Opinie | Ik kan kiezen uit meerdere petten

Posted on June 20, 2025 by admin

Met een groepje buren spreken we over de toekomst, nu de technologische ontwikkelingen zo razendsnel gaan. Een buurvrouw, begin veertig met een vaste baan als juridisch adviseur, maakt zich zorgen over de snelle opmars van kunstmatige intelligentie (AI). Zij stelt dat de kans groot is dat haar baan binnen vijf jaar overbodig geworden is. Een angstig vooruitzicht. Ik wil haar geruststellen. Als het al zo’n vaart loopt dan kan zij toch andersoortig werk zoeken? Daar blijft genoeg van over.

Mijn optimistische zienswijze roept een vraag op: is het verstandig om in deze tijd van snelle veranderingen te investeren in één beroep, of is ‘banen stapelen’ beter? De helft van het gezelschap vindt, net als ik, een bredere ervaring op werkgebied belangrijk. Opvallend genoeg hebben mijn medestanders en ik twee overeenkomsten. We zijn allen zelfstandig. Nooit een vaste baan gehad; al een carrière lang bezig met het zoeken en organiseren van werkprojecten die altijd tijdelijk zijn. Onze tweede overeenkomst is onze leeftijd: we zijn een generatie ouder dan de veertiger met de vaste baan.

Ik vraag mij af of deze twee zaken van invloed zijn op wat ik ‘meerpettigheid’ noem. Een meerpettig persoon noem ik iemand die in meer vakgebieden actief is. Ik ben er zelf eentje. Mijn CV bevat een keur aan werkervaring op verschillende terreinen. Behalve schrijver ben ik ook ruimtelijk vormgever. En zo was ik meer dan vijfentwintig jaar werkzaam in de hondenopvang, werkte ik als paardentrainer en -instructeur, en begeleidde ik internationale dierentransporten per vliegtuig. Op evenementen en partijen kraakte ik oesters, ik maakte rekwisieten voor films en voorstellingen en ik was assistent-timmerman. Losse klussen die ik deed naast mijn opdrachten als ruimtelijk vormgever en later als schrijver, en soms nog doe.

Mijn meerpettigheid is uit pragmatisme geboren: als student op de kunstacademie moest ik bijverdienen om financieel te overleven. Die baantjes hadden vaak niets te maken met mijn vak-in-wording. Dat is als student makkelijk uit te leggen; het zijn baantjes voor het geld. Bijbaantjes die je ‘moet’ in plaats van ‘wilt’ en die na het afstuderen vervangen dienen te worden voor ‘echt’ werk in het vakgebied. Bij mij liep dat anders. Ik vond een aantal bijbaantjes zo leuk dat ik ze, naast vakgericht werk, bleef doen en er goed in werd.

Breed of diep?

Het heeft me veel opgeleverd. Ik heb geleerd mij in diverse kringen te bewegen. Door de brede ervaring heb ik een snel werkinzicht en is mijn aanpassingsvermogen vergroot. Het maakt dat ik op meerdere terreinen mijn geld kan verdienen en niet bang ben iets mij nog onbekends aan te pakken.

Een vaak gehoord bezwaar tegen het beoefenen van meerdere professies gaat over breedte en diepte. Wanneer je ‘breed’ opereert verhindert dat verdieping in het vakgebied. Dat is waar. In bepaalde professies. Het geldt voor banen die dusdanig gespecialiseerd zijn dat het onderhouden van de benodigde kennis alle beschikbare werktijd opeist. Maar ik denk niet dat díe banen over vijf jaar overbodig zullen zijn geworden. In tegenstelling tot die van mijn buurvrouw, tenminste, als dat werkelijk zo’n vaart loopt.

Maar met het ongemak van de mogelijkheid ervan in het achterhoofd, lijkt het goed de volgende vraag te stellen: is het verstandig te wedden op slechts één (werk)paard? Het antwoord daarop schuilt wellicht in een grotere vraag: wat heb je nodig om zonder (toekomst)stress en vooral met plezier te kunnen blijven werken tot je oud bent? Want ook de optrekkende pensioenleeftijd is een ontwikkeling om rekening mee te houden.

