N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Mijn vader is digibeet. Zo kreeg ik een serie appjes met cijfers. Ik vroeg om opheldering. „Is niet voor jou”, appte hij. Ik realiseerde me dat hij onze chat gebruikte als notitieblok voor meterstanden, omdat hij niet begrijpt dat daar ook gewoon een notitieapp voor bestaat. Erger dan dit kon het niet worden. Dacht ik. Tot ik een appje van mijn stiefmoeder kreeg. Op de foto: mijn vader op kantoor die een monitor op zijn kant heeft gezet omdat hij niet weet hoe hij de tekst op het scherm kan draaien.
Amber Vorstenbosch
Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]
Een voormalige agent in de Verenigde Staten heeft 33 maanden celstraf gekregen voor het gebruik van buitensporig geweld tijdens een nachtelijke huiszoeking waarbij de zwarte vrouw Breonna Taylor in 2020 werd doodgeschoten. De oud-agent, Brett Hankison, is in november vorig jaar al schuldig bevonden voor het gebruik van excessief geweld.
Taylor en haar vriend Kenneth Walker lagen te slapen toen agenten haar appartement binnenvielen in verband met een drugszaak waarin Taylor’s ex-vriend werd verdacht. Die woonde zelf niet in het appartement. De agenten forceerden met een stormram de deur en zeiden niet dat ze van de politie waren. Walker dacht daardoor dat er ingebroken werd en loste een schot, waarop de agenten meerdere keren terugschoten en Taylor vijf keer raakten.
Oud-agent Hankison raakte Taylor niet, maar vuurde tien kogels door het raam en de glazen van de schuifdeur. Zijn kogels raakten niemand, maar kwamen wel terecht in het appartement van de buren waar een jong kind woonde. In november werd Hankison vrijgesproken van de aanklacht dat hij buitensporig geweld had gebruikt tegen de buren van Taylor.
Een jaar daarvoor werd zijn zaak geseponeerd; de jury kon het toen niet eens worden over de aanklachten. In 2022 werd hij nog vrijgesproken. Bij haar veroordeling zei de federale rechter dat het „ongepast” zou zijn om geen gevangenisstraf op te leggen en dat ze „geschokt was” dat er niet meer mensen gewond raakten door de blinde schoten van Hankison.
Hankison is de eerste persoon die veroordeeld is in de Taylor-zaak. De anderen agenten, wiens kogels Taylor doodden, zijn niet aangeklaagd. Volgens de openbaar aanklager waren hun schoten gerechtvaardigd omdat Walker de eerste was, die begon met schieten.
Say her name
De dood van Taylor en die van George Floyd twee maanden later, leidde tot grootschalige Black Lives Matter-protesten. De slogan say her name was wereldwijd te horen bij protesten. Na afloop van de zaak schreeuwde de advocaat van Taylors familie say her name, waarop de menigte voor de rechtszaal luidkeels „Breonna Taylor” schreeuwde.
In mei dit jaar maakte het Amerikaanse ministerie van Justitie bekend meerdere rechtszaken die in de nasleep van de Black Lives Matter-protesten werden aangespannen, stop te zetten. „Federaal micromanagement van lokale politie zou een zeldzame uitzondering moeten zijn en geen standaardpraktijk” schreef het ministerie toen. Met haar oordeel heeft de federale rechter de aanbeveling van het ministerie van Justitie om Hankison geen celstraf te geven, verworpen. Taylors familie kreeg eerder een schadevergoeding van zo’n 10 miljoen euro.
De wielrenners van de Tour de France rijden vandaag de Mont Ventoux op.Die legendarische berg werd voor sportredacteur Thijs Niemantsverdriet een vijand. In een ultieme poging zijn persoonlijke record te verbeteren, kwam hij zichzelf tegen. En zag hij hoe de wielersport ook voor recreanten onder druk van data en sociale media is veranderd.
Het staat nog niet in het woordenboek maar ‘femicide’ bestaat. Het is vrouwenmoord, gepleegd door een partner of ex-partner. En vaak liggen er al verschillende klachten bij de politie of Veilig Thuis over de dreiging die uitgaat van die partner. Het is een luguber patroon, dat vorige week opnieuw het leven lijkt te hebben gekost aan twee vrouwen.
Ongeveer elke twee weken wordt in Nederland een vrouw door een (ex-)partner om het leven gebracht, blijkt uit de Femicide Monitor van de Universiteit Leiden. Van de 448 vrouwen die van 2014 tot en met 2024 werden gedood, kwam 60 procent van de zaken als femicide in de boeken. 100 procent van de daders, staat er, is man.
Vorige week gebeurde het naar het zich laat aanzien twee keer. Eerst in Gouda, waar de 53-jarige Driekus K. zijn 39-jarige ex-vrouw doodschoot op straat. Hij had, zo blijkt, al eens dertien jaar in detentie gezeten wegens poging tot doodslag op een andere ex. Zijn werkwijze verschilde volgens het verslag van een ooggetuige amper: ook in Gouda verschuilde hij zich, droeg hij een verrekijker en vuurde hij kogels af op zijn ex die met haar kinderen over straat liep.
Een paar dagen later werd een 38-jarige vrouw in het Brabantse Vlijmen gedood in haar woning in het bijzijn van een klein kind; de politie arresteerde die dag haar vriend.
Dreigende femicide is, net als kindermishandeling en huiselijk geweld, niet altijd makkelijk te zien of te voorspellen. Je moet het wíllen zien en er werk van maken zoals burgemeester Huri Sahin van Rijswijk al twee jaar probeert te doen. Ze riep na twee gevallen van femicide in haar gemeente alle vrouwen op haar te mailen, als ze door hun partner of ex-partner in angst leven. Ze kreeg zestig berichten waarvan twintig „zeer urgente”. In een interview eind vorig jaar vertelde ze dat ze na een gesprek met een angstige vrouw die door haar man werd bedreigd, de politie er zelf bij haalde. De vrouw had tot dan toe te weinig hulp gekregen. „Ineens kon ze wél een awareness-systeem krijgen, een alarmknop waarmee je meteen contact met de meldkamer hebt.”
Elke vrouw die door een bezitterige of anderszins ontspoorde man wordt vermoord, is er één te veel. Gemiddeld 44 per jaar in Nederland is beschamend.
Een jaar geleden kondigde het tóen demissionaire kabinet een ‘plan van aanpak femicide’ aan dat ‘rode vlaggen’ opsomt die erop kunnen wijzen dat een man zijn vrouw of ex mogelijk gaat vermoorden: stalking, intieme terreur of bedreiging. Ook een vrouw die steeds verder wordt geïsoleerd door haar vriend en langzaamaan alle banden met familie en vrienden verbreekt, loopt risico, blijkt uit onderzoek.
Professionals en omstanders moeten die rode vlaggen herkennen, schreven de betrokken bewindslieden. Zoals ze kindermishandeling en ouderenmishandeling in grote campagnes onder de aandacht bracht, zou zo’n campagne voor femicide ook zinvol zijn. Het is essentieel dat de politie en hulpverleners vrouwen serieus neemt die zulke klachten melden. En dat er plek is in het blijf-van-mijn-lijfhuis.