N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Demonstratierecht De persoonsgegevens van een demonstrant werden 1.400 keer bekeken door de politie, meldt Investico. De politie kan nog geen verklaring bieden.
De politie vraagt „voortdurend” persoonsgegevens van demonstranten en hun familie op, meldt onderzoeksplatform Investico vrijdag samen met De Groene Amsterdammer en Trouw. Een verklaring hiervoor heeft de politie niet.
Op verzoek van Investico vroegen 67 demonstranten hun gemeente hoe vaak de politie hun gegevens had opgezocht. De gegevens van Michel Reijinga, die een grote rol speelde bij de demonstraties tegen coronamaatregelen op het Museumplein in Amsterdam, bleken in twee jaar tijd ruim 1.400 keer opgevraagd. Bij een organisator van betogingen door actiegroep Kick Out Zwarte Piet gebeurde dat ruim 300 keer.
Niet verbaasd
Kwalijk, vindt privacyorganisatie Bits of Freedom. Een woordvoerder: „Het verbaast ons niet helemaal, omdat we vaker zien dat politie zich niet altijd even goed aan de wet houdt als het gaat om persoonsgegevens. Maar toch is het shocking. Het strookt niet met het demonstratierecht.” Dat recht is niet absoluut, maar de politie moet wel goede redenen hebben om eraan te tornen.
Bits of Freedom spreekt van een ‘chilling effect’. „Het gevoel bekeken te worden kan mensen ervan weerhouden om te gaan demonstreren. Daarmee wordt hun vrijheid om te demonstreren ingeperkt.” De woordvoerder van de privacygroep kan geen reden bedenken die de aantallen opvragen van persoonsgegevens zou verantwoorden. „Waarom doet de politie dit?”
Grasduinen mag niet
Dat weet een woordvoerder van de politie ook niet. Er bestaat zoiets als een „afnemersindicatie”, zegt ze tegen NRC, wat inhoudt dat de gemeente veranderingen bij specifieke mensen doorgeeft aan de politie. „Bijvoorbeeld als een verdachte verhuist. In lopende zaken is het logisch om op die manier op de hoogte te blijven.” Maar zo’n ‘abonnement’ kan niet verklaren waarom de gegevens van een demonstrant 1.400 keer zijn opgevraagd.
Het komt volgens de politiewoordvoerder ook voor dat de politie voorafgaand aan een protest een beeld probeert te krijgen hoeveel activisten er precies komen. „Als deelnemers eerder strafbare feiten hebben gepleegd, kan dat een reden zijn om verder te zoeken.”
„We gaan uitzoeken wat er precies gebeurt”, zegt de woordvoerder. „Een grote groep politiemedewerkers heeft de mogelijkheid om de gegevens op te vragen, maar dat mag alleen als het echt nodig is voor het politiewerk. Je mag niet gaan grasduinen.”
De kandidaten voor het vicepresidentschap van de Verenigde Staten botsten dinsdagnacht over een reeks van thema’s in een gespannen, relatief beleefd debat met een nadruk op beleidsdiscussie en weinig persoonlijke aanvallen. Het was waarschijnlijk de laatste directe confrontatie tussen beide zijden voor de presidentsverkiezingen van 5 november.
J.D. Vance, senator namens de staat Ohio en running mate van de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump, gaf ruim anderhalf uur lang een soepele en cameravriendelijke verdediging van zijn baas. Zijn kalme en zelfverzekerde optreden leek er vooral op gericht het trumpisme een vriendelijk gezicht te geven voor onafhankelijke kiezers.
Tim Walz, gouverneur van Minnesota en running mate van de Democratische kandidaat, vicepresident Kamala Harris, kwam moeizamer op gang en maakte soms een zenuwachtige indruk. In het laatste uur van het debat wist hij echter punten te scoren op het gebied van abortus, gezondheidszorg en de staat van de Amerikaanse democratie.
Beide kandidaten, die elkaar tijdens de campagne fel hebben bekritiseerd, gingen tijdens het debat bij de zender CBS harde persoonlijke aanvallen op elkaar uit de weg. In plaats daarvan richtten ze hun pijlen vooral op Trump en Harris.
Vreedzame overdracht
De 40-jarige Vance prees het presidentschap van Trump aan als een periode van economische voorspoed en relatieve vrede in de wereld; hij schilderde Harris af als een gevaarlijke liberaal, die met haar vicepresidentiële portefeuille van immigratie miljoenen illegale immigranten het land zou hebben binnengelaten via de Amerikaanse zuidgrens en inflatie zou hebben aangewakkerd.