Sommige petten maken de drager ervan onzichtbaarder dan andere

Ik vraag het mijn ex-buurjongen. Hij is tegengesteld aan mij en mijn meerpettige buren: jong, nog geen dertig, met één vaste baan. Hij vertelt dat zekerheid een belangrijke motivator is voor hem en haast alle werkenden die hij kent. De jongere generatie wil zijn zaakjes op orde hebben; zij hebben al vroeg ideeën over hoe hun leven er uit moet zien. Die zekerheid wordt veiliggesteld door een vast contract. En door geld. Dat hoeft niet per se enorm veel te zijn, maar wel genoeg om je bestaan te kunnen boetseren naar je wensen. De vormgeving van je privéleven bepaalt je baan, ziet mijn ex-buurjongen. Niet andersom.

Dat klinkt logisch wanneer je denkt aan jongeren wier opleidingsniveau bepaald wordt door de slechte financiële en maatschappelijk omstandigheden waarin ze opgroeien; zij maken minder kans op een goed betaalde vaste baan. Maar mijn ex-buurjongen komt uit een welvarend nest. Ironisch genoeg bepaalt dat de hoogte van het benodigde salaris. Je wilt het niet slechter hebben dan je ouders, verklaart hij. Het leven dat zij leiden is te duur voor een onzekere baan.

Berekenend job-hoppen

Voor sommigen carrière-starters valt het tegen, het soort baan dat volgt op de studie. Hoogopgeleid belanden zij achter het bureau in een coördinerende rol, hun loonschaal is te hoog om het door hen verwachte veldwerk zelf uit te voeren. Dan gaan zij toch gewoon dat veldwerk doen, stel ik mijn ex-buurjongen voor. Hij schudt het hoofd. Hier toont zich het conflict tussen iets anders willen doen en het verlangen naar de zekerheid van een vast contract en een goed salaris.

Is er dan geen sprake van meerpettigheid bij zijn generatie? Dat is er wel degelijk, maar in een andere vorm. En met een andere naam: mijn ex-buurjongen spreekt van job-hoppen. Dat gebeurt vooral in dezelfde sector waarin de job-hopper al werkzaam is. Het is een veilige manier om gehoor te geven aan het verlangen de omstandigheden te veranderen wanneer de verveling toeslaat.

Het job-hoppen gebeurt nogal berekenend, vindt mijn ex-buurjongen. Zijn generatie heeft een maakbaarder leven dan de mijne, gelooft hij. Er wordt weinig aan het lot overgelaten. Dat heeft ook zijn mindere kanten. De voorgespiegelde ideale levens op de sociale media blijken vaker een illusie dan een haalbare werkelijkheid, is zijn ervaring.

Ook aan ouderwetse meerpettigheid kleven nadelen. Een meerpettig persoon kan op twee manieren bekeken worden. Als flexibele van-alles-kunner of als niet indeelbare keuzeweigeraar. Het blijkt lastig een persoon te duiden die op meerdere werkgebieden professioneel actief is. Je moet ‘iets’ zijn wanneer het over baan en carrière gaat. Iets eenduidigs, niet iets halfs. De flexibiliteit van de meerpettige ontbreekt nogal eens bij de beschouwer ervan. Die ziet maar één pet: degene die hij wil zien.

Dat kan ongemakkelijke situaties opleveren. Toen ik bij een boekpresentatie van een collega-auteur de zakelijk directeur van diens uitgeverij de hand schudde, was die ervan overtuigd dat hij mij kende. Dat klopte. Als schrijver, wist hij. Dat klopte niet. Waar de zakelijk uitgeefdirecteur mij van kende was zijn hond. Diezelfde ochtend had ik zijn teckel aangelijnd voor een dagje hondencrèche terwijl hij er in zijn ochtendjas naast stond. Hij kon de connectie niet leggen, hij keek ongemakkelijk. Ik kon hem geruststellen, hij was de enige niet. Enkele avonden eerder kraakte ik, niet herkend, oesters voor de festivaldirecteur met wie ik kort tevoren een vormgeversoverleg had.

Sommige petten maken de drager ervan onzichtbaarder dan andere.

