Roeiers verleggen met vijf keer WK-goud grenzen in Belgrado: „De lat ligt nu heel hoog”

Natuurlijk was er zondagmiddag aan het Savameer bij Belgrado ook bij hem een moment van euforie. „Gebeurt dit echt”, had roeibondscoach Eelco Meenhorst zich even afgevraagd na afloop van de WK, waar de Nederlandse roeiploeg met vijf gouden en drie zilveren medailles bovenaan was geëindigd in het medailleklassement. Maar snel daarna kwam zijn ware aard boven. „Ik denk dan alweer aan volgend jaar. We gaan dit WK met de staf meteen evalueren en analyseren als we morgen terug zijn. Waar kan het beter, waar kan het slimmer.”

Een jaar voor de Olympische Spelen van Parijs was de Nederlandse roeiploeg bij de WK in Servië succesvoller dan ooit. Goud ging naar de tweezonder en vierzonder bij de vrouwen, de skiff voor vrouwen, de dubbelvier voor mannen en de dubbeltwee voor mannen. „Dit is de beste blauwdruk voor de Spelen van volgend jaar”, zegt bondscoach Meenhorst telefonisch vanuit Belgrado. „Dit is een kwalificatie-WK, iedereen wil hier op zijn best zijn. De resultaten hier zijn een goede afspiegeling van de internationale krachtsverhoudingen.”

Met bijna 1,8 miljoen euro per jaar is roeien de derde sport qua financiële bijdrage van sporttkoepel NOC-NSF, na zeilen en hockey. Nooit eerder won Nederland bij de WK meer dan één gouden medaille in de olympische klasses. „Ik denk dat Nederland bij uitstek het allerbeste roeiland ter wereld is”, zei Karolien Florijn tegen persbureau ANP, nadat ze zondagmiddag met overmacht haar wereldtitel in de skiff had geprolongeerd en de vijfde gouden medaille had binnengehaald. Nederland bleef daarmee in de medaillespiegel Engeland (vier keer goud) en Italië (drie goud) voor.

„Dit is een ongekend resultaat”, vindt ook coach Meenhorst. „We wisten uit de data die we hadden van trainingen al dat het niveau van het hele team hoog was. Dit kan wel eens een succesvol WK worden, dachten we. Maar dat het zo indrukwekkend zou zijn, dat overtreft ook mijn verwachtingen.”

Afscheid van coaches

Voor een verklaring van de uitzonderlijke prestaties verwijst Meenhorst naar de Olympische Spelen die in 2021 werden gehouden in Tokio. Als coach was hij daar verantwoordelijk voor het succes van de ‘scullers’ bij de mannen: goud voor de dubbelvier en zilver voor de dubbeltwee. „We werden toen vanaf het vliegveld gelijk doorgereden naar Scheveningen, voor een tv-interview bij Humberto Tan. Toen heb ik gezegd dat we de aanpak bij de scullers zouden moeten doorvoeren naar de hele roeiploeg. Dat is waardoor we nu als team zo succesvol zijn.”

Bij zijn benoeming tot hoofdcoach van TeamNL Roeien in november 2021 besloot Meenhorst de mannen den vrouwen samen te laten trainen. Hij nam afscheid van een aantal coaches met een eigen ‘eilandje’ binnen de roeibond en heeft het nu zelf over de hele breedte voor het zeggen . „De lat ligt nu heel hoog en we hebben een heel goede groep roeiers. Je leert van de beste roeiers en als het niveau van de besten hoog is, dan wil iedereen daar naartoe.”

De centrale aanpak die hij invoerde rendeert, stelt hij in Belgrado vast. „De samenwerking binnen het hele team is nu nauwer. Daardoor kunnen we de hele groep nu op detailniveau beter monitoren en managen. Ook met de data uit dit WK kunnen we weer verder finetunen richting de Spelen voor de hele groep, de mannen en de vrouwen.”

Veel roeiers roemen de nieuwe aanpak van de bondscoach. „Ik denk dat we hier pieken op het juiste moment”, zei Tone Wieten, die met de dubbelvier wereldkampioen werd. „Er is tot in detail nagedacht over de trainingsprogramma’s en per individu krijgen we sinds een paar jaar aparte aanpassingen. De een moest eerder rust nemen, de ander nog een paar dagen doortrainen, zodat iedereen op de finaledag op zijn best zou zijn.”

In aanloop naar de WK schroomde de bondscoach niet om sommige ploegen rigoureus om te gooien. Onder het motto ‘liever één keer goud dan drie keer zilver’ wijzigde hij zelfs ploegen die bij vorige internationale toernooien goed waren voor eremetaal. „Met alle info en kennis die we als staf hebben, kunnen we beredeneerd kijken waar nog meer te halen valt.”

