Oranje-speelster Esmee Brugts: ‘Ik ben heel kritisch op mezelf, op het overdrevene af’

Esmee Brugts bij haar oude club FC Binnenmaas in Maasdam.


Foto Merlin Daleman

Interview

Ek voetbal Esmee Brugts geldt als een van de grootste voetbaltalenten ter wereld. Ze is pas achttien, maar zit al bij de EK-selectie. NRC volgde haar de afgelopen maanden. „In Oranje weten de meiden dat ik ervan houd acties te maken.”

Vrijdag 29 april

„Sport heeft altijd een belangrijke rol in mijn leven gespeeld. Ik heb als kind aan turnen, streetdance, tennis, en voetbal gedaan. Van mijn tiende tot mijn elfde ben ik zelfs een jaar lid geweest van de Nederlandse tennisbond. Wat ik moeilijk vind aan individuele sporten, is dat je niet op anderen kan leunen als het even wat minder gaat. Je staat er alleen voor. Je voelt je alleen. Dat is een van de redenen dat ik voor voetbal koos en niet voor tennis toen ik voor de keuze stond.

„Een andere reden is dat ik heel kritisch ben op mezelf, op het overdrevene af. Ik ben mijn grootste vijand, het is nooit goed genoeg. Waarschijnlijk zou ik mezelf gek maken als ik nu proftennisser was. Alles is zo zichtbaar,hè.

Esmee Brugts bij Oranje in de voorbereiding op het EK. Foto Gerrit van Keulen/ANP

„Mijn moeder – ze is Surinaamse – heeft mij geleerd dat ik niet te veel moet praten over wat ik heb bereikt. ‘Niet naast je schoenen gaan lopen’, is haar advies. Als mensen tegen haar zeggen dat ik goed voetbal, begint ze snel over iets anders. Heel down to earth. Dat vind ik fijn.

„Van mijn vader heb ik dat fanatieke geërfd. Hij heeft vroeger ook gevoetbald, wilde altijd winnen. We hebben vaak sprintwedstrijdjes tegen elkaar gedaan. Toen ik ouder en atletischer werd kon hij niet meer tegen mij op. Dat vond hij niet zo leuk.

„Achteraf ben ik heel blij dat ik tot mijn zestiende met jongens heb gevoetbald. Jongens zijn fysiek sterker, dus ben je als meisje gedwongen om creatief te zijn. Ik probeerde op het veld veel te bewegen om duels uit de weg te gaan. En vanaf mijn veertiende ben ik gaan hardlopen om fysiek sterker te worden. Je moet als meisje dubbel zo veel geven om met jongens mee te kunnen komen.

„Toen ik in februari tegen Brazilië debuteerde in Oranje in het Tournoi de France – bondscoach Mark Parsons wilde mij ‘een leerervaring’ geven – stond ik voor het eerst met Lieke Martens op het veld. Ik heb Lieke altijd bewonderd, maar sinds we samen spelen, is mijn bewondering alleen maar groter geworden. Lieke is niet alleen heel technisch, maar ook heel aardig. Ze zal zichzelf nooit boven een ander plaatsen. Doet haar best mij beter te maken.

„Lieke raadde mij aan vaker een doelpoging te doen. ‘Want je hebt een goed schot’, zei ze. In de wedstrijd tegen Finland, in hetzelfde toernooi, kreeg ik weinig ruimte. Tijdens de rust zei Lieke: ‘Ik wil dat je in de tweede helft minstens twee keer op doel schiet.’ Dat gaf me echt een boost. Het zou zó tof zijn om met Lieke bij FC Barcelona te spelen. Maar ik zeg er gelijk bij dat ik me eerst wat meer wil bewijzen bij PSV.

Ik blijf superkritisch op mezelf, al doe ik kennelijk ook wat goed, want vorige maand werd ik door voetbalwebsite Goal.com verkozen tot een van de twintig grootste voetbaltalenten ter wereld. Het voelde als een bevestiging.”

Maandag 23 mei

„Bij PSV nemen twee speelsters afscheid: Anika Rodriguez en Naomi Pattiwael. Met beide meiden ben ik de afgelopen twee jaar heel close geworden. Ik weet dat transfers bij voetbal horen, en toch vind ik het lastig.

„Ik heb graag mensen om me heen die ik kan vertrouwen. Om goed te kunnen voetballen moet ik me thuis voelen bij een club, en vriendschappen met teamgenoten helpen daarbij. Ik speel liever voor een club waar ik mij thuis voel dan een club die alles wint.

„Zelf sta ik nog een jaar onder contract bij PSV. Ik weet dat er belangstelling voor mij is van andere clubs, maar ik merk dat ik heel voorzichtig ben. Bij een internationale topclub krijg je minder speelminuten. Spelen maakt me blij. En als ik blij ben speel ik goed.

„Ik durf ook niet te dromen over wat er deze zomer kan gebeuren. Of ik naar het WK Onder 20 in Costa Rica ga, of naar het EK in Engeland. De beslissing valt 30 mei. Ik ben niet teleurgesteld als het Costa Rica wordt, want ook bij een WK Onder 20 kan je laten zien dat je bij de top hoort. Maar Engeland… Dat zou zo cool zijn. Ook al speel ik geen minuut, je doet veel ervaring op.”

Woensdag 1 juni

„Een dag voordat de EK-selectie bekend werd, belde Mark Parsons. ‘Gefeliciteerd, je zit erbij’, zei hij. ‘Dit is nog maar het begin, dus blijf hard werken.’

„Ik had er niet op gerekend, want bij PSV ging het niet altijd even makkelijk dit seizoen. Maar tijdens het Tournoi de France gaf Mark wel aan dat hij tevreden was over hoe ik mijn rol had ingevuld. ‘Blijf bij jezelf’, was zijn advies toen. ‘Laat dingen zien waar je goed in bent.’

„Wat ik mooi vind aan Mark is dat hij veel waarde hecht aan hoe iemand in elkaar steekt. Hoe je je ontwikkelt als persoon is voor hem even belangrijk als hoe je je ontwikkelt als voetballer. Hij gebruikt moeilijke Engelse woorden, maar daar komt het wel op neer. Van mijn coach bij PSV hoorde ik dat hij veel belt om duidelijk te maken wat er van mij verwacht wordt. Zo gaat het bij alle speelsters.

„Het niveauverschil tussen PSV en Oranje is groot. En ik moest ook wennen aan de volle tribunes. Die tien speelminuten tijdens mijn debuut waren loodzwaar. Maar ik zeg steeds tegen mezelf dat het een kwestie van doen is en dat ik niet bang moet zijn, hoe verlegen ik ook ben als jongste van de selectie. In Oranje weten de meiden dat ik ervan houd acties te maken en ze coachen me daarbij goed. Daar put ik veel vertrouwen uit.

„Mijn individuele trainingen bij PSV lopen nog door tot 5 juni en daarna ga ik een paar dagen naar Tenerife met een paar teamgenoten om mijn hoofd leeg te maken. Na terugkomst begin ik gelijk met de voorbereiding voor het EK. Spannend.”

Zaterdag 18 juni

‘Wie zie je als je grootste concurrent’, vroeg een journalist van de Volkskrant deze week. ‘Niemand’, zei ik. Ik kijk te veel op tegen mijn ploeggenoten om ze als concurrenten te zien. In de auto naar mijn eerste training was ik bezorgd of ze me wel aardig zouden vinden. Als we samen eten zeg ik bijna geen woord, zo zenuwachtig ben ik.

„Met de NOS keek ik terug op het EK van 2017 in Nederland. Ik was dertien en droeg als supporter een vlag het veld op nadat Nederland de finale had gewonnen. ‘En nu sta ik zélf op het veld’, zei ik. ‘Dat voelt nog steeds onwerkelijk.’ Ik probeer goed na te denken voor ik antwoord geef op vragen van journalisten. Vaak word ik overvallen, omdat ik nog nooit over iets heb nagedacht.

„Mark Parsons blijft me geruststellen. ‘Het is prima om fouten te maken’, zegt hij. ‘Daar leer je van, als je maar jezelf blijft.’ Hij wil voorkomen dat ik andere speelsters probeer na te doen. Hij weet: als Esmee geniet, speelt ze op haar best en kan ze mooie acties maken en fijne steekpasses geven.

„De groep was deze week groter dan de groep die naar het EK gaat, dus tijd voor een goed gesprek met Lieke heb ik nog niet gehad. Als er speelsters afvallen, hebben we afgesproken, gaan we even apart zitten. Dan mag ik haar vragen wat ik wil. Ze begrijpt wat ik nodig heb.

„Over een kleine week spelen we een oefenwedstrijd tegen Engeland. Veel meiden hebben onder hun coach Sarina Wiegman gespeeld. Dat maakt het spannend, al blazen de media het ook een beetje op. Ik zie die wedstrijd vooral als een meetmoment. Hoe goed doen wij het tegen het land met een van de beste vrouwencompetities ter wereld?”

29 juni

„Die 1-5 tegen Engeland was niet best, qua uitslag, maar ik vond het heel vet dat ik minuten mocht maken. En gelukkig hebben we nog anderhalve week om problemen te fixen. Liever nu een grote nederlaag dan op het EK.

„Met Lieke ben ik een paar dagen geleden apart gaan zitten. ‘Je bent hier met een reden’, zei ze tegen me. ‘Heb vertrouwen in jezelf.’ Ik vind het zó fijn dat zo’n ster me begrijpt en me serieus neemt. En ook: persoonlijke dingen met me deelt. We zijn allebei behoorlijk kritisch op onszelf en kunnen best emotioneel worden als het tegenzit. Dat kan minder, zeiden we tegen elkaar.

„Lieke vertrekt bij Barcelona, dus daar met haar spelen zit er niet meer in. Maar het zou leuk zijn als we op het EK sámen een deel van een wedstrijd kunnen spelen. Dus niet dat zij eruitgaat en ik erin. Al blijf ik tegen mezelf zeggen: verwacht niet te veel. Elke speelminuut is er één. Ga gewoon lekker genieten.”