Recordaantal neushoorns gestroopt in Namibië

Bedreigd Het afgelopen decennium werden zo’n tienduizend Afrikaanse neushoorns door stropers gedood. In 2022 werd geschat dat er iets meer dan 22.000 neushoorns in Afrika leven.

Een neushoorn in het Etosha-reservaat in Namibië.
Een neushoorn in het Etosha-reservaat in Namibië.

Foto Xinhua/Chen Cheng

Afgelopen jaar werd een recordaantal neushoorns gedood door stropers in Namibië. In totaal werden 87 van de zeldzame dieren omgebracht, bijna twee keer zoveel als in 2021. Dat blijkt uit cijfers van de Namibische overheid, aldus internationale persbureaus. Stropers hebben het met name op neushoorns gemunt omdat hun hoorns op Oost-Aziatische markten veel geld opbrengen vanwege hun zogenaamde medicinale werking. Het afgelopen decennium zijn zo’n tienduizend Afrikaanse neushoorns door stropers gedood. In 2022 leefden naar schatting iets meer dan 22.000 neushoorns in Afrika.

Volgens een woordvoerder van het ministerie van Milieu, Bosbouw en Toerisme van het zuidwestelijk gelegen Afrikaanse land zijn er 61 zwarte en 26 witte neushoorns gedood in 2022. Met name in het Etosha National Park, een beschermd gebied van meer dan 22.000 vierkante kilometer in het noorden van Namibië, zijn veel neushoorns het slachtoffer geworden van stropers; meer dan de helft van de in Namibië gestroopte neushoorns kwam om in Etosha.

‘Hotspot’

Neushoornstropers zijn de afgelopen decennia een ware plaag geweest voor zuidelijk Afrika. In natuurreservaten zoals Etosha wordt gepatrouilleerd door gewapende park rangers, met wisselend succes. In het Maasai Mara-reservaat in Kenia komen door regelmatige patrouilles bijvoorbeeld de afgelopen jaren veel minder stropers dan voorheen, waardoor dierenpopulaties kunnen herstellen. Maar op andere plekken in Afrika, waaronder Etosha, weten criminele bendes zich met grotere regelmaat door de mazen van de rangers te wurmen. Het ministerie van Milieu spreekt over een ‘hotspot’.

Naast patrouilles is ook het verwijderen van de hoorns van neushoorns een maatregel die wordt genomen. De hoorn, die van hetzelfde materiaal is als nagels, groeit na een paar jaar terug. Namibië was het eerste land dat begon met het preventief afzagen van de hoorns. Tussen 1989 en de vroege jaren negentig werd geen enkele neushoorn zonder hoorn door stropers gedood in Namibië.

Tweeduizend jaar

Toch is ook onthoorning geen waterdichte oplossing; bij het wegzagen blijft een klein maar nog altijd waardevol stuk hoorn over op de schedel, wat het voor stropers soms toch de moeite waard maakt om het dier te doden. Bovendien zien stropers niet altijd of een neushoorn wel een hoorn heeft voordat ze schieten, of doden ze de onthoornde neushoorns om zeker te weten dat ze ze in de toekomst niet meer nasporen.

Volgens traditionele Chinese teksten worden de verpulverde hoorns van neushoorns al tweeduizend jaar gebruikt om een breed pallet aan aandoeningen te behandelen, waaronder kanker, reuma, jicht, tyfus, hoofdpijn, katers en slangenbeten. Ondanks het feit dat er geen bewijs is voor de medicinale werking van de hoorns, blijft er voldoende vraag om stropen voor criminele bendes aantrekkelijk te maken.

Extreme armoede

Zoals bij veel criminele activiteiten hangt ook stropen sterk samen met armoede, aldus onderzoekers van armoedebestrijdingsorganisatie The Borgen Project. Het gemiddelde inkomen in Namibië ligt rond de 1.000 euro per maand. De meeste stropers zijn jonge mannen die in extreme armoede leven. De hoorns van een Afrikaanse neushoorn, die ergens tussen de een en drie kilo wegen, levert op de zwarte markt al gauw 60.000 euro op. Daarvan zien de stropers zelf uiteindelijk bijna niks terug. Op stropen staat een gevangenisstraf van 25 jaar in Namibië.