N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Gevangenschap Begin jaren negentig was hij een van de drie beruchtste maffiabazen van Italië. Tot januari wist hij uit handen van de politie te blijven.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data105789747-e59f1b.jpg)
Matteo Messina Denaro, een van de laatste ‘oude’ peetvaders van Cosa Nostra, de Siciliaanse maffia, is zondagnacht in een ziekenhuis in gevangenschap overleden. Hij leed aan darmkanker.
Deze ziekte heeft ook zijn arrestatie mogelijk gemaakt, nadat hij erin was geslaagd om zo’n dertig jaar voortvluchtig te blijven – grotendeels jaren waarin hij ongestoord in een stadje in het westen van Sicilië heeft gewoond, in de buurt van de grote stad Trapani. De politie kwam hem op het spoor omdat hij zich in een kankerkliniek in Palermo onder een valse naam liet behandelen. Messina Denaro werd in januari van dit jaar gearresteerd en overgebracht naar een zwaar bewaakte gevangenis bij l’Aquila, een bergachtig gebied in Midden-Italië. Daar werd hij ook behandeld voor zijn kanker, maar zonder succes. Eind vorige week raakte hij in coma. Hij is 61 jaar geworden.
Tijdens zijn gevangenschap heeft Messina Denaro niet willen praten, terwijl hij een centrale, leidende rol heeft gehad in de organisatie van de maffia. Hij werd na de arrestaties van Totò Riina en Bernardo Provenzano, midden jaren negentig, beschouwd als de belangrijkste leider van Cosa Nostra – maffiabestrijders zeggen dat nu een machtsstrijd binnen de Siciliaanse maffia te verwachten is. Met Riina en Provenzano was Messina Denaro de man achter de frontale confrontatie die Cosa Nostra begin jaren negentig zocht met de staat, nadat bij grote processen was gebleken dat de maffia nauwelijks politieke bescherming meer had. In dat maffia-offensief werden bijvoorbeeld de onderzoeksrechters Giovanni Falcone en Paolo Borsellino vermoord en werden er bommen geplaatst bij kunsthistorische gebouwen.
Messina Denaro heeft in de acht maanden dat hij gevangen heeft gezeten, volgens Italiaanse media, hautain en met een zekere minachting gereageerd op mensen die hem probeerden te ondervragen. Hij zei bijvoorbeeld dat de politie hem nooit te pakken zou hebben gekregen als hij niet had moeten worden behandeld.
In Italiaanse media is ook veel geschreven over zijn dochter, Lorenza, die in 1996 uit een relatie van Messina Denaro is geboren. Tot aan zijn arrestatie had hij die nooit gezien – clandestiene bemiddelingspogingen waren door haar steeds afgewezen. In de gevangenis hebben ze elkaar voor het eerst ontmoet. De vrouw heeft deze zomer besloten de achternaam van haar vader aan te nemen, een besluit dat door andere familieleden fel is veroordeeld. Messina Denaro wordt bij Trapani begraven. (NRC)
