorbijtrekken uiteindelijk worst zal wezen hoe veel van je dromen en nachtmerries werkelijkheid worden.

Omdat maandag me wat vroeg leek voor een existentiële crisis ruilde ik de wolken in voor SBS6 (in jargon noemen we dit ook wel een ‘vibe shift’). Daar is sinds vorige week iedere avond Lotto De Quizmarathon (Talpa) te zien – of, in de woorden van presentator Rob Kamphues: „Het grootste quizevenement uit de Nederlandse tv-geschiedenis”, bestaande uit „zo’n 32 uur lang alleen maar quizen, quizen en nog eens quizen, met een selectie van de meest fanatieke quizfanaten .” Die quizfanaten nemen de uitdaging ontroerend serieus en worden behandeld als ware artiesten. Niet alleen kunnen ze backstage gebruikmaken van „speciale faciliteiten”, waaronder een ijsbad, een hometrainer en een doos Trivial Pursuit; ze mochten van tevoren ook een rider (wensenlijst) inleveren met „etenswaar die goed is om supergefocust de 32 uur durende marathon door te komen.” Zo kan het dat ze tussen de quizrondes door met een verhit hoofd de coulissen inlopen terwijl ze dingen zeggen als: „Het is nu tijd voor de hummus.”

Spijtig is het wel dat de marathon is opgeknipt en uitgesmeerd over meerdere weken. Dat geeft je als kijker de gelegenheid om je avond na avond iets slechter te voelen over je groeiende ongeduld. Want geef toe: je kijkt niet voor de triviafeitjes. Je kijkt omdat je wil zien hoe lang het duurt voor de hummus uitwerkt en de eerste uitgeputte quizfanaat van de hometrainer dondert.

Slaaptekort

Misschien dat de bedenkers van het format voorvoelden dat veel kijkers om die reden pas bij de laatste afleveringen aanhaken, als het slaaptekort van de kandidaten het best zichtbaar wordt. Dat dat de reden is voor het extra drama-element dat ze hebben toegevoegd: de kandidaten delen zich steeds op in twee teams, en aan het eind van elke ronde stemt het verliezende team een van de eigen leden weg. Het weggestemde lid mag dan weer zelf een ander teamlid aanwijzen om het tegen op te nemen in een duel. Wie verliest, vertrekt.

Al dat gehannes met messen in ruggen leidde in aflevering één al tot betraande oogjes bij de weggestemde deelnemer. Zo’n deelnemer zou je eigenlijk ook even buiten op zijn rug moeten leggen, vind ik. Voor een beetje perspectief. „Laat de mensen maar quizzen, als ze dat willen”, zou je tegen hem moeten zeggen; „en daarna weggestemd worden, ieder op zijn beurt. Zij, de wolken, hebben met dat hele vreemde gedoe niets te maken.”