Rusland test Oekraïense luchtverdediging met massale aanvallen

Tal van inwoners van de grote Oekraïense steden, met name Kyiv en Charkiv, brachten dinsdag opnieuw lange uren door in ondergrondse schuilkelders vanwege een massale Russische luchtaanval met zo’n tientallen drones en raketten. In Kyiv en Charkiv waren tal van zware explosies te horen en brak op veel plaatsen brand uit. De nieuwe golf van Russische aanvallen zou volgens president Volodymyr Zelensky zeker vier burgers in Kyiv het leven hebben gekost. Ook in Charkiv viel een dode. Zeker honderd burgers raakten gewond bij de aanvallen.

Volgens de commandant van de Oekraïense luchtmacht, Mykola Olesjtsjoek, was de aanval van dinsdag even zwaar als die van afgelopen vrijdag, toen de Russen Oekraïne bestookten met 158 drones en raketten. Daarbij kwamen zeker 39 burgers om het leven, onder meer in Dnipro, Kyiv, Charkiv, Odesa, Zaporizja en Lviv. Een dag later, zaterdag, stierven volgens Moskou zeker 24 mensen na Oekraïense luchtaanvallen op Belgorod, een Russische stad op zo’n veertig kilometer van de grens met Oekraïne. Ook dinsdag meldde Moskou dat er negen Oekraïense drones boven Belgorod waren neergehaald. Daarbij zou een dode zijn gevallen. De wederzijdse meldingen over slachtofferaantallen kunnen niet onafhankelijk worden geverifieerd.

Hoewel Rusland vrijwel dagelijks Oekraïense steden en dorpen treft met raketten en drones, zijn de luchtaanvallen sinds de jaarwisseling fors toegenomen in intensiteit. De Oekraïense autoriteiten waarschuwen hier al voor sinds het najaar; Moskou zou in de zomermaanden raketten en drones hebben ‘gespaard’ om extra hard toe te kunnen slaan in de koude wintermaanden. Vorige winter zaten miljoenen Oekraïense burgers regelmatig in de kou en het donker als gevolg van Russische aanvallen op de civiele infrastructuur, zoals elektriciteitscentrales.

Vergelding voor successen

Volgens de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War zijn de massale Russische aanvallen onder meer bedoeld om de Oekraïense bevolking te terroriseren en de moraal van de burgers te breken. Maar Moskou heeft meer oogmerken met de luchtaanvallen, betoogt de Australische militair expert Mick Ryan, majoor-generaal in ruste. Volgens hem zijn de aanvallen ook een vergelding voor Oekraïense ‘successen’ in de afgelopen weken, zoals de geslaagde aanval op het Russische landingsschip Novotsjerkassk in de bezette Krim-haven Feodosia, begin vorige week. De aanval op dat schip, dat mogelijk geladen was met Iraanse drones die het Oekraïense luchtruim als bestemming hadden, was niet alleen een gevoelig militair verlies, maar ook symbolisch een klap in het gezicht van Moskou.

Eerder in de oorlog reageerde Rusland al met grootschalige vergeldingsaanvallen op geslaagde Oekraïense aanvallen op de kruiser Moskva, een onderzeeër en een landingsschip in het droogdok van de Russische marinehaven Sevastopol en het hoofdkwartier van de Russische Zwarte Zeevloot in dezelfde stad. Maandag bezwoer de Russische president Vladimir Poetin nog dat de Oekraïense aanval op Belgorod „niet ongestraft” zou blijven.

Verder zouden de massale Russische luchtaanvallen van de afgelopen dagen bedoeld zijn om de grenzen van het Oekraïense luchtverdedigingsnetwerk te testen. Vooral dankzij de hulp van zijn westerse bondgenoten heeft Oekraïne de luchtverdediging rond de steden de afgelopen jaar flink uitgebreid, onder meer met succesvolle systemen als Nasams en Patriot. De Oekraïense luchtmacht haalt nog altijd veruit de meeste drones en raketten uit de lucht voordat zij inslaan, maar een Russische aanval met tientallen projectielen tegelijk kan de Oekraïense radarsystemen overweldigen.

Na analyses van eerdere Russische luchtaanvallen stelde majoor-generaal Vadym Skibitskji, plaatsvervangend hoofd van de Oekraïense militaire inlichtingendienst, al in augustus dat Moskou tijdens zijn aanvalsgolven experimenteerde met de samenstelling en de routes van drones, kruisvluchtwapens en ballistische raketten om te zien met welke combinaties de kans het grootst is dat projectielen door de Oekraïense luchtverdediging weten te dringen. Het Institute for the Study of War concludeerde vrijdag dat de Russen daaruit kennelijk lessen hebben geleerd, omdat de Oekraïense luchtafweer er tijdens die grootschalige aanval niet in slaagde meerdere ballistische raketten en kruisvluchtwapens te onderscheppen. Ook dinsdag ging een langdurige drone-aanval vooraf aan de zwaardere aanvallen met zeker tachtig raketten. Volgens de Oekraïense generaal Valeri Zaloezjny werden 72 van de 99 Russische drones en raketten neergehaald.

Twijfels in EU en VS

De Russische luchtaanvallen op de Oekraïense steden komen op een moment in de oorlog waarop langs de duizend kilometer lange frontlijn weinig beweging meer is. Tegelijkertijd zijn zowel in Europa als in de Verenigde Staten twijfels gerezen over voortzetting van de militaire en financiële steun aan Oekraïne. De Europese Unie wist vlak voor Kerstmis geen overeenstemming te bereiken over een nieuwe steunpakket ter waarde van tientallen miljarden euro’s, terwijl president Biden er nog niet in is geslaagd de voortzetting van de Amerikaanse militaire hulp aan Oekraïne door het Congres te loodsen. Mogelijk probeert Moskou die weifelende houding onder de bondgenoten van Kyiv uit te buiten. Volgens militair analist Mick Ryan zijn de Russische aanvallen „ook ontworpen om een internationaal publiek, vooral westerse politici en burgers, te laten zien dat een Russische overwinning onvermijdelijk is. Hiermee hopen ze Oekraïne en het Westen ervan te overtuigen om te gaan onderhandelen”.

De Oekraïense regering reageerde dinsdag op de nieuwe luchtaanvallen met een nieuwe oproep aan zijn bondgenoten om te helpen de luchtverdediging van het land te versterken. Volgens minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba heeft Oekraïne vooral behoefte aan „aanvullende luchtafweersystemen, aanvalsdrones van alle soorten en langeafstandsraketten met een bereik van meer dan driehonderd kilometer”.

Ook president Zelensky richtte zich dinsdag indirect tot de westerse bondgenoten van Oekraïne. „Onze defensiestrijders hebben de afgelopen drie dagen ongelooflijk werk verricht”, zei hij. „Sinds 31 december hebben de Russische monsters al 170 Shahed-drones en tientallen raketten afgevuurd. De absolute meerderheid daarvan was gericht op de civiele infrastructuur. Ik ben dankbaar voor de hulp van al onze partners.” Zelensky riep „iedereen in de wereld die waarde hecht aan het leven” op om „ons luchtschild te versterken en Rusland verantwoordelijk te houden voor alles wat het heeft aangericht”.

Delen





Mail de redactie