Ouderwetse meerpettigheid of modern job-hoppen hebben een belangrijk voordeel, daarin kunnen mijn ex-buurjongen en ik elkaar goed vinden. Dat is de macht en kracht van breed georiënteerd zijn. Gelukkig kan dat tegenwoordig al voordat het werkende leven begint worden ontwikkeld. Bij interdisciplinaire studies worden perspectieven en inzichten uit verschillende vakgebieden met elkaar verbonden om tot diepere inzichten te komen, die moeten leiden tot uitvoerbare oplossingen van complexe problemen.

Wellicht geeft dit het antwoord op de vraag die een van de buren stelde tijdens ons gesprek over de toekomst. Wat moet je je kinderen adviseren om in onzekere omstandigheden je brood te kunnen verdienen? Leer over de grenzen van de disciplines heen. Zodat je later, met de verlangde zekerheid, toch meerpettig kunt zijn.

Opinie | Is vrede de weg?

admin
July 14, 2025
0

Agressie-oorlogDe ware reden van de Russische agressie is van een geheel andere orde

In zijn betoog voor vrede en de-escalatie (De geesten worden klaargemaakt voor een permanente mobilisatie, 11/7 ) probeert hoogleraar Willem Schinkel begrip te kweken voor het Russische optreden in Oekraïne. Schinkel redeneert vanuit het Russisch perspectief, maar rechtvaardigt dit een nietsontziende agressieoorlog? Is een dergelijke redenering niet een al te grote simplificatie van de werkelijkheid?

Poetin heeft verschillende keren verklaard dat de oorlog in Oekraïne geen territoriaal conflict is en ook niet het (eind)doel is van Rusland. Het gaat volgens Poetin om het omverwerpen van de Westerse wereldorde. De westerse liberale, decadente en democratische samenleving dient te verdwijnen. Zij vormt een bedreiging voor Rusland.

SpiritualiteitEr is geen weg naar vrede, vrede is de weg

Ik ben blij met de opinie van Willem Schinkel, die aangeeft dat de huidige militarisering een diepgaande spirituele crisis is van de (westerse) mens. Opnieuw wordt de angstige mens voortgestuwd door onwetendheid, zoals al eerder in de geschiedenis. Van individualisme en een kritische geest is helemaal geen sprake meer in het (digitale) domein van de hebzucht.

Massaal bewegen we dezelfde kant op, zelfs als die destructief en toekomstloos is. Die permanente mobilisatie wordt vergemakkelijkt door de digitale slavernij. Triest, verdrietig dat we onszelf nog steeds niet in de ogen durven kijken en kiezen voor vernedering van technologisch dogmatisme, door net te doen alsof milieuproblemen niet bestaan en hardnekkig het mantra te reciteren dat miljarden spenderen aan wapentuig daadwerkelijk vrede brengt. Terwijl ieder van binnen weet dat er geen weg naar vrede is, maar vrede de weg is! Dat vraagt moed en creativiteit en een kritische blik naar onze hele economisch culturele orde. Bijna onmogelijk nu we gewend zijn aan een ‘quick-fix’ voor bijna alles en eigen verantwoordelijkheid een vies woord is geworden.

Ook in deze krant wordt het Frans-Britse kernwapenpact „revolutionair” genoemd, terwijl het meer van hetzelfde is op de schaal van gevorderde domheid. Voor vrede is waakzaamheid nodig, geen droombeeld van quasi-stoere leiders die zelf nooit in de loopgraven zullen staan. Tijd voor een nieuwe pacifistische partij? In ieder geval voor veel meer tegengeluid tegen militaristische verspilling en voor geweldloze alternatieve en sociale verdediging.

Theo Koster Giethoorn

BedankjeMoeite om de koers recht te houden

Bij deze wil ik de heer Schinkel bedanken voor zijn mooie bijdrage aan de weekendbijlage van Opinie & Debat.

Het zijn verwarrende tijden en het kost mij als pacifist en gewetensbezwaarde militaire dienst (1971), moeite om de koers recht te houden. De bijdrage(n) van de heer Schinkel zijn een baken in een woelige zee, waarvoor mijn oprecht dank,

Peter Lucassen Oldenzaal

Nauwe blikHet is tijd voor de-escalatie

Dank, Willem Schinkel, eindelijk iemand die de hysterie rond de nieuwe wapenwedloop durft te betwijfelen.

