Het is verbazingwekkend dat Chinese politieagenten binnenkort kunnen deelnemen aan gemeenschappelijke patrouilles in de straten van Hongarije, zoals het Hongaarse ministerie van Binnenlandse Zaken deze maand bevestigde. Volgens een deal met het Chinese ministerie van Staatsveiligheid zullen agenten uit beide landen patrouilleren in gebieden met grote aantallen toeristen. Dit zal, volgens het ministerie, „de samenwerking versterken op gebieden als terrorismebestrijding, bestrijding van grensoverschrijdende criminaliteit, veiligheid en capaciteitsopbouw op het gebied van wetshandhaving”. Er wordt gevreesd dat het motief van de Chinese regering eenvoudiger is: het in de gaten houden van hun achterban in Europa, met name dissidenten.
De deal past in het beleid van premier Viktor Orbán, die de betrekkingen met Beijing gestaag aanhaalt. In een tijd waarin de EU en de VS waarschuwen tegen een te grote afhankelijkheid van een steeds autoritairder China, heeft Orbán zijn belofte om een ‘Oostelijke Opening’ in het Hongaarse buitenlands beleid uit te bouwen en de meest betrouwbare partner van Beijing binnen de EU te worden, nog eens bevestigd.
Belt and Road Initiative
In oktober was Orbán de enige EU-leider die de top van China’s Belt and Road Initiative (BRI) (China’s plan om te investeren in wereldwijde infrastructuur) bijwoonde, waar hij gesprekken voerde met de Chinese president Xi en Vladimir Poetin. Tijdens Xi’s ambtstermijn, zo beweerde Orbán in de Chinese hoofdstad, waren de betrekkingen tussen de twee landen „naar een hoogtepunt gestegen”.
De diepgang van deze samenwerking mag niet worden onderschat. Hongarije heeft herhaaldelijk verklaringen van de EU geblokkeerd of vertraagd die kritisch waren over China, met name over de mensenrechten in Hongkong. Orbán heeft tegelijkertijd Chinese bedrijven warm gemaakt om zich in Hongarije te vestigen.
De Chinese fabrikant van technologie en batterijen CATL, die nauwe banden heeft met de Chinese Communistische Partij, heeft plannen om een batterijenfabriek van 7,3 miljard euro te bouwen in Hongarije. De Chinese elektrische autogigant BYD kondigde aan dat het bouwt aan haar eerste Europese autofabriek in Hongarije. De grootste logistieke- en productiebasis van telecommunicatiebedrijf Huawei buiten China bevindt zich in Hongarije.
Een van de paradepaardjes van het BRI, de Boedapest-Belgrado spoorweg, loopt door Hongarije. Het is een project dat veel vertraging heeft opgelopen en controverse heeft veroorzaakt vanwege de naar verluidt hoge kosten en een besluit van het Hongaarse parlement om details over het project geheim te houden. De aanleg van de spoorweg wordt voornamelijk gefinancierd met een Chinese lening.
Het spoorwegproject is een voorbeeld van hoe corruptie de belangrijkste drijfveer is van Orbáns China-beleid.
Schone technologieën
Hongarije onder Orbán zal daarom waarschijnlijk een obstakel blijven als het gaat om gezamenlijke EU-besluitvorming die gericht is op het tegengaan van de groeiende wereldwijde invloed van China.
In de EU, die bij de lidstaten heeft gelobbyd om hun risico’s te verlagen en zich in bepaalde gevallen los te koppelen van Beijing, zou er bezorgdheid moeten zijn over de manier waarop bepaalde investeringen worden gebruikt om een steeds ondemocratischere regering overeind te houden.
Dit geldt met name voor de levering van ‘schone technologieën’, een terrein waarop China domineert. In Hongarije en Polen is er een wedloop gaande om Europa’s overstap naar elektrische voertuigen te leiden. Dit heeft een klimaat gecreëerd waarin buitenlandse directe investeringen actief worden geworven door beide regeringen.
Lees ook
Overcapaciteit in productie zonnepanelen, Chinese fabrikant ontslaat duizenden
In het geval van Polen is de afhankelijkheid zodanig dat 70 procent van de zonnepanelen van het land nu in China worden geproduceerd. Hoewel dit begint door te sijpelen in de nationale discussie, lijken slechts weinigen, buiten de kringen van experts, zich zorgen te maken over het dubbelspel dat hier wordt gespeeld, gezien de rol van Beijing als een facilitator van de Russische agressie aan de grenzen van Europa.
Corruptie
De realiteit is dat we, zonder passende maatregelen, snel een punt naderen waarop grote delen van Midden- en Oost-Europa het risico lopen te moeten buigen voor Chinese eisen. De gevolgen van een dergelijke afhankelijkheid moeten ook niet uitsluitend door een lokale bril worden bekeken. Afhankelijkheid van China zal de toekomstige levensvatbaarheid van de Europese markt ondermijnen en op lange termijn ter discussie stellen, gezien de staat van dienst van Beijing op het vlak van uitholling van regelgeving en het voeden van corruptie.
Het huidige gedrag van Hongarije – een land dat zich al in een neerwaartse democratische spiraal bevindt – en zijn buurlanden zou een waarschuwing moeten zijn voor EU-leiders. De afhankelijkheid groeit, wees scherp op de schade die in Europa kan worden aangericht door het oprukken van China.
Lees ook
‘Trump, China en Poetin schudden Europa nu wakker. Maar Europeanen zouden liever nog even doorslapen’
