De oprichter van de Spaanse modeketen Mango, de 71-jarige Isak Andic, is zaterdag gestorven bij een ongeluk in een gebergte nabij Barcelona. Dat melden Spaanse media. De miljardair, een van de rijkste inwoners van Spanje, maakte een wandeling met familieleden in de grotten van Montserrat. Daar zou hij zijn evenwicht zijn verloren en zo’n 150 meter in een meter naar beneden in een ravijn zijn gevallen.
De in Turkije geboren Andic migreerde eind jaren zestig met zijn familie, hijzelf was toen een kind van dertien, naar Spanje. Al gedurende zijn middelbare schooltijd verkocht hij shirts aan andere scholieren. In 1984 opende hij samen met zijn broer een eerste kledingwinkel in Barcelona, die de naam Isak Jeans droeg. Vervolgens kwam er een filiaal in Madrid en wijzigde de naam in Mango.
Vandaag de dag is Mango een populaire modeketen die zich schaart in het rijtje van Zara en H&M. Het bedrijf heeft winkels in ruim 120 landen. Mango haalde de afgelopen jaren onder meer het nieuws wanneer het ging om misstanden in de kledingindustrie. Zo werd kleding voor westerse ketens als Mango, Zara en Primark geproduceerd in de Rana Plaza-fabriek in Bangladesh. Die fabriek stortte in 2013 in, 1.134 arbeiders kwamen daarbij om het leven. Daarna zegden populaire modeketens toe beter om te gaan met hun productieketens.
Vorig jaar werd Mango in verband gebracht met Oeigoerse dwangarbeiders. Uit onderzoek van Oeigoerse belangenorganisaties en het Helena Kennedy Centre for International Justice bleek dat de keten, met 38 andere merken, kleding naar Europa liet exporteren die door Oeigoeren onder dwang werd gemaakt.
China en de Verenigde Staten gaan maandag in Londen weer met elkaar praten over hun handelsconflict. Dat maakte de Amerikaanse president Donald Trump bekend op zijn favoriete socialemediaplatform Truth Social. Van Chinese zijde is het gesprek nog niet bevestigd.
Dat de hervatting van de gesprekken „binnenkort” zou plaatsvinden, hadden beide landen donderdag al aangekondigd. Trump en zijn Chinese collega Xi Jinping belden die dag anderhalf uur met elkaar, het eerste van beide kanten bevestigde gesprek tussen de twee sinds een telefoontje enkele dagen voor Trumps inauguratie in januari.
De twee grootste economieën ter wereld raakten de voorbije maanden verwikkeld in een hevige handelsoorlog. Trump verwijt China zijn grote handelsoverschot met de Verenigde Staten, en legde het land hoge invoerheffingen op. China beantwoordde die steeds met eenzelfde tarief. Begin mei hieven de VS een belasting van 145 procent op import uit China, wat – zoals de Amerikaanse minister van Financiën Scott Bessent vorige week erkende – in de praktijk neerkwam op een embargo.
Bij een ontmoeting tussen Amerikaanse en Chinese delegaties vorige maand in Genève spraken beide landen af de wederzijdse heffingen voorlopig op te schorten, in afwachting van verdere onderhandelingen. Maar die wapenstilstand leek vorige week in gevaar toen Trump China verweet de afspraken te schenden. De Amerikanen waren met name boos over de beperkingen die China stelde aan de uitvoer van zeldzame aardmetalen en sterke magneten.
Dat is voor China een machtig wapen in de handelsoorlog, want die producten zijn van cruciaal belang voor veel industrieën, van defensie en luchtvaart tot autofabricage. Verschillende westerse autofabrikanten moesten de productie van sommige modellen door acute tekorten afgelopen week stilleggen.
Lees ook
Autofabrieken in de knel door Chinese greep op zeldzame aardmetalen
Volgens Trump konden er na zijn telefoontje met Xi „geen vragen meer zijn over de complexiteit van zeldzame aardmetalen”, al werd niet duidelijk wat hij daarmee precies bedoelde. Maar vrijdag meldde persbureau Reuters dat China exportvergunnigen zou hebben afgegeven voor Ford, General Motors en het Amerikaans-Europese Stellantis, met hoofdkantoor in Hoofddorp, dat auto’s maakt voor onder meer Jeep, Opel, Fiat en Citroën.
Kerncentrales
China verwijt Washington intussen op zijn beurt onder meer de vele beperkingen op de export van geavanceerde technologische producten, zoals halfgeleiders. Ook kaartte Xi volgens een officieel Chinees verslag van zijn telefoongesprek met Trump de inperking van Chinese studenten in de VS aan. Vorige week kondigde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio aan hun visa „agressief” te willen intrekken, met name die van studenten met „banden met de Communistische Partij” en in „essentiële vakgebieden”.