Nederland was idolaat van de NAVO-conferentie: dat wij zoiets groots mochten organiseren. Onze goedlachse oud premier is niet voor niks NAVO-chef geworden. Zijn beruchte visieloosheid blijkt te hebben plaatsgemaakt voor een apocalyptisch wereldbeeld. Met zijn verbale trucs en geitenpaadjes bereikte hij optische eenheid zodat de narcistische autocraat Trump niet boos hoefde te worden. Ook het koningshuis werd ingezet om stroop te smeren. Willem-Alexander dronk ooit een pilsje met Poetin, nu ontbeet hij thuis in zijn paleis met Trump. Kortgeleden heeft hij letterlijk gezegd dat Nederland zich tot de tanden toe zou moeten bewapenen, een puur politieke uitspraak van onze monarch.

Schinkel heeft gelijk als hij constateert dat propaganda niet alleen door de tegenstanders wordt gemaakt.

De onvermijdelijke neergang van het Westen hoeft niet noodzakelijkerwijs gepaard te gaan met wapenwedloop en dus oorlog. Het is hoog tijd voor een op de-escalatie gerichte Europese politiek in plaats de doodlopende steeg naar een nieuwe wereldoorlog in te gaan.

Jan van Eeden Haarlem

VerantwoordelijkheidBel Poetin maar

In de opinie van Willem Schinkel staan enkele overwegingen ten behoeve van vrede, met name Oekraïne, die het overdenken waard zijn.

We moeten bedenken, stelt Schinkel, dat de geschiedenis van Rusland behelst: eeuwen van West-Europese pogingen om Rusland te veroveren. Niettemin moet Rusland vanzelfsprekend niet zijn verantwoordelijkheid ontlopen voor de oorlog in Oekraïne, schreef hij even daarvoor.

Ik raad Schinkel aan om Poetin te bellen en te zeggen: ik begrijp dat u liever geen nieuwe Napoleon of Hitler ziet die uw land binnenstormt. Maar als u nu even Oekraïne verlaat? Dan kunnen we het over vrede en de-escalatie hebben.

Rob Braat Best

Feminisme Wat oorlog brengt

De feministen waarschuwden na de Eerste Wereldoorlog dat het Verdrag van Versailles meer kwaad dan goed zou doen. Ze kregen gelijk. Wat als de Franse en Engelse mannen die aan de macht waren naar de vrouwen hadden geluisterd? De internationale vrouwenbeweging had onder haar eigen leden gezien wat oorlog teweegbracht bij onschuldige burgers.

Ja, pacifisme is belangrijk, evenals diplomatie en bescherming.

Vrede vraagt om vredesretoriek. De nadruk van de media op onbenulligheden tijdens de NAVO-top, door Willem Schinkel beschreven, zie ik in die categorie. Niet vervreemdend, maar wat mensen graag horen en lezen wanneer ze zich veilig voelen.

Laila Hassouna-Jansen Tilburg

Klik op het vinkje naast ‘Ik ben geen robot’

Overrompelende SZA imponeert in headlinershow met Kendrick Lamar

admin
July 14, 2025
0

Het gebeurt niet vaak dat twee popsterren van het formaat Kendrick Lamar en SZA samen op wereldtournee gaan. Een in het oog springend voorbeeld was de Watch The Throne-tour van Jay Z en Kanye West in 2011; twee van de succesvolste hiphopartiesten in absolute topvorm in een concert dat op het gebied van schaal, stijl en scenografie muzikaal en visueel overdonderde.

Zó magisch als toen werd het zondag niet in de Arena, op de Nederlandse halte van Kendrick Lamar en SZA’s Grand National Tour; de lucratiefste wereldtour met twee headliners uit de popgeschiedenis. Maar het blijft wel een goed concept. De gedreven rapper-van-zijn-generatie Kendrick Lamar en de streamingrecordbrekende singer-songwriter SZA, die beiden op hetzelfde platenlabel naam maakten, lieten in 9 aktes en 2,5 uur zowel solo als gezamenlijk 55 nummers horen in een show vol vaart en dynamiek.

