N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Natuur Het afsluiten van ecoducten bij de Hoge Veluwe kan wolven het leven kosten, en is waarschijnlijk in strijd met natuurbeschermingsregels, stelt Siebren Buist.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data95226192-000705.jpg)
Foto Otto Jelsma / ANP
Wat te doen met de tamme wolf op de Hoge Veluwe? Provincie, faunabescherming en parkbestuurders komen er niet uit. De bestuursrechter heeft de provincie Gelderland recent verboden de tamme wolf in het Nationaal Park de Hoge Veluwe te beschieten met een paintballgeweer.
Een alternatief is het dier verdoven en te voorzien van een zender. Het dier kan dan gevolgd worden. Dit heeft de instemming van de natuurorganisaties en is in lijn met het wolvenplan. Pas als ‘zenderen’ aantoont dat de gewenste ‘verwildering’ van de wolf niet tot stand komt, mogen verdergaande maatregelen overwogen worden, volgens Europese en nationale beschermingsmaatregelen.
Ik ben geen tegenstander van de wolf maar ook geen onbeperkte voorstander. Naar mijn mening laat de provincie Gelderland Nationaal Park de Hoge Veluwe te veel de ruimte en schiet het tekort in handhaving.
Een probleem zijn hier de ecoducten die de Hoge Veluwe verbinden met de rest van de Veluwe. Die zijn door het park met hekken afgesloten om edelherten en wolven de toegang onmogelijk te maken. De provincie heeft tevergeefs geprobeerd het afsluiten – waar overigens bijna 10 miljoen aan overheidsgeld aan is besteed – te stoppen. Algemeen belang en het natuurbelang hebben hier kennelijk moeten wijken voor privaat belang. De provincie Gelderland is op het terrein van natuurbescherming het bevoegd gezag, maar het park is particulier eigendom. Parkbestuurder is baron van Voorst tot Voorst, die er geen geheim van maakt de wolf te willen afschieten (wat wettelijk verboden is).
De provincie had het niet-afsluiten van de ecoducten beter moeten regelen in een passende overeenkomst met het park. Over deze kwestie zijn destijds door CDA-leden van Provinciale Staten vragen gesteld. Die gingen echter over de afsluiting en niet over de relatie tussen de wolf, de afsluiting en de gevolgen daarvan voor de wolf.
Roedel wolven
Wat gebeurt er nu als volgend voorjaar één of meer jonge wolven uit de roedel worden verstoten en een eigen leefgebied moeten zoeken? Zij kunnen het Nationaal Park niet verlaten vanwege de afsluiting van de ecoducten. De oppervlakte van het grondgebied van het park is dermate beperkt dat er wel voldoende ruimte is voor een roedel maar niet ook nog eens voor één of meer rondzwervende individuele wolven. Door afsluiten van de ecoducten en door het weghalen van een deel van de moeflons loopt het voedselaanbod behoorlijk terug.
Het verblijf van een verstoten wolf in het leefgebied van een bestaande roedel kan, volgens deskundigen, die wolf het leven kosten. Is het gijzelen van wolven in het omheinde gebied van het park door het afsluiten van het park van de rest van de natuur in Nederland in overeenstemming met de geldende natuurbeschermingsregels? Past het bewust blootstellen van (nog te) verstoten wolven aan dodelijke risico’s in die regels? De grenzen van hetgeen toelaatbaar is lijken hier te worden overschreden.
Aangifte
Wat nu? Er zijn verschillende mogelijkheden. De Faunabescherming, die ook het schieten met het paintballgeweer aan de orde stelde, kan een handhavingsverzoek aan de provincie Gelderland overwegen om ervoor te zorgen dat het Nationaal Park De Hoge Veluwe de afsluitingen opheft vanwege natuurbeschermingsregels.
De provincie Gelderland kan ook zelf actief over gaan tot handhaving richting de Hoge Veluwe om afsluitingen van de ecoducten vanwege natuurbeschermingsregels op te heffen. Dat kan gepaard gaan met een dwangsom.
Tegen het Nationaal Park is eerder aangifte gedaan wegens het onder verantwoordelijkheid van de parkdirectie onnatuurlijk tam worden van een wolf. De aangever kan de gedane aangifte uitbreiden naar andere vrijheidsschendingen van de opgesloten roedel wolven en de risico’s voor verstoten wolven uit de roedel. De natuurbeschermingsregels bieden daar zeker aanknopingspunten voor.
Het Nationaal Park de Hoge Veluwe heeft een Raad van Toezicht en een Raad van Advies. In deze raden zitten mensen met belangrijke maatschappelijke posities en veel deskundigheid. Van de leden van deze raden mag verwacht worden dat ze op de hoogte zijn van Europese en nationale natuurbeschermingsvoorschriften en daarnaar handelen. Wat geeft uiteindelijk de doorslag: het algemeen belang, het natuurbelang of het oude private eigendom?
