N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Regionale top In Mogadishu spraken Somalië, Djibouti, Ethiopië en Kenia af dat ze Somalië van Al-Shabaab willen bevrijden. De afgelopen maanden werden er al grote militaire overwinningen op de terreurgroep geboekt.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data96333153-4aec7e.jpg)
Foto Feisal Omar/Reuters
De staatshoofden van Somalië, Djibouti, Ethiopië en Kenia zullen samen optrekken om de Somalische islamitische terreurgroep Al-Shabaab te „vernietigen”. Dat hebben ze woensdag afgesproken in de Somalische hoofdstad Mogadishu. De bijeenkomst ging gepaard met mortieraanslagen in de omgeving, die door Al-Shabaab opgeëist werden.
In een gezamenlijk communiqué dat werd uitgegeven na de bijeenkomst zei het kwartet regionale leiders dat het doel van de samenwerking is om heel Somalië volledig te bevrijden van Al-Shabaab. Op dit moment maken soldaten uit alle vier landen al deel uit van de vredeshandhavingsmissie van de Afrikaanse Unie in Somalië. De terreurgroep opereert vanuit Somalië, maar heeft dodelijke aanvallen uitgevoerd in de hele regio, vooral in Kenia, en is ook Ethiopië en Djibouti binnengevallen.
Grootste offensief in tien jaar
De afgelopen maanden voerde de Somalische regering al het grootste offensief in tien jaar uit tegen de meest hardnekkige terreurorganisatie van Afrika. Gesteund door de Verenigde Staten en de Afrikaanse Unie boekte Somalië enkele militaire successen.
Persbureau AP citeert een westerse humanitaire functionaris, die zegt dat er in de afgelopen zes maanden meer grondgebied is ingenomen van Al-Shabaab dan in de afgelopen vijf jaar, waarbij bijna honderd dorpen zijn heroverd op de extremisten.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data95837486-5b41ec.jpg)
Lees ook: Grootste offensief tegen Al-Shabaab in tien jaar, maar juicht Somalië niet te vroeg?
De strijd tegen Al-Shabaab wordt gesteund door de Somalische bevolking. Lokale gemeenschappen kwamen in opstand tegen de strenge belastingen van Al-Shabaab te midden van de ergste droogte ooit in het land. Ook verzetten bewoners zich tegen de onderdrukking van hun gematigde soefi-tak van de islam en verafschuwen ze de rekrutering van hun jongeren voor het leger en de indoctrinatie op speciale moslimscholen.
Een groot verschil met alle vorige offensieven tegen Al-Shabaab, zei Omar Mahmoud van de International Crisis Group onlangs tegen NRC, is de nauwe samenwerking met de milities en nieuwe door Amerika en Turkije opgeleide speciale eenheden van het Somalische leger. Tot nu toe werd er vooral terreinwinst op Al-Shabaab geboekt in het midden van Somalië. In het zuiden van het land maakt de terreurgroep nog enkele gebieden beheerst.
Clanmilities
Waarnemers vragen zich wel af hoe duurzaam de overwinningen op Al-Shabaab zullen blijken. In het verleden bleken deze zeges kortstondig, omdat de Somalische overheid te zwak bleek de veroverde gebieden te besturen, waarna de terroristen terugkeerden. Bovendien zou de terugkeer van een op clans gebaseerd bestuur Somalië terugvoeren naar de jaren negentig, toen clanmilities het land terroriseerden en er chaos ontstond, waaraan Al-Shabaab in 2006 een einde maakte. Ook benadrukken experts dat de terreurgroep niet noodzakelijkerwijs grondgebied nodig heeft om toe te slaan.
Al-Shabaab heeft als doelstelling om een islamitische staat te vestigen in Somalië, met de Koran als leidraad en de sharia als rechtssysteem. Aanvankelijk had de groep een groot deel van Somalië in handen, inclusief de hoofdstad Mogadishu. Naarmate Al-Shabaab terrein verloor, nam het zijn toevlucht tot terroristische aanslagen. De bloedigste aanlag was in 2017, toen er in Mogadishu een autobom ontplofte, waarbij meer dan vijfhonderd mensen omkwamen.
