In de nasleep van het interview van voormalig Fox News-presentator Tucker Carlson met de Russische president Vladimir Poetin sprak de hele westerse wereld over de milde aanpak van Carlson, de gezondheid van Poetin (wat tikte hij raar met zijn been) en de niet te volgen geschiedenislessen die de president orakelde om de Russische inval in Oekraïne te verdedigen. Maar in Polen gaat het enkel en alleen over de paar zinnen die Poetin uitsprak over hun land.
Zo beweerde Poetin tijdens het interview dat Polen zelf de inval van nazi-Duitsland in 1939 had uitgelokt; dat de Sovjet-Unie na de Tweede Wereldoorlog Polen terugkreeg omdat het daar historisch gezien recht op had; dat Oekraïne een kunstmatige creatie is en ga zo maar door.
In een reactie kwam het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken de ochtend na het interview met een factcheck. De ‘tien leugens van president Vladimir Poetin over Polen en Oekraïne die niet werden weerlegd door Tucker Carlson’ – heet het persbericht. Daarin weerlegt Polen de uitspraken van Poetin met een korte maar duidelijke uitleg. Slechts 635 woorden hebben ze ervoor nodig.
‘Nuttige idioten’
Maar bij een statement van het ministerie bleef het niet. Voorzitter van het parlement en – waarschijnlijk – toekomstig-presidentskandidaat Szymon Holownia noemde Carlson een „nuttige idioot” – de titel die westerse propagandisten van de Sovjet-Unie tijdens de Koude Oorlog kregen. Daarmee kwam hij er beter vanaf dan Poetin, die hij „een leugenaar, moordenaar en internationale terrorist” noemde. Volgens Holownia heeft een vierdeklasser op de basisschool meer kennis van de geschiedenis in de regio dan Poetin.
Lees ook
Poetin biedt Carlson ‘geschiedenisles’ en veel onweersproken propaganda
Do Rzeczy kopte over „absurde” uitspraken van Poetin, het linkse weekblad Newsweek vond zijn woorden „schokkend” en internetplatform WPsprak van een „verontrustende” boodschap.
Ook buiten Polen werd de valse geschiedschrijving van Poetin opgepakt. Historicus en kenner van de regio Timothy Snyder wijdde zijn nieuwsbrief aan een pagina’s lang betoog, met voetnoten, om Poetins beweringen omver te werpen.
Angstsentimenten
Eenmaal de schok te boven, blijken de woorden van Poetin toch te resoneren. In plaats van Poetins uitspraken neer te zetten als een absurd betoog van een 71-jarige dictatoriale leider – die zeker een fascinatie heeft voor geschiedenis maar alleen in zijn eigen gevormde geschiedenis – en er verder geen aandacht meer aan te geven, klinken steeds meer waarschuwingen in Polen voor de gevolgen van Poetins denkbeeld.
Zo waarschuwt de Russische politicoloog Ivan Prieobrazjenski in het linkse Gazeta Wyborczavoor een daadwerkelijke aanval op Polen. „Theoretisch is een aanval op elk moment mogelijk”, zegt hij. „Uit zijn uitspraken over Polen en Letland blijkt duidelijk dat hij niet van plan is in Oekraïne te blijven.”
Deze woorden zijn een bevestiging van de angst die veel Polen voelen. Ook al zit Polen bij de NAVO, ook al heeft het land binnenkort het grootste leger van de Europe Unie, ook al zijn de Polen door-en-door anti-Rusland, een toekomstige aanval van Rusland op Polen nemen ze bloedserieus.
En zo voedt het interview van de opruiende talkshowhost Tucker Carlson met de president van Rusland toch de angstsentimenten in Polen. En of er over Poetins versie van de geschiedenis nou sprake is van een debat in Polen? Tot dusver is er geen Pool te bekennen die de woorden van Poetin verdedigt. Zijn de Polen het toch ergens unaniem over eens in het gepolariseerde land, waar de geschiedenis vaak een instrument is van de politiek.
