Volgens de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Canada is Rusland bezig de Moldavische presidentsverkiezingen en het referendum over toetreding tot de Europese Unie van aankomend najaar (20 oktober) te beïnvloeden. De drie westerse landen brachten donderdag, op de eerste dag van de G7-top in Italië, een gezamenlijke verklaring uit.
Rusland zou maatschappelijke spanningen in het buurlandje van Oekraïne proberen te vergroten, negatieve meningen over het Westen proberen te cultiveren en de president Maia Sandu zwart maken door middel van desinformatie en online propaganda. Sandu is sinds 2020 president van Moldavië. Ze is uitgesproken voorstander van toetreding tot de Europese Unie, net als een meerderheid (anderhalf jaar geleden 63 procent) van de Moldavische bevolking.
Russische couppoging
Moldavië deelt een lange grens met Oekraïne en kan dus van strategisch grote waarde zijn in de oorlog met Rusland. Vorig jaar zei Sandu nog dat de voormalige Sovjetrepubliek een couppoging van Rusland had verijdeld, vlak nadat de Oekraïense autoriteiten Russische plannen voor de „vernietiging van Moldavië” hadden onthuld. Moskou zou onder het mom van oppositieprotesten van plan zijn een pro-Russisch regime te installeren. De regering van president Vladimir Poetin ontkende.
In Moldavië, tussen de rivier de Dnjestr en de Oekraïense grens, ligt ook de separatistische regio Transnistrië. Die wordt financieel gesteund door Rusland, dat ook circa 1.500 militairen in het gebied heeft gestationeerd, terwijl Transnistrië geen landsgrens met Rusland deelt.
In de verklaring noemen de Amerikanen, Britten en Canadezen expliciet de naam van de voor fraude veroordeelde en voortvluchtige Israëlisch-Moldavische miljardair Ilan Shor. Shor stal tien jaar geleden een miljard dollar van Moldavische banken: destijds ongeveer 12 procent van het Moldavische bbp. Vanuit het buitenland probeert Shor nu, met steun van Rusland, pro-Russische politici in Moldavië op belangrijke plekken te krijgen.
Donderdag werd ook een debat in een Moldavische parlement verstoord door zeven politici die aan Shor zijn gelieerd, melden Moldavische media. De politici blokkeerden de spreekstoel en riepen dat president Sandu (en haar partij) zich moest schamen, waarna de plenaire vergadering tijdelijk werd geschorst. De partijloze parlementariër Vasile Bolea droeg een zwart T-shirt met daarop de tekst „Putin team”.
Lees ook
‘Het Moldavische systeem kraken kost Poetin ongeveer evenveel geld als één Kalibr-raket’
Correctie (13 juni 2024): in een eerdere versie van dit artikel stond dat Moldavië grenst aan Rusland. Dat moest Oekraïne zijn en is hierboven aangepast.