Putters twijfelde niet over verzoek Wilders, hoopt ‘verbinding tot stand te brengen’
Nee, Kim Putters had eigenlijk niet getwijfeld toen PVV-leider Geert Wilders hem deze week belde of hij de nieuwe informateur wilde worden. Veel tijd om na te denken of te twijfelen had hij helemaal niet, zei Putters, voorzitter van de SER en prominent PvdA-lid, donderdag op zijn eerste persconferentie. Los daarvan vond hij de vraag eervol. „Als er een beroep op je wordt gedaan om tot verbinding te komen, en tegenstellingen te overbruggen, dan wil ik dat doen. Mijn actieve partijpolitieke rol bij de PvdA is inmiddels zo’n dertien jaar geleden.”
Voor zijn PvdA was het woensdag in het Kamerdebat over de formatie een pijnlijk moment: na Ronald Plasterk, oud-minister van de PvdA en ook nog altijd lid, schoof de PVV voor de tweede keer een PvdA-prominent naar voren als informateur. En waar Plasterk door zijn columns in De Telegraaf al jaren inhoudelijk was afgedreven van zijn partij, is Putters nog altijd een gewaardeerd gezicht binnen en buiten zijn partij. Putters denkt juist dat dat hem geschikt maakt als informateur in de huidige situatie. „Ik heb bewezen dat ik boven de partijen sta, en verbinding tot stand kan brengen. Dat is wat het land nu nodig heeft.”
Putters moest toegeven dat hem de komende weken een „lastige klus” wacht. Nu de eerste ronde van formatiegesprekken tussen PVV, VVD, NSC en BBB is mislukt, rest de vraag of er nog een vorm van samenwerking tussen deze vier partijen mogelijk is. Nu uit het verslag van ex-informateur Plasterk blijkt dat NSC niet met de PVV in een meerderheidskabinet wil, is het de vraag welke varianten er nog zijn. De vier partijen zijn het over een vervolgstap nog niet eens. NSC-leider Pieter Omtzigt pleitte woensdag in de Kamer voor onderhandelingen over een rechts minderheidskabinet van PVV, VVD en BBB, dat hij mogelijk wil gedogen. VVD-leider Dilan Yesilgöz pleitte voor het eerst voor een extraparlementair kabinet, een variant die NSC eerder ook heeft geopperd.
Kabinetsvorm
Het is nu aan Putters om te onderzoeken voor welke kabinetsvormen of gedoogconstructies het meeste draagvlak is in de Tweede Kamer. De informateur zei dat er „veel beelden” en „verschillende opvattingen” bestaan over wat bijvoorbeeld een extraparlementair kabinet precies is. Putters wil daarover in zijn gesprekken met de fractievoorzitters duidelijkheid krijgen. Zijn eigen uitleg van een extraparlementair kabinet wilde hij nog niet geven. „Laat ik vandaag niet al de definitie-Putters toevoegen.”
De informateur wil eerst met deskundigen in gesprek. Deze vrijdag ontvangt hij Thom de Graaf, de vicepresident van de Raad van State, en oud-informateur Herman Tjeenk Willink. Volgende week, als de Tweede Kamer met krokusreces is, wil hij zich verder inlezen en dan vanaf maandag 26 februari met de fractievoorzitters in gesprek. Putters hoopt dat ook alle andere partijen op zijn uitnodiging ingaan. „Voor mijn opdracht is het van belang om een dialoog te hebben met iedereen, of een partij nu wel of niet in een kabinet plaatsneemt.”
Een van de redenen dat de eerste formatieronde moeizaam ging waren de soms venijnige X-berichten die de onderhandelaars over elkaar stuurden. Sommige oud-informateurs pleitten daarom de afgelopen week voor een X-verbod tijdens de volgende fase van de formatie. Putters wil zover niet gaan, maar zei donderdag wel: „Ik ga een beroep doen op het gezond verstand van iedereen.”
Welkom in dit blog
In dit blog volgt NRC de laatste ontwikkelingen van de formatie. Ons vorige blog kun je hier teruglezen.