De verkiezingen zijn voorbij; de gewone mensen hebben gewonnen en de linkse elite heeft verloren. Dat is natuurlijk heel vervelend voor die tweede groep, maar die heeft het er ook wel naar gemaakt. Dat komt ervan als je denkt dat je beter bent dan een ander. Het beste zou zijn als de elite zich terugtrekt in een donker hoekje en zich daar verder stilhoudt, maar misschien is dat niet eens nodig.
De elite kan zich ook gewoon aanpassen aan de nieuwe tijd en eindelijk eens normaal gaan doen. Toegegeven, dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Normale mensen zeggen gewoon waar het op staat, zoals: „Al die buitenlanders worden maar binnengehaald en krijgen een uitkering en een huis, terwijl onze eigen mensen niet rond kunnen komen en geen dak boven hun hoofd hebben.”
Natuurtalent
De zogenaamd ‘hoogopgeleiden’ hebben er moeite mee zich zo helder uit te drukken, want dat hebben ze op de universiteit niet geleerd. Gelukkig is daar iets aan te doen. Ook al ben je geen natuurtalent, normaal doen – of nog beter: normaal zijn – kun je leren. Daarvoor is geen dure cursus nodig, want dat zou per slot van rekening weer elitair zijn. Hierbij enkele aanwijzingen om voor normaal te kunnen doorgaan.
Je moet om te beginnen het twijfelen afleren. Twijfel is alleen maar een excuus om geen knopen door te hoeven hakken. Normale mensen weten echt wel wat deugt en wat niet. Mocht een beslissing verkeerd uitpakken, dan is er altijd wel iemand die we daarvan de schuld kunnen geven. Dat kunnen degenen zijn die ons verkeerd hebben geadviseerd, degenen die ons niet op tijd hebben gewaarschuwd, degenen die ons hebben tegengewerkt of degenen die van een perfect plan een puinzooi hebben gemaakt. Als er echt geen schuldigen te vinden zijn buiten onszelf, dan kunnen we altijd nog zeggen dat we naar de toekomst moeten kijken en niet moeten blijven hangen in het verleden.
Verder is het nutteloos om je af te vragen hoe iets precies in elkaar zit: daar hebben wij niets aan. De meeste dingen zijn veel ingewikkelder dan zo op het eerste gezicht het geval lijkt, en als je dat allemaal zou moeten uitzoeken leidt dat uiteindelijk alleen maar tot genuanceerde oordeelsvorming. Dat levert weer onduidelijkheid op, en daar houden de mensen niet van. Dat betekent niet dat wij geen vragen mogen stellen. Integendeel, het is juist heel goed om kritische vragen te stellen, bijvoorbeeld over wie er de schuld van zijn dat er van alles misgaat. In zulke gevallen gaat het slechts om retorische nieuwsgierigheid, want het antwoord is niet van belang.
Lees ook
Politiek bedrijven op basis van ‘gezond verstand’ is het laatste wat we nodig hebben
Het grootste probleem van de elite is dat zij de neiging heeft over van alles en nog wat na te denken. Men vraagt zich bijvoorbeeld af of een bepaald beleidsvoorstel uitvoerbaar is dan wel ongewenste neveneffecten kan hebben, maar dat boeit helemaal niemand. Wetenschappers willen graag alles doorrekenen en in getalletjes vastleggen, maar dat staat veel te ver van de mensen af. Bovendien is wetenschap ook maar een mening. Normale mensen gebruiken gewoon hun gezond verstand. Die hebben de zogenaamde deskundigen niet nodig.
Lees ook
De onderbuik krijgt eerder de zendtijd
Echter er zijn wel dingen die je nog moet leren om echt normaal te worden. Verontwaardiging bijvoorbeeld. Alles wat niet bevalt dient te worden opgevat als een persoonlijke belediging. Daarbij is de aard van de misstand (asielzoekers, prijsstijgingen, het weer) en de mate waarin we daar zelf last van hebben van geen enkel belang. Wij hebben immers het volste recht om ons over wat dan ook ontzettend kwaad te maken. En oplossingen interesseren ons niet. Wij hebben al genoeg aan ons hoofd.
Zoals bekend is het volume van de onderbuik veel groter dan de inhoud van de hersenpan. Het is dan ook geen wonder dat het gezonde verstand bij normale mensen eerder gezocht moet worden in deze warmbloedige omgeving, direct onder het hart, dan in de steriele grijze massa die slechts tussen de oren zit. Het gezonde verstand zegt ons dat het helemaal niet nodig is ingewikkelde kwesties (klimaatverandering, stikstof, discriminatie, Europa) tot op het bot te ontrafelen en vervolgens allerlei regeltjes op te stellen waar normale mensen alleen maar last van hebben. Wij weten immers ook zo wel dat het allemaal flauwekul is. Dat voelen wij aan ons water.
Lees ook
Tijd voor een progressieve volkspartij, de democratie staat op het spel
Misvatting
Tot slot is het goed te onthouden dat het een wijdverbreide misvatting is dat men verstand zou moeten hebben van zaken waarover men een mening heeft. In een democratie is iedere mening even belangrijk, ongeacht de vraag of men zich in de achtergronden heeft verdiept. Waarom zou je een mening trouwens moeten onderbouwen met feiten? Wanneer wij commentaar geven op de gang van zaken gaat het immers niet om de ‘waarheid’, maar om de vraag of wij er iets aan hebben. Mocht de een of andere wijsneus vragen waar onze beweringen dan wel op gebaseerd zijn, dan kunnen we altijd zeggen dat de feiten algemeen bekend zijn, en dat iedereen dat toch wel weet.
Met deze richtlijnen moet een heel eind te komen zijn. De elite kan nu net doen of ze bestaat uit heel normale mensen en zich ongemerkt onder de massa begeven. Die massa kunnen zij vervolgens voor hun karretje spannen en zo zullen ze uiteindelijk weer de macht overnemen. En dan maken zij wel weer uit wat normaal is.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data124899764-b6c579.jpg|https://images.nrc.nl/TXeGnuiSGtciwbhAVBIngO5hcR4=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data124899764-b6c579.jpg|https://images.nrc.nl/zAHoFDb2X2CETuJRDRTWxESPRzc=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data124899764-b6c579.jpg)
