Duizenden rouwenden kwamen maandag samen in het Midden-Italiaanse stadje Terni, om Ilaria Sula naar haar laatste rustplaats te begeleiden. De 22-jarige student statistiek in Rome raakte op 25 maart vermist. Uiteindelijk zou haar ex-vriend, een jongeman van 23 jaar, bekennen dat hij haar met messteken had omgebracht, haar lichaam in een koffer had gestopt en aan de zuidoostelijke rand van Rome had gedumpt. „Vrouwen worden om futiele redenen vermoord. Gaat het zo voort, dan stevenen we af op een breuk in de samenleving: vrouwen en mannen, elk apart, omdat het vertrouwen compleet zoek is”, zei Giuseppe Sforza, advocaat van de familie Sula.
De moord was geen op zichzelf staand feit. Op 31 maart was in de Siciliaanse stad Messina ook al de 22-jarige studente biomedische laboratoriumtechnieken Sara Campanella vermoord. Ook Sara kende haar moordenaar, een 27-jarige medestudent. De twee kregen woorden bij een bushalte, waarop hij haar neerstak, te voet wegvluchtte en Sara liet doodbloeden op straat. Volgens Sara’s vrienden viel de jongeman haar al twee jaar lastig.
Beide moorden jagen een schokgolf door Italië en wakkeren de maatschappelijke discussie over femicide, vrouwenmoord, weer aan. Opnieuw, want ook de gruwelmoord op Giulia Cecchettin, wier leven op 11 november 2023 door haar ex-vriend met 75 messteken werd beëindigd, bracht in Italië al een golf van protest op gang. Haar moordenaar kreeg in december levenslang.
Femicide komt in elk land voor, ongeacht rang, stand of origine, maar in Italië wel opvallend vaak. In het Zuid-Europese land wordt gemiddeld elke drie dagen een vrouw vermoord, meestal in de familiaal-affectieve sfeer – de definitie die Italië voor femicide hanteert. Alleen vrouwen die vermoord worden door hun man of partner, ex, een vriend of een familielid worden als slachtoffer van femicide geregistreerd. Vorig jaar ging het om 99 vrouwen.
Gele kaart
Italië is zich bewust van het probleem. Het land pioniert met het systeem van de ‘gele kaart’. Een man die ongewenst gedrag tegenover een vrouw vertoont, kan door de politie op het matje worden geroepen en een formele waarschuwing krijgen. Dat kan tot een strafrechtelijke procedure leiden als de gelekaarthouder zijn gedrag niet bijstelt. De grote meerderheid van de mannen begrijpt die boodschap en komt daarna niet in aanraking met justitie.
Als reactie op de moorden op Ilaria en Sara wees de rechtse Italiaanse regering erop dat het aantal gelekaarthouders in Italië vorig jaar sterk is gestegen, én dat femicide in de toekomst een apart delict in de strafwet zal zijn, strafbaar met levenslang.
Vrouwenrechtengroepen werpen tegen dat meer repressie niet werkt. Zij vragen om meer preventie, ook in de vorm van seksuele en emotionele opvoeding op school. In Italië beslist elke school zelf of er aandacht wordt besteed aan deze thema’s, die geen officieel vak zijn.
De regering van Giorgia Meloni, die conservatieve waarden bepleit, lijkt niet snel van plan om een lans te breken voor seksueel onderricht. Minister van Justitie Carlo Nordio stelde dat het probleem bij „sommige etnische groepen” ligt, die een andere gevoeligheid jegens vrouwen zouden hebben. De minister verwees zo naar Ilaria Sula’s ex-vriend, die van Filippijnse afkomst is.
De centrum-linkse oppositie benadrukte dat veruit de meeste vrouwen in Italië door een Italiaanse man worden vermoord, en noemde de uitspraak een minister onwaardig. De kern van de zaak – hoe sommige mannen zich beter kunnen gedragen zodat vrouwen hen niet hoeven te vrezen – verdwijnt in de mediarel op die manier weer uit zicht.
Lees ook
Italië trekt een gele kaart voor geweld tegen vrouwen