Knallend uit de startblokken

Het concert vloog knallend uit de startblokken met een openingsblok vol rauwe westkustkrakers van een intens rappende Lamar. Omringd door zwart-witbeelden en geruggenteund door geweldig op de beats meegolvende dansers vuurde hij de teksten van nummers van zijn recente album GNX watervlug en superieur beheerst af. In ‘wacced out murals’ werd hij gesteund door een diep dreunende kickdrum, in ‘squabble up’ door schmierend pompen, in ‘tv off’ door galmende staccato-funk.

Bij het eerste blok van de kleurrijke en veelzijdige zangeres SZA, eerst nog samen afgetrapt met het duet ‘30 for 30’, maakte het grootstedelijke decor plaats voor uitbundig natuurschoon. SZA’s dansers waren uitgedost als bevreemdende insecten die in afgemeten en lome, gesynchroniseerde bewegingen hun sensuele paringsdansen uitvoerden – met de gloedvol uithalende topzangeres als hun kloppend middelpunt.

Zowel muzikaal als visueel was er voortdurend die afwisseling tussen de groovende, vaak tot de essentie gestripte westkustrap van Lamar en de weelderige, intiem-openhartige sets van SZA.

Zo eindigde het tweede blok van Lamar met ‘man at the garden’, waarop hij kalm en in een verhalende cadans rapte, gehurkt op de motorkap van de Buick Grand National X waarnaar hij zijn recente album en deze tour vernoemde. Om daarna meteen over te gaan naar het geluid van kwetterende vogeltjes en een stevig rockend, vlammend gezongen ‘Scorsese Baby Daddy’ van SZA, omringd door beelden van lustrijk natuurgroen. Het vormde de aftrap van een hoog energiek blok door de krachtig soulvol zingende en over de podiumvloer kronkelende SZA, inclusief gierende gitaristen en omhoogschietende showvlammen.

Nadeel van een double bill met sterren van dit formaat is dat een voetbalstadion haast onontkoombaar wordt. Het leidde ook in de Arena tot gebrekkige zichtlijnen voor het publiek, dat zich vaak in kronkels moest wurmen om een glimp van de performers op te vangen. En tot een galmend, te schel en vlak geluid, dat voor muziek vol diepe lage tonen en opzwepende elektronische nuances niet ideaal is.

SZA maakte de meeste indruk. Op het podium zoog ze voortdurend alle aandacht naar zich toe, of ze nou als vlinder door de lucht zweefde, een gigantisch mechanisch insect bereed, baldadig over het podium zwierde of in de erotische omstrengeling van een van haar achtergronddansers verdween. Lamar had er meer moeite mee de energie constant op niveau te houden, en slaagde daar ook minder goed in dan tijdens zijn vorige grote albumtour.

Maar de co-headlinershow bood wel de speciale mogelijkheid de twee normaal solo toerende zwaargewichten ook hun duetten live te zien uitvoeren. Zo klonk er een beziel(en)de versie van ‘All The Stars’ – in een stadion vol stemmige telefoonlichtjes.

Nadat Lamar met zijn aan rivaal Drake gerichte strijdlied ‘Not Like Us’ het publiek tegen het stadiondak aan had laten springen, klonken de duetten ‘luther’ en ‘gloria’ als uitsmijters, waarin de zangeres en de rappende meesterverteller hun contrasterende werelden met broeierige, aanstekelijke chemie samenbrachten.

Een sprintje over het strand, en dan hup de boot in: de toekomst van het olympische roeien ligt op zee

admin
July 13, 2025
0

Na een felle sprint van zo’n 50 meter door het mulle strandzand springt Erwin Wiltenburg (21) in zijn roeiboot, die in de branding wordt vastgehouden door twee helpers. Terwijl de golven tegen zijn boot klotsen, slalomt hij 250 meter de zee op. Daarna roeit hij in een zo recht mogelijke lijn terug, om op het strand nóg een sprintje te trekken naar de finish.

Badgasten die net met hun strandbal en handdoekje aan komen, kijken verbaasd naar wat zich op zee afspeelt. Surfers zijn ze hier wel gewend. Maar roeiers?

Coastal rowing, ofwel kustroeien, is een sport in opkomst. In 2028 staat het onderdeel Beach Sprint voor het eerst op het programma bij de Olympische Spelen van Los Angeles. Om in LA kans te maken op goud doet de Nederlandse roeibond nu al kennis en ervaring op. Maar hoe doe je dat in een sport die tot voor kort door een enkeling werd beoefend?

