Rundvlees uit Brazilië is populair bij Nederlandse chefkoks: het is mals én goedkoop. Maar het is ook omstreden. Voor een deel van de Braziliaanse veeteelt vindt namelijk massale ontbossing plaats in het regenwoud van de Amazone. Onderzoeksredacteur Karlijn Kuijpers traceerde het vlees dat onze restaurants serveren terug naar de bron en ontdekte hoe foute runderen worden witgewassen.
Al ruim dertig jaar is het oostelijk deel van de Democratische Republiek Congo een hel op aarde. Het immense land, zo groot als West-Europa, heeft als persoonlijk wingewest van de Belgische koning in de negentiende eeuw, als kolonie en als postkoloniale dictatuur al vele plunderaars voorbij zien trekken. Sinds het eind van de genocide in Rwanda in 1994 is de hoeveelheid gewapende groepen die, met hulp van buurlanden, in Oost-Congo een graantje van de minerale rijkdommen willen meepikken alleen maar toegenomen. Met grote humanitaire nood en de vreselijkste mensenrechtenschendingen tot gevolg.
Het valt daarom te prijzen dat de Amerikaanse regering de afgelopen maanden pogingen heeft ondernomen om tot een vredesovereenkomst te komen. Vertegenwoordigers van Congo en Rwanda tekenden afgelopen week in Washington een akkoord dat door de Amerikanen gepresenteerd werd als een definitief eind aan het bloedvergieten. Het is een „geweldige dag voor Afrika en, eigenlijk, een geweldige dag voor de wereld”, concludeerde president Donald Trump op zijn socialemediaplatform. Om er direct aan toe te voegen dat hij ondanks zijn inspanningen waarschijnlijk toch de Nobelprijs voor de Vrede misloopt – een obsessie die hem al wat langer bezighoudt.
Of het hem nu gaat om de Nobelprijs of niet, op de deal valt sowieso veel af te dingen. Belangrijkste punt van kritiek is dat er geen duidelijk plan is hoe de vredesovereenkomst gehandhaafd kan worden. Bovendien zat bij de totstandkoming een aantal essentiële partijen niet aan tafel. Het conflict presenteren als een gelijkwaardige oorlog tussen twee buurlanden is een simplificatie die geen recht doet aan de in decennia steeds complexer geworden situatie. Zo was rebellengroep M23 in Washington niet vertegenwoordigd. Zij doet mee in een parallel proces in Qatar, waarvan de uitkomsten vooralsnog ongewis zijn. Dat maakt de deal die gesloten is behoorlijk wankel.
Begin dit jaar heeft M23 de miljoenensteden Goma en Bukavu ingenomen en in de regio alternatieve bestuursstructuren opgezet. M23 wordt door Rwanda gesteund met wapens en militair advies, maar bestaat goeddeels uit Congolezen. Zijn zij bereid hun net ingenomen gebied en machtsstructuren weer prijs te geven? En als dat al zo is, wie gaat er op toezien dat de rebellen ontwapend worden? Net als Rwanda hebben ook Oeganda en Burundi de laatste jaren van gestolen mineralen uit Oost-Congo geprofiteerd. Ze exporteren grondstoffen die in hun eigen bodem niet of nauwelijks voorkomen. Ook die landen waren niet bij de gesprekken in de VS present.
Net als bij de eerder door Trump gepresenteerde deal voor Oekraïne, lijken voor de VS ook in Congo grondstoffen een grote rol te spelen. De VS hebben een achterstand op China in het veilig stellen van zeldzame aardmetalen die nodig zijn voor de energietransitie. Volgens Trump kunnen de VS in ruil voor hun bemiddelende rol toegang krijgen tot die zo noodzakelijke stoffen. Het zou voor de Congolezen goed nieuws zijn als dit economische motief tot langdurige Amerikaanse betrokkenheid bij de veiligheid in Congo zou leiden. Maar het zelfde voorbeeld uit Oekraïne laat zien dat dit bepaald geen garantie is.
Rwanda heeft jarenlang de territoriale integriteit van Congo geschonden en een gruwelijke oorlog aangejaagd. Dat er geen afspraken zijn gemaakt over berechting van deze misdaden, noemde de Congolese dokter en mensenrechtenactivist Denis Mukwege in The New York Times terecht een gemiste kans: „De VS kunnen beter.” Mukwege won al wel eens de Nobelprijs voor de Vrede.
Lees ook
Lees ook: Is dit het einde van het conflict tussen Rwanda en Congo? En drie andere vragen.