De 60-jarige Walz wees er juist op dat Trump de enige president is in de geschiedenis van de Verenigde Staten die zich, na zijn verkiezingsnederlaag in november 2020 verzette tegen de vreedzame overdracht van de macht. Hij riep Amerikaanse kiezers op „een nieuwe weg vooruit” te kiezen met Harris.
Historisch gezien hebben debatten tussen running mates weinig invloed op de uitslag van de presidentsverkiezingen. Naar het enige debat tussen Vance en Walz werd echter met spanning uitgekeken, omdat Trump en Harris volgens peilingen zijn verwikkeld in een nek-aan-nekrace, zeker in de zeven swing states die naar verwachting de doorslag zullen geven bij de verkiezingen. Er zit al wekenlang zo weinig beweging in die dynamiek, dat zelfs een klein voordeel één van beide kandidaten aan de zege zou kunnen helpen – wellicht dus ook een sterk optreden van zijn of haar running mate.
Lees ook
Vance doet niets liever dan discussiëren, Walz is stikzenuwachtig: wie zal het debat tussen de running mates domineren?
Bovendien is het debat waarschijnlijk het laatste voor de verkiezingen, want er is geen overeenstemming over een tweede debat tussen Trump en Harris, na hun eerste debat op 10 september (Harris heeft een uitnodiging geaccepteerd voor een debat bij CNN op 23 oktober; Trump heeft dat verworpen met het argument dat dat te laat is).
Het debat tussen Vance en Walz kreeg daardoor het karakter van slotpleidooien van beide kampen, terwijl in een aantal staten al kan worden gestemd. Enkele momenten uit het debat:
Midden-Oosten
Het debat begon met een vraag over het Midden-Oosten, na de raketaanval van Iran op Israël van dinsdag. Walz had een weifelend begin, waarin hij wees op de leeftijd van Trump als argument dat hij niet meer in staat is de crisis in goede banen te leiden: „Een bijna 80-jarige Donald Trump die het heeft over de omvang van zijn publiek is niet wat we op dit moment nodig hebben”, zei hij, verwijzend naar een moment uit het debat tussen Trump en Harris waarin zij hem uit de tent lokte over de hoeveelheden toeschouwers bij zijn bijeenkomsten.
Volgens Vance is Trump juist in staat om als een intimiderende president rust op het wereldtoneel te herstellen. „Effectieve, slimme diplomatie en vrede door kracht is hoe je stabiliteit terugbrengt in een zeer gebroken wereld”, zei hij – al gaf hij geen antwoord op de vraag of Trump een fout had gemaakt door tijdens zijn presidentschap het nucleaire akkoord met Iran op te zeggen.
Immigratie
Walz sprak Vance aan op de controverse rond het nepnieuws, mede door Vance verspreid, dat Haïtiaanse immigranten in Springfield, Ohio, honden en katten zouden eten. De gouverneur van de staat moest extra politie inzetten om hen daarna te beschermen na bommeldingen. Walz beschuldigde Vance van „demoniseren”. Vance sloeg terug met de beschuldiging dat onder de regering-Biden illegale migratie zou zijn toegenomen en hij zich „de meeste zorgen maakt om Amerikaanse mensen.”
Lees ook
Anna uit Springfield in Ohio vond haar verdwenen kat snel terug. Maar toen had ze de politie al op haar Haïtiaanse buren afgestuurd
Oude uitspraken
Beide kandidaten gingen in op uitspraken uit het verleden. Vance, die voor zijn verkiezing tot senator in 2022 felle kritiek had op Trump, suggereerde eerder dat Trump „Amerika’s Hitler” zou kunnen worden. „Als je iets verkeerd hebt en je verandert van mening, moet je daar eerlijk over zijn met de Amerikaanse bevolking”, zei hij.
Walz werd geconfronteerd met een misleidende bewering dat hij in Hongkong zou zijn geweest tijdens de onrust rond het bloedbad op het Tiananmenplein in Beijing in 1989. Hij was pas later dat jaar in Hongkong. „Ik ben niet perfect”, zei Walz, die sinds hij in augustus de running mate van Harris werd, is betrapt op enkele andere versprekingen. „Soms ben ik een domkop (‘knucklehead’)”, zei hij.