Trainen op het IJmeer

Op de woensdagochtend voor het NK zitten bondscoaches Bjorn van den Ende (39) en Ronald Florijn (64) op een snelle rib op het IJmeer. Naast hen liggen skiffeurs Janneke van der Meulen (38) en Martine Veldhuis (28) in hun roeiboot. „Light, bouwen, ja!”, roept Van den Ende hen toe. Twee minuten lang beuken de roeisters voluit tegen de golven in.

De haven van Muiden, en dus niet een kustplaats, vormt de uitvalsbasis voor de bondstrainingen van de kustroeiers. Dat is logischer dan je zou denken, legt Van den Ende uit: Muiden is makkelijk te bereizen vanaf de Amsterdamse Bosbaan, waar het olympisch trainingscentrum staat, en op het IJmeer is genoeg golfslag om te kunnen trainen. Alleen een strand voor het sprinten ontbreekt nog.

De vijf mannen en drie vrouwen die de bondscoaches onder hun hoede hebben, zijn nu nog meer een trainingsgroep dan een echte selectie. Alleen Van der Meulen is specialist in het kustroeien. Zij maakte al in 2018 haar debuut op het WK in Canada en werd in 2023 wereldkampioen op de beach sprint.

Na een sprint over het strand springen de ‘kustroeiers’ (hier Owen Knowles) in de roeiboot, die wordt vastgehouden door helpers. Foto Olivier Middendorp

Voor de rest zijn het roeiers die interesse hebben in de nieuwe discipline, maar nog niet weten of ze zich er ook in willen specialiseren. „Aan ons om de discipline te verkopen”, zegt Florijn. Neem Veldhuis, die op de Spelen van 2024 in Parijs nét een bronzen medaille miste in de dubbeltwee. „Ik loop nu coschappen en kan daardoor niet het programma van de bond volgen”, zegt ze. „Dit is een leuke uitdaging”.

Op het IJmeer werken Van der Meulen en Veldhuis hun laatste training af voor het NK. Met sprintintervallen simuleren ze het knock-outmodel van de wedstrijd. In een tijdsbestek van een uur moeten ze zondag twee rondes overleven, en dan nog genoeg energie overhouden om hun tegenstander in de finale te verslaan. „Snel herstellen is door de wedstrijdopzet belangrijk”, legt Van den Ende uit. „Ook dat moet je trainen”.

Olympische nummers

In het zonnige Scheveningen vindt dit weekend voor de tweede keer het NK plaats, met op zondag de drie nieuwe olympische nummers: de skiff (eenpersoonsroeiboot) bij de mannen en vrouwen, en de gemengde dubbeltwee. Op het strand is de sfeer relaxed. Wie niet roeit, kijkt onderuitgezakt in een strandstoel toe naar hoe andere deelnemers het doen.

Bij de mannen pakt Wiltenburg de nationale titel. Het zijn zware omstandigheden, zegt hij. „De golven zijn hoog, ze hebben veel impact op de boot. Je moet de hele tijd je koers aanpassen.”

Dan is het de beurt aan de vrouwen, met titelverdedigster Van der Meulen en Veldhuis. Beiden overleven de kwartfinale, waardoor ze elkaar in de halve finale tegenkomen.

Daarin gaat het helemaal mis voor Van der Meulen: ze raakt op de terugweg gedesoriënteerd en roeit de verkeerde kant op. Als ze ontdekt dat ze mis zit, is het al te laat. Bij haar corrigerende manoeuvre botst ze ook nog eens op Veldhuis, die rustig blijft en naar de finale gaat.

Zoektocht naar talent

Maar liefst vier gouden, drie zilveren en een bronzen medaille sleepte de Nederlandse roeiploeg vorig jaar binnen bij de Spelen van Parijs. Roeitalent is er genoeg, maar hoe zouden zij het doen bij het kustroeien? Zouden de disciplines in LA te combineren zijn?