De Amerikaanse acteur Michael Madsen is op 67-jarige leeftijd overleden. Hij was vooral bekend vanwege zijn rollen in films als Kill Bill en Reservoir Dogs van regisseur Quentin Tarantino.
De Hollywoodster werd donderdagochtend levenloos aangetroffen in zijn huis in het Californische Malibu. Hij is vermoedelijk overleden aan een hartstilstand, zegt zijn manager tegen CBS News. De lokale autoriteiten gaan uit van een natuurlijke dood, melden internationale persbureaus. Madsen was getrouwd en had zes kinderen.
In de veertig jaar dat hij in Hollywood actief was, figureerde hij in honderden films en televisieseries, beginnend in 1983 met WarGames. Daarna speelde hij kleinere rollen, onder andere in The Natural. Bekender is de misdaadfilm Thelma & Louise van regisseur Ridley Scott, uit de jaren negentig.
Iconisch werd de scene uit Reservoir Dogs (1992), waarin hij als Mr. Blonde dansend op Stuck in the Middle with You van Stealers Wheel het oor afsneed van een ontvoerde politieagent. Hij werd vervolgens vaker gevraagd door regisseur Tarantino, onder meer voor The Hateful Eight en Once Upon a Time in Hollywood. Drie films waar hij aan meewerkte zijn nog niet in première gegaan.
Zijn manager noemt Madsen „een van de meest iconische acteurs van Hollywood”.
NSC eist van demissionair minister van Asiel David van Weel (VVD) dat hij aan de Tweede Kamer donderdagavond nog een harde toezegging doet dat mensen die illegalen helpen niet strafbaar worden. Komt die helderheid er niet, dan kan NSC niet voor de ‘asielnoodmaatregelenwet’ stemmen en sneuvelt die wet in de Tweede Kamer. Dat zei NSC-fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven donderdag na urenlang overleg binnen haar fractie.
In de Kamer hangt donderdag al de hele dag een crisissfeer omdat NSC niet kan leven met een aangenomen amendement van de PVV. Dat stelt niet alleen illegaliteit strafbaar, maar ook mensen die hulp bieden aan illegalen, bijvoorbeeld door middel van vrijwilligerswerk. NSC en ook de SGP, die in principe voor de asielwet is, wilden donderdag duidelijkheid hierover van het demissionaire kabinet. Minister Van Weel schreef de Kamer eerder op de dag al een briefje waarin hij moest toegeven dat mensen die illegalen helpen strafbaar kunnen zijn. De minister kan het Openbaar Ministerie naar eigen zeggen alleen vragen deze groepen niet met prioriteit te handhaven.
Voor NSC is dat volstrekt onvoldoende, liet Van Vroonhoven blijken. Ze sprak van een ,,flutbrief” van Van Weel en eist nu dat de minister voor de stemmingen, die voor vanavond laat gepland staan, met een nieuwe brief komt waarin ,,zwart op wit” moet staan dat mensen die illegalen helpen niet zullen worden aangepakt of vervolgd. De NSC-fractieleider benadrukt dat haar partij nog steeds ,,ongelofelijk graag wil dat de wet erdoorheen gaat”, maar ze vindt dat minister Van Weel haar fractie meer ,,comfort” moet geven dan nu het geval is.
Van Vroonhoven zei ook, net als SGP-fractievoorzitter Chris Stoffer eerder, dat de twee fracties enkele ,,opties” hebben verkend om de strekking van de wet alsnog aan te passen. Het is onduidelijk aan welke opties de partijen denken, want het bewuste PVV-amendement is al aangenomen en dus onderdeel van de wet. Mogelijk kunnen de fracties toch nog een nieuw amendement indienen voordat er over het wetsvoorstel is gestemd. Een andere route is een belofte dat de Eerste Kamer de wet terugstuurt naar het kabinet en een novelle maakt, maar dan zal ook de Tweede Kamer die aanpassingen opnieuw moeten goedkeuren.
De vraag is, welk compromis er ook uitrolt, of een afzwakking van de strafbaarstelling van illegaliteit acceptabel is voor PVV-leider Geert Wilders. Als de PVV alsnog tegenstemt, is de meerderheid ook weg. Hij schreef donderdagavond op X dat de situatie rond de asielwetten ,,om gek van te worden” is. ,,Tegenwerken, frustreren, vertragen, NSC, CDA en zelfs SGP met vragen, eisen, spoedadviezen van de RvS. Dit is precies waarom het kabinet is gevallen. Amateurs.”
Lees ook
Kabinet bevestigt dat strafbaarstelling illegaliteit óók hulpverleners raakt, NSC twijfelt nog over steunen asielwet