Paniek in de partij: kunnen de Democraten nog van Biden af?

Door een rampzalig debatoptreden van president Joe Biden, ruim vier maanden voor de verkiezingen, is in zijn Democratische Partij grote paniek uitgebroken. Maandenlang hielden de Democraten de gelederen min of meer gesloten: Biden heeft als president zijn beloftes waargemaakt en het land na corona en de bestorming van het Capitool doen opbloeien. Een nieuwe krachtmeting met Donald Trump werd hem gegund. Twijfels over zijn leeftijd (81) en gesteldheid werden weggewuifd. Tot deze desastreuze donderdagavond.

Tegenover Trump hakkelde Biden zich incoherent door zijn eigen beleidsvoorstellen heen, en door de leugens van zijn tegenstander. Soms bevroor hij alsof hij de dood in de ogen keek. De trefzekere punten die hij ook maakte, over abortus, belastingen en Trumps recente veroordeling verbleekten in het schelle licht van zijn broze lijf en haperende verstand. Bidens aftakeling is niet langer een karikatuur die de Republikeinen schetsen, het is de voor iedereen zichtbare werkelijkheid.

Partijgenoten buiten Washington doen op sociale media en televisie hardop een beroep op Biden om zich terug te trekken. Columnisten van kranten als The New York Times en The Washington Post sporen Biden massaal aan plaats te maken. Donateurs roeren zich.

Democraten die zelf verkiesbaar zijn in november vrezen – anoniem – voor hun land en voor hun eigen toekomst. „De beweging om Biden ervan te overtuigen geen kandidaat te zijn bestaat”, zei één van hen tegen Politico. „Ik bid op mijn knieën dat het niet te laat is om hem te vervangen”, aldus een ander tegen The Wall Street Journal.

Zelfs vicepresident Kamala Harris recenseerde Biden negatief. „Het kwam traag van start, dat is voor iedereen duidelijk.”

1
Kunnen de Democraten nog van Biden af?

Tot de stembiljetten gedrukt worden kunnen de Democraten in de meeste staten een andere kandidaat aanwijzen. Zelfs daarna, mocht Biden iets overkomen, kan de partijvoorzitter in overleg met gouverneurs en Congresleden een nieuwe kandidaat naar voren schuiven. Maar Joe Biden heeft de Democratische voorverkiezingen gewonnen en zou in augustus, wanneer de partij zijn conventie houdt in Chicago, officieel gekandideerd moeten worden. Als de emoties en de interne analyse dat Trump in deze vorm van Biden wint blijven overheersen, is die conventie de plek om een ander aan te wijzen. Want de meeste gedelegeerden die daar op Biden horen te stemmen zouden – in theorie – ook een andere keuze kunnen maken.

2
Hoe waarschijnlijk is dat?

Het is vrijwel ondenkbaar dat Democraten een coup plegen en voldoende gedelegeerden hun loyaliteit aan Biden en zijn kiezers verbreken. De enige realistische manier om in november met een andere kandidaat te komen is als Biden ervan overtuigd wordt om met pensioen te gaan. Democraten hopen dat Chuck Schumer en Hakeem Jeffries, hun fractieleiders in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, Biden onder druk zetten. Ze willen dat Nancy Pelosi, Jeffries voorganger, op de koppige Biden inpraat.

Maar, zo klinkt in de partij, de enige die echt invloed op Joe Biden uitoefent, is zijn vrouw Jill. Alleen als zij met evenveel afgrijzen naar het debat heeft gekeken als de rest van Amerika, zou Biden de eer aan zichzelf kunnen houden. Voorlopig is daar geen sprake van. Vanuit het Biden-kamp wordt benadrukt dat zittende presidenten vaak onderpresteren in hun eerste debat en dat de campagne nog lang zal duren. „Ik denk dat we het goed gedaan hebben”, zei Joe Biden achteraf. „Let’s keep going.”

3
Wie zou Biden kunnen vervangen?

Deze vraag legt nog een pijnlijke zwakte in de Democratische Partij bloot. De reservebank lijkt vol geschikte gegadigden. Onder andere Gretchen Whitmer, de gouverneur van swing state Michigan, Josh Shapiro, van Pennsylvania, of de Californiër Gavin Newsom zijn geliefd. Maar Kamala Harris staat niet op ieders lijstje. Als vicepresident is zij Bidens logische opvolger, maar ze is onder kiezers zo mogelijk nog minder populair dan hij. Haar tijd in het Witte Huis is zonder noemenswaardig succes verlopen. Er zijn twijfels of zij Trump wel zou kunnen verslaan. Het lijkt onbestaanbaar dat Democraten naast Biden ook Harris opzij schuiven. De partij die diversiteit hoog in het vaandel heeft staan zou dan een zwarte vrouw moeten vertellen dat zij ongeschikt is om president te worden.

Delen





Mail de redactie