Meenhorst zette regerend Europees kampioen skiff Lennart van Lierop in de dubbelvier. Dat ging ten koste van Simon van Dorp, die bij de WK in de skiff uitkwam. Het leverde dubbel succes op. In de nieuwe samenstelling Van Lierop, Finn Florijn, Tone Wieten en Koen Metsemakers liet de dubbelvier de concurrentie op het Savameer ruim een bootlengte achter zich, om ruim twee seconden voor Italië het goud te pakken.

Ook voor Van Dorp (26) was er een medaille, hij pakte verrassend zilver bij zijn debuut in de skiff. In de finale moest hij alleen de Duitse titelverdediger Oliver Zeidler voor zich dulden. „Ik ben er trots op hoe ik dit toernooi laat zien dat ik hard kan roeien, op mijn eerste internationale toernooi in de skiff”, zei Van Dorp al voor de finale. „Ik vind het een heel vet avontuur en denk dat er na de WK nog veel meer in zit.”

In de dubbeltwee leidde de hereniging van Melvin Twellaar en Stef Broenink, die bij de Spelen van Tokio al werden gecoacht door Meenhorst en daarna ieder hun eigen weg waren gegaan, tot hun eerste wereldtitel. „We hebben onszelf helemaal opnieuw uitgevonden en dat het er hier uitkomt, is echt geweldig”, zei Twellaar een paar minuten na het pakken van goud. „We hebben nooit opgegeven, zijn samen gaan zitten en hebben dingen besproken die beter konden. Dat heeft zo goed uitgepakt.”

Twellaar en Broenink veroverden twee jaar geleden olympisch zilver in Tokio, maar na de Spelen besloten ze te verkassen naar andere boten. „We zijn allebei even wat andere dingen gaan doen en moesten weer even ontdekken wat de kracht van onze boot nou is. Deze medaille is een mooie motivatie om hard te blijven trainen en er een scheppie bovenop te doen. Dan gaan we in Parijs hetzelfde doen plus een paar procentjes.”

Toe aan vakantie

Uitgangspunt van het programma naar Parijs 2024 is volgens Meenhorst ‘gecontroleerd grenzen verleggen’. „Verder gaan dan waar je dacht dat de grens lag”, verduidelijkt de coach. Dat hoeft in een van oudsher toch al fysiek zware sport als roeien niet per se nog harder trainen te betekenen. „Je kunt op heel veel manieren grenzen opzoeken, vooral ook op andere en slimmere manieren.”

Veeleisend is het programma wel. Meerdere succesvolle roeiers verklaarden in Belgrado toe te zijn aan vakantie. Ook Karolien Florijn, die in de skiff de eerste Nederlandse roeier werd die twee keer achter elkaar wereldkampioen werd in een olympische klasse, laat na de WK haar skiff voorlopig even onberoerd. „Ik richt mijn leven echt helemaal in op het roeien”, aldus de 25-jarige Florijn, dochter van tweevoudig olympisch kampioen Ronald Florijn. „Daarom ga ik nu even drie weken helemaal niks doen en weer wat sociale contacten onderhouden. Ik ga ook weer eens langs bij mijn familie in Duitsland. Fysiek en mentaal moet ik weer een beetje opladen.”

Florijn liet de concurrentie ver achter zich op het Savameer in de hoofdstad van Servië. „Maar je moet niet te vroeg denken dat je er bent en gefocust blijven, want twee kilometer is best wel lang. Als je er even te makkelijk over denkt, dan halen ze je zo in”, aldus de Nederlandse, momenteel een klasse apart in de skiff. Ze was ruim vijf seconden sneller dan de olympisch kampioene van Tokio, Emma Twigg uit Nieuw-Zeeland.

Na een korte vakantie gaat de Nederlandse roeiploeg zich richten op de Olympische Spelen van Parijs. „Het is heel fijn dat de tussenstappen allemaal goed zijn gegaan, maar het allerhoogste doel is natuurlijk goud op de Spelen van volgend jaar”, zegt Florijn. „Na drie weken vrij gaan we weer drie keer per dag trainen. Maar ik moet nu mijn rust pakken, anders hou je het niet vol.”

Bondscoach Meenhorst heeft naar eigen zeggen geen drie weken vakantie nodig. „In het vliegtuig naar huis begint het al. In mijn hoofd ben ik de WK al aan het evalueren. Je moet altijd kijken of er iets moet veranderen, of je nog iets kunt verbeteren. Thuis zet ik met de staf alles op papier op een rijtje. En dan begint over drie weken de centrale trainingen weer. Programma opbouwen, neerzetten en uitvoeren.” Vijf keer goud in Parijs? „Nederland haalde nog nooit olympisch goud in een open categorie bij de mannen én de vrouwen. Dat is mijn eigen doelstelling.”