6 januari
Een van de scherpste confrontaties had betrekking op de bestorming van het Capitool door aanhangers van Trump op 6 januari 2021. Zij wilden de bekrachtiging van de verkiezingsuitslag van 2020 door het Congres belemmeren, nadat Trump zijn verlies weigerde te erkennen. Vance bagatelliseerde de gebeurtenissen door erop te wijzen dat Trump op 20 januari van dat jaar wel uit het Witte Huis vertrok. Walz vroeg hem of hij vond dat Trump de verkiezingen van 2020 had gewonnen. „Ik focus op de toekomst”, antwoordde Vance. „Dat is een vernietigend niet-antwoord”, oordeelde Walz.
De oorlog in Oekraïne duurt al bijna duizend dagen en de laatste maanden winnen de Russen veel terrein. Redacteur Rob Schoof vertelt dat president Zelensky steun probeert te krijgen voor zijn plan om met westerse wapens de oorlog naar Rusland te brengen. De wapens krijgt hij, maar de toestemming niet.
Redactie Suzan Yücel
Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected]
Onlangs sprak ik een werkende moeder van middelbare leeftijd die het beheer voerde over enkele pubers. Ze had buitenshuis een drukke baan van veertig uur per week en binnenshuis een minstens zo drukke baan.
In het kort beschreef ze me hoe haar dagen verliepen. Vroeg opstaan, de kinderen naar school helpen, dan zelf aan de slag voor het bedrijf waar ze werkte. ’s Avonds, na thuiskomst, begon die tweede baan: het op orde brengen van het huishouden. „Ik denk weleens en ik zeg het ook soms hardop: ‘Ik voel me een sloof.’”
Ze zei het zonder overdreven bitterheid, het klonk eerder als een zakelijke vaststelling van de feiten.
Nee, aan haar partner lag het niet, die hielp waar hij kon, maar hij had ook een baan en moest vaak werken op uren waarin de drukte in het gezin toenam. Zo lag het primaat in de huishouding, zoals meestal, toch bij haar, de vrouw.
Ik begon onrustig in mijn stoel te schuiven omdat de situatie me maar al te bekend voorkwam. Ik herkende de rol van mijn moeder, lang geleden, in ons gezin. Hoe blij ze was als ze kon kiezen voor een vakantie waarin ze „niet hoefde te koken”. En, wees eerlijk, had ik zelf mijn vrouw voldoende in staat had gesteld om de Aletta Jacobsprijs te krijgen voor een voortrekkersrol op emancipatiegebied? Néé. Als ze die prijs desondanks toch had gekregen, zou ik ongetwijfeld op de eerste rij hebben gezeten met het air van iemand die trots is dat hij een en ander heeft ‘gefaciliteerd’.
„Een sloof”, kuchte ik. „Dat is wel een heel zwaar woord.”
„Maar wel een wáár woord’’, zei ze strijdvaardig.
Ik voelde dat een nederlaag voor de man in het algemeen, dus ook voor mij, moeilijk af te wenden was. „Kunnen de kinderen dan niet mee helpen?”, vroeg ik, alsof ikzelf als kind voortdurend bezig was geweest de nood van mijn moeder te lenigen.
„De kinderen? Helpen?” Ze gaf me een meewarig lachje. „Het zijn schatten. Maar helpen? Nou nee. Ze weten wel leukere dingen om te doen.”
Ik bleek haar in het zadel van een stokpaardje te hebben geholpen. Het stokpaardje heette: logé. „Die logeer-rage onder pubers – daar word ik zó moe van”, zei ze. „Elke week krijg je er een aantal kinderen gratis bij. Je zoontjes nemen hun vriendinnetjes mee, je dochters hun vriendjes. Ze komen eten, slapen, telefoneren en, liefst in je huiskamer, tv-kijken. Als ze weggaan laten ze hun wasgoed achter en sta ik weer te graaien in hun vuile ondergoed. Ik zit vaak op één volle wasmand per dag. Ik heb ze nu verboden in de huiskamer voor de tv te hangen. Naar de zolder dus. Zijn de gasten érg boos over! Want bij hún thuis mag alles!”
„Waarom verbied je dat logeren dan niet?”, vroeg ik. „Bij ons kwamen vroeger zelden of nooit vriendjes zomaar logeren.” Ze schudde het hoofd. „Het is een andere tijd. Men vindt het normaal. Sommige mensen vinden het juist leuk: een huis vol kinderen. Het kán ook leuk zijn, maar na een poosje wordt het mij te veel. Dan wil ik rust en mijn privacy terug.”
Ik knikte en wees haar op een oud gezegde: een gast en een vis blijven maar drie dagen fris. Ze haalde haar schouders op. „Wie kent dat gezegde nog?”