Om dat uit te vinden selecteerden de bondscoaches meerdere olympiërs om een maand na de Spelen mee te doen aan de WK Coastal Rowing. Zo stonden onder meer Karolien en Finn Florijn, kinderen van bondscoach Ronald en gouden medaillewinnaars in Parijs, bij het WK aan de start. Bij het niet-olympische onderdeel Endurance ging het de Nederlandse roeiploeg nog goed af, maar bij de Beach Sprint leerden de coaches een belangrijke les: „Die combinatie kan niet”.

De roeiers slalommen langs een parcours op zee en gaan dan in een zo recht mogelijke lijn terug naar het strand. Foto Olivier Middendorp

De bond moet dus specialisten opleiden. Daarvoor kijken de coaches naar roeiers als Veldhuis, die tot nu toe pas „tien tot vijftien keer” op golvend water roeide en nog geen besluit nam over haar toekomst. Ook hopen ze roeiers te kunnen verleiden die vermoedelijk net te kort komen voor een olympische medaille bij het traditionele roeien. „Hen moeten we overtuigen dat ze bij het kustroeien wel die kans hebben”, zegt Florijn. In 2026, twee jaar voor de Spelen, willen de coaches een vast team hebben.

Voor nieuwkomer Veldhuis is de discipline nog een ontdekkingstocht. „Je moet flexibel zijn, rustig blijven als je vast komt te liggen in een golf.” Dat is niet altijd makkelijk, zegt ze. „In de kwartfinale maakte ik nog een extra slag bij het strand en sloeg ik om toen de golf brak. Ik was zo verzuurd, dan lukt het soms niet meer om helder na te denken.”

Bij specialiseren hoort ook kunnen sprinten door zwaar zand, maar dat wordt door de Nederlanders nog weinig geoefend, zegt Van der Meulen. „Je kan er absoluut een wedstrijd op verliezen. Dat is mij vorig jaar op het EK overkomen. Het is echt een belangrijk onderdeel.” Bovendien kan het gebeuren dat je met je boot compleet verkeerd uitkomt op het strand, waardoor de te rennen afstand nog langer wordt.

Gelijkheidsideaal

De Beach Sprint-onderdelen komen in 2028 op de Spelen in LA als vervanging van het lichte roeien – het aantal olympiërs mag namelijk niet stijgen. Door de korte sprintraces is het een attractieve sport om te zien. Ook moet de sport inclusiever zijn.

Dat zit zo: anders dan bij het traditionele roeien stelt de wedstrijdorganisatie de boten beschikbaar. „Geld maakt medailles”, zegt Van den Ende, wijzend op de tienduizenden euro’s die de beste olympische boten kosten. „Die ongelijkheid wil het kustroeien een klein beetje wegnemen. In deze discipline hoef je eigenlijk alleen met je roeipakje naar de start te komen.”

Op het strand trekken de roeiers nog een sprintje naar de finish. Foto Olivier Middendorp

De gevolgen merkt Van den Ende op internationale toernooien. „Je ziet echt andere landen dan bij het vlakwaterroeien.” Waar bij het traditionele roeien landen als Duitsland, Italië en het Verenigd Koninkrijk de dienst uitmaken, zijn er nu deelnemers uit landen als Vanuatu en de Bahama’s. „Die roeien sowieso al in de haven en hebben geen vlak water, daarvoor zouden ze naar het buitenland moeten. Strand hebben ze genoeg, dus het is een logische keuze”.

In Scheveningen is het tijd voor de finale, waarin Veldhuis een andere olympiër treft. Marieke Keijser, winnaar van brons in Tokio, blijkt net te sterk. „Maar ik ben hier heel blij mee”, lacht ze. Van der Meulen eindigt als derde en kan haar mislukte race inmiddels relativeren: „Ik ging als een speer en verlies echt van mezelf. Maar ik heb superhard geroeid en snelle tijden neergezet.”

Bondscoach Florijn heeft de hele middag in zee gecoacht en boten vastgehouden. Met een nat shirt loopt hij over het strand. Op termijn verwacht hij dat het kustroeien uitgroeit tot mondiale sport. „Twee derde van de wereld bestaat uit zee. Kustroeien is aantrekkelijk om naar te kijken en toegankelijker. Op de Spelen zal het uiteindelijk grotendeels in de plaats komen van het klassieke roeien. Dat gaat gewoon gebeuren.”