Subtiele agressor
In haar essay schrijft Jessica Durlacher dat de daden van Hamas op 7 oktober zó gruwelijk waren, dat Israël onze steun verdient (8/11). Ze vergelijkt de daden van Hamas met de gruweldaden van de nazi’s. Maar de link met de Tweede Wereldoorlog wordt te makkelijk gelegd. Ik begrijp dat Durlacher zich verwant voelt met de vele Israëlische Joden die óók de „onmenselijke wreedheid” van de nazi’s hebben moeten doorstaan, maar het maakt een objectieve blik wel wat lastig.
Israël is niet, zoals Durlacher stelt „opeens de agressor”. Al sinds ik voor het eerst het IDFA-festival bezocht, begin jaren 90, heb ik talloze documentaires gezien die haarfijn lieten zien hoe Israël, zijn leger en zijn kolonisten, systematisch Palestijnse bezittingen vernielen, Palestijns land stelen en het Palestijns volk ontmenselijken. Ook las ik in deze krant tientallen artikelen over hoe Israël de facto een apartheidsstaat is en telkens weer het internationaal recht schendt. Sinds 7 oktober kunnen we daar ook nog een lijstje van misdrijven tegen de menselijkheid aan toevoegen.
Israël was altijd nét subtiel genoeg de agressor. Mensenrechtenorganisaties vergelijken Gaza steevast met een openluchtgevangenis. Al vond een psycholoog van Artsen Zonder Grenzen de metafoor van een dierentuin nog treffender. Als je mensen als dieren behandelt, worden het vanzelf beesten. Het terroristische Hamas wordt inderdaad gedreven door een „nietsontziend religieus fanatisme”, maar dat fanatisme is decennialang gevoed door de politiek van Israël. Het is bovendien een etiket dat je net zo makkelijk op de Israëlische zionisten kunt plakken, die het verdrijven van de Palestijnen als hun Bijbelse recht beschouwen en van Israël een zelotisch, onrechtsstatelijk gedrocht hebben gemaakt. Zo’n land kan ik onmogelijk steunen.
Haarlem
Geen rangorde in leed
De nauwelijks verholen oproep van Jessica Durlacher om tribalistisch stelling te nemen voor Israël stoot tegen de borst. En dat is omdat de ene moord niet beter is dan de andere, de ene dader niet beter is dan de andere. Discriminatie onder doden en daders is zinloos en kwalijk. Zoals Durlacher de zaken voorstelt, begint het met de slachting door Hamas en niet bijvoorbeeld met de moordpartijen vanaf 1948 over en weer. En zo word je in de opinie gemanipuleerd dat Israël het recht heeft duizenden te doden, waar het dat recht natuurlijk niet heeft. Net zomin als Hamas het had, ook al waren er zoveel Palestijnse slachtoffers aan voorafgegaan.
Durlacher maakt de kwalijke fout met haar medeleven de ondergang van anderen, die haar medeleven niet krijgen, te rechtvaardigen. We zouden zo niet moeten kiezen. We moeten voor het recht kiezen, niet voor de moord. Het is niet het Joods-zijn dat iets onrechtvaardig maakt, maar de daad zelf.
Amsterdam
Hamas geeft niet om burgers
Een ontroerend stuk van Jessica Durlacher, met daarin een rake beschrijving van Hamas. Dat Hamas niets geeft om de Gazanen blijkt ook uit het gebruik van hun tunnels. Daarover lees je steeds dat het tunnelsysteem honderden kilometers groot is en vele opslagplaatsen omvat. Het is dan kenmerkend voor Hamas dat deze tunnels niet gebruikt worden als schuilplaats voor de burgers van Gaza. Kennelijk moeten die burgers van Hamas sterven voor hun propagandadoeleinden.
Hilversum
Groteske demonisering
Heel knap een essay te schrijven dat zijn vermoedelijke doel (sympathie voor Joden en Israël) zo voorbij schiet. De demonisering van Hamas is grotesk. De constatering dat Israël het leven van mensen („in principe”!) eert is lachwekkend in het licht van de misdaden die de staat Israël al 75 jaar pleegt: Palestijnen worden uit hun huizen gezet, van hun land verdreven, zonder vorm van proces opgesloten in gevangenissen of domweg vermoord. Jessica Durlacher geeft er blijk van zich niet te kunnen verplaatsen in een persoon zonder rechten.
Oosterbeek
Weldenkende mensen
Ik denk dat er weinig „weldenkende mensen” zijn die Israël het recht ontzeggen om terreur te stoppen. Ze nemen echter in groten getale afstand van de wijze waarop Israël dat doet. Het zijn namelijk ‘weldenkende mensen’ die de vergelding van Benjamin Netanyahu en de zijnen evenzo onvergeeflijk achten.
Amsterdam
Mentale muur
Ik hoop dat Jessica Durlacher ook het interview met progressieve Israëliërs gelezen heeft dat in dezelfde krant als haar essay verscheen (Wat als iedereen je landverrader noemt in Israël, 8/11). Daarin heeft Gideon Levy het over de „mentale muren” waarachter de Israëliërs zich verschansen. Durlacher verscheen meteen voor mijn geestesoog, of liever gezegd, ik zag haar schuilen achter de muren van haar vaders onmetelijke leed. Durlacher vraagt mij stelling te nemen en de ogen te sluiten voor het immense onderliggende probleem. Door de staat Israël puur weg te zetten als alleen een Joodse staat (ben je tegen Israël, dan ben je antisemiet), gaat ze al voorbij aan een letterlijk levensgroot probleem dat al sinds begin vorige eeuw wacht op een oplossing. Wat Hamas heeft gedaan is gruwelijk en onacceptabel. En hoe los je zoiets op? Waar Israël met de vergeldingsacties waarschijnlijk al ruim in geslaagd is, is het opzetten van talloze kweekscholen voor Hamas onder de (overlevende) jeugd in Gaza. De wederzijdse haat wordt goed gevoed dezer dagen.