Voor zover bekend heeft Washington op die gebieden geen concessies gedaan. Zaterdag berichtte Reuters bovendien dat de VS de vergunningen van een aantal Amerikaanse bedrijven om Chinese kerncentrales te bevoorraden heeft opgeschort. Eerder zouden ook de uitvoer van vliegtuigmotoren en hydraulische vloeistoffen zijn stilgelegd.
Dat de kou tussen beide landen nog lang niet uit de lucht is, bleek ook vrijdag in Shanghai, waar de Amerikaanse Kamer van Koophandel een receptie hield ter gelegenheid van haar 110-jarig bestaan. De Amerikaanse consul Scott Walker zei daar in een toespraak dat de Chinees-Amerikaanse handelsbetrekkingen al „veel te lang” uit balans zijn, en dat de VS „een einde willen aan de discriminerende acties en vergeldingen tegen Amerikaanse bedrijven in China”. De volgende spreker, de lokale partijfunctionaris Chen Jing, reageerde knorrig. Hij noemde de opmerkingen van Walker „bevooroordeeld en ongefundeerd”.
Europa
China zegt ondertussen vorderingen te boeken in gesprekken met de Europese Unie over minimumprijzen voor Chinese elektrische auto’s. Brussel legde die vorig jaar forse importheffingen op, omdat Chinese fabrikanten hun auto’s dankzij overheidssubsidies flink onder de prijs van Europese concurrenten zouden aanbieden. Als tegenmaatregel begon China een onderzoek naar vermeende dumping van Europese sterke drank, zoals cognac. De uitkomst daarvan wordt volgende maand verwacht.
Ook is China bereid de vergunningverlening voor de uitvoer van zeldzame aardmetalen naar Europa te versnellen, liet het ministerie van Handel zaterdag weten. De kwesties waren dinsdag onderwerp van een gesprek tussen de Chinese Handelsminister Wang Wentao en Eurocommissaris van Handel Maros Sefcovic.
Het Utrechtse winkelcentrum Hoog Catharijne gaat voortaan ’s nachts op slot vanwege „ernstige overlast”. De eigenaar van het winkelcentrum heeft daartoe een verzoek ingediend en de gemeente Utrecht gaat daar toestemming voor geven, zo maakte de gemeente vrijdag bekend. De nachtsluiting geldt tussen middernacht en 6.00 uur en zal minimaal een jaar duren.
Hoog Catharijne is nu 24 uur per dag open, ook na sluitingstijd van de winkels, omdat het winkelcentrum een looproute vormt die de Utrechtse binnenstad met station Utrecht Centraal verbindt. Die situatie is volgens de gemeente onhoudbaar omdat het winkelcentrum een „aantrekkelijke ontmoetings- en hangplek is geworden”. Het afgelopen half jaar „zijn zowel het aantal personen als de overlast en incidenten in Hoog Catharijne in de nacht toegenomen en wordt de sfeer grimmiger”. Er zijn regelmatig vechtpartijen en er is ook sprake van ernstige vervuiling.
Lees ook
Gemeenten slaan alarm: jonge asielzoekers uit Syrië glijden af naar de criminaliteit
Volgens de gemeente trekken iedere nacht zo’n dertig tot vijftig mensen het winkelcentrum in om daar te slapen, te hangen, drugs te dealen of te gebruiken. „Het is een fluïde groep: we zien Utrechtse inwoners en migranten uit Oost-Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten.” De gemeente stelt dat met name de toename van Syrische en Algerijnse jongeren overlast veroorzaakt en bijdraagt aan een grimmige sfeer. Eerdere maatregelen hebben niet het gewenste effect gehad, terwijl beveiligers en agenten wel steeds vaker met agressief gedrag te maken krijgen.
De Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma schrijft in het persbericht dat ze deze maatregel „ingrijpend” vindt, „maar veiligheid voor onze inwoners, bezoekers en iedereen die zich bezighoudt met de openbare orde in Hoog Catharijne staat voorop”. Een oplossing ligt volgens haar ook bij een betere landelijke aanpak van „overlastgevende vreemdelingen”.
Wanneer de sluiting precies ingaat, is nog niet bekend. De gemeente wil het winkelcentrum zo snel mogelijk ’s nachts op slot doen, maar daarvoor is eerst een vergunning nodig. Reizigers die ’s nachts van Utrecht Centraal naar de binnenstad willen lopen kunnen routes gebruiken buiten het winkelcentrum om. De gemeente belooft ook in de gaten te houden of de overlast zich door de nachtsluiting niet naar andere delen van de stad verplaatst.
Deze week maken we in Haagse Zaken de balans op na de val van het kabinet-Schoof. Je hoort van Petra de Koning, Liam van de Ven en Pim van den Dool wat er achter de gesloten deuren van het Catshuis gebeurde, wat de erfenis is van dit kabinet en hoe gretig iedereen al in de campagnestand staat.
